آرزو احمدزاده ، راهنمای طبیعت‌گردی

طبیعت همیشه در سرسبزی خلاصه نمی‌شود. از مراتع و کوهستان و جنگل و دریا که بگذریم، در گوشه‌هایی از جهان، بیابان بی‌آب و علف نیز زیبایی‌هایی برای خودش دارد و از دوست‌داران طبیعت دل می‌رباید. این زیبایی‌ها گاه به حدی چشم‌نواز هستند که وسوسه سفر به این سرزمین‌های  بیابانی را به جان‌مان می‌اندازند. طبق قرار قبلی که با دوستان گذاشته بودیم محل قرار رستوران مهتاب در اتوبان قم یا همان بزرگراه خلیج فارس بود. صبحانه را خوردیم و با هیجانی وصف‌نشدنی به سمت دریاچه آیینه‌ای حرکت کردیم. برای دسترسی به دریاچه نمک حوض سلطان مسیرهای متعددی وجود دارد که دو راه ماشین‌رو معروف‌تر از همه است. راه دسترسی اول به حوض سلطان برای کسانی که از سمت قم می‌آیند بدین شرح است که بعد از مجتمع مهتاب و عبور از اولین تپه‌ای که دریاچه بعد از آن دیده می‌شود، درست در کنار تپه دوم، جاده‌ای خاکی به سمت پایین و دریاچه سرازیر می‌شود که جاده اصلی معدن نمک است (در ۹۵ کیلومتری تهران). یکی از نشانه‌های این خروجی، تابلوی تهران ۹۵ کیلومتر است. راه دسترسی دوم به حوض سلطان برای کسانی که از سمت تهران می‌آیند، پس از طی ۷۰ کیلومتر از تهران، در سمت چپ اتوبان جاده‌ای به سمت روستای چشمه شور می‌رود که نشانه آن در اتوبان تابلوی اطلاعات گردشگری است. برای رسیدن به‌طرف مقابل اتوبان باید از اولین زیرگذر اقدام کنید. در جاده خاکی حرکت کردیم و به سمت سفیدی‌ها رفتیم. 

این دریاچه که به دریاچه ساوه قم و دریاچه شاهی نیز معروف است، در جنوب رشته‌کوه‌های البرز قرار دارد. وسعت و شکل دریاچه متناسب با ورود آب و میزان بارندگی آن در فصول مختلف سال متفاوت است. در مواقع بارندگی  چون بر میزان آب ورودی افزوده می‌شود، وسعت آن زیاد و در غیر از این ایام، وسعت آن کم می‌شود. بنابراین سطح آب دریاچه پیوسته در نوسان است. این دریاچه از دو چاله جدا از هم تشکیل شده است. چاله غربی به نام حوض سلطان و چاله شرقی به نام حوض مره است که به‌وسیله یک آبراهه به هم وصل می‌شوند. در فصول پرآب ابتدا چاله مره پر می‌شود و سپس آب اضافی وارد حوض سلطان می‌شود. بهترین فصل برای بازدید از این دریاچه اوایل بهار و اواسط پاییز است. در این بازه‌ها، از سرمای سوزناک کویر و گرمای طاقت‌فرسای آن در امان بوده و می‌توان از زیبایی بی‌اندازه آن لذت برد. از آنجا که برای دیدن منظره‌های زیبا قاعدتا باید متحمل سختی شویم، بازدید از بزرگترین آیینه طبیعی ایران نیز از این قاعده مستثنا نیست و برای بازدید از آن باید نمکی و گلی شدن را بپذیریم. یادتان باشد که در این فصول به دلیل بالا آمدن سطح آب و گلی بودن اطراف دریاچه از پوشیدن لباس‌های رسمی بپرهیزید چون احتمال به گل نشستن بسیار زیاد است. بعد از اتمام مسیر گلی به آیینه رسیدیم. تا چشم کار می‌کند همه جا سفید است و عکس خودت را به وضوح در آب می‌بینی. این دریاچه تا قبل از سال ۱۸۸۳ میلادی وجود نداشته و بعد از آن  و بر اثر ساخت جاده شوسه تهران قم تشکیل شده است. این دریاچه به دلیل نمک فراوان، اغلب به نام دریاچه نمک نیز شناخته می‌شود، با این حال دریاچه نمک با وسعت بسیار بیشتر در جنوب شرقی قم واقع‌ شده است.  آنقدر مشغول عکاسی و پیاده‌روی در دریاچه سفید شدیم که یادمان رفت ساعت از نیمه‌های ظهر گذشته و باید به سمت ماشین‌ها برگردیم. به تصویر خودم در آب که نگاه می‌کنم به یاد شعر سهراب می‌افتم که می‌گفت: «رفته بودم سر حوض تا ببینم شاید عکس تنهایی خود را در آب». سکوت اینجا چنان زیباست که دلت می‌خواهد خودت را برداری و بروی، فقط بروی ...