دستیابی ایران به دانش انتقال محموله‌های فضایی در مدار زمین

رئیس پژوهشگاه فضایی ایران از دستیابی ایران به دانش انتقال محموله‌های فضایی در مدار زمین خبر داد. 

به گزارش ‌ باشگاه خبرنگاران جوان، رئیس پژوهشگاه فضایی ایران گفت: سامانه انتقال مداری (سامان) برای انتقال ماهواره از مدارهای پایین به مدارهای میانی (۶۰۰۰ تا ۷۰۰۰ کیلومتر) در پژوهشکده سامانه‌های حمل‌و‌نقل فضایی این پژوهشگاه طراحی و ساخته شده و مراحل نهایی تست‌های این پروژه در دست اجرا است.

حسین صمیمی یادآوری کرد: در اجرای این پروژه، چند دانشگاه همکاری داشته‌اند، از جمله در حوزه توسعه فناوری سازه‌های تیتانیومی با دانشگاه صنعتی امیرکبیر، در حوزه سیستم جدایش با دانشگاه صنعتی شریف و در حوزه تراسترهای کنترل وضعیت با دانشگاه علم و صنعت ایران همکاری مستمر و تنگاتنگی صورت گرفته است.

وی گفت: عملیاتی‌سازی سامانه انتقال مداری (سامان) می‌تواند گامی بسیار مهم در جهت دستیابی به توانایی قراردادن ماهواره‌های مخابراتی در مدار زمین آهنگ و همچنین توانایی ارسال محموله‌های تحقیقاتی و اکتشافی به اعماق فضا باشد.

صمیمی افزود: یکی از نیازهای توسعه فناوری در کشور، دستیابی به دانش انتقال محموله‌های فضایی به مدار بالا و اعماق فضاست که با اجرای پروژه سامانه انتقال مداری، این فناوری در داخل کشور به دست آمده است.

رئیس پژوهشگاه فضایی ایران درمورد دستاوردهای حاصل از این پروژه، گفت: در طی مراحل توسعه این سامانه، فناوری‌های مختلف و ارزشمندی برای اولین بار در کشور حاصل شده است که از جمله می‌توان به ساخت نخستین موتور سوخت جامد با بدنه تیتانیومی و گرین سه بعدی با ضربه ویژه ۲۹۰ ثانیه، کسب دانش و فناوری شکل‌دهی و جوشکاری تیتانیوم، توسعه فناوری تعیین و کنترل وضعیت سامانه‌های انتقال مداری، توسعه تراسترهای کنترل وضعیت، کسب دانش طراحی و ساخت سیستم‌های جدایش لایت بند و چندین فناوری منحصر به فرد دیگر اشاره کرد.

به گفته صمیمی، از ویژگی‌های بارز سامانه‌های انتقال‌مداری می‌توان به حضور هم‌زمان فناوری‌های مربوط به ماهواره و حامل در آن و در پیشرفته‌ترین سطح ممکن اشاره کرد. سامانه‌های انتقال مداری از یک طرف دارای سیستم پیشرانش با سطح انرژی بالا و نسبت وزن خشک پایین و از سویی دارای سامانه‌های پیشرفته تعیین و کنترل وضعیت هستند.

وی افزود: سامانه انتقال‌مداری سامان در تمام این موارد دارای سطح فناوری قابل توجهی است. همچنین، این سامانه به لحاظ عملکرد سیستم مرکزی هوشمند است و در صورت قطع ارتباط با ایستگاه زمینی، سیستم کامپیوتر مرکزی بر اساس الگوریتم‌های از پیش تعیین شده هدایت، کنترل و انجام ماموریت را بر عهده می‌گیرد تا قابلیت اطمینان سامانه در حد قابل قبول باشد.

صمیمی در خصوص پیشینه این سامانه گفت: سامانه انتقال مداری سامان، نخستین سامانه انتقال مداری مستقل در ایران بوده که به عنوان پیشگام شکست سطوح فناوری پیچیده‌ای که در این عرصه وجود دارد، از سال ۱۳۹۳ در پژوهشگاه فضایی وارد فاز طراحی مفهومی شد و نمونه مهندسی این سامانه پیچیده، در سال ۱۳۹۵، توسط دکتر روحانی رئیس جمهوری رونمایی شد و هم اکنون نمونه کیفی این سامانه، مراحل انتهایی تست‌های خود را پشت سر می‌گذارد.

وی با اشاره به تست‌های انجام شده بر این سامانه، گفت: در فاز مهندسی، بیش از ۲۵ نوع تست عملکردی و محیطی بر روی زیر سیستم‌های مختلف و همچنین کل سامانه انجام شد تا صحه گذاری الزامات در فاز طراحی دقیق به روش تست و آزمون حاصل شود. اکنون، زیر سیستم‌ها تست‌های محیطی خود، شامل تست حرارت-خلاء، تست ارتعاش، تست EMC و تست همراستایی و نشتی را گذرانده‌اند و کل سامانه برای انجام تست‌های کیفی سیستمی مونتاژ شده است.

گفتنی است؛ تست‌های عملکردی سامانه‌های پیشرانش در شرایط دمایی و ارتعاشی مختلف انجام شده و همچنین تست‌های مربوط به شرایط مود اضطرار سامانه و سیستم کنترل، با موفقیت در مرکز یکپارچه‌سازی پژوهشگاه فضایی ایران صورت گرفته است.