شمارش معکوس برای پرتاب کاوشگر پارکر
سفـر به خورشید
سفر به خورشید، علی‌رغم تمام پیشرفت‌های علمی، در مخیله اغلب انسان‌ها نمی‌گنجید، اما توسعه فناوری طی سال‌های اخیر، آنچنان شتاب گرفت که توانست گامی فراتر از تخیل بردارد؛ امروز «پارکر» می‌رود تا تاج خورشید را لمس کند. سفر به داغ‌ترین نقطه منظومه شمسی، حوالی ظهر امروز، آغاز می‌شود و دانشمندان با طراحی و اجرای سریع‌ترین مسافرت فضایی، کلکسیونی از ناشدنی‌ترین‌ها را به نمایش می‌گذارند: «سریع‌ترین فضاپیما»، «کاوش در داغ‌ترین نقاط فضا» و احیانا «شگفت‌انگیزترین یافته‌های علمی». سفر «پارکر» هفت سال به طول می‌انجامد و اطلاعات دریافتی از آن علاوه بر افزایش آگاهی ما در مورد خورشید، دانش ما در مورد هستی و رمز و راز غلبه بر فضای پیرامون‌مان که بی‌وقفه تحت تاثیرات خورشیدی است را به ما خواهد آموخت. نتایج این ماموریت، نگاه بشر به جهان هستی را تغییر خواهد داد.
پرتاب کاوشگر خورشید «پارکر» تاکنون چند نوبت، به دلایل فنی به تعویق افتاده است اما بر اساس آخرین اعلام مدیران ناسا، ظهر امروز یازدهم آگوست، بیستم مرداد، سرانجام این پرتاب انجام خواهد شد. کاوشگر خورشید با اهداف چندگانه کشف ابعادی جدید در مورد خورشید به سمت مرکز منظومه شمسی می‌رود.
این کاوشگر یک فضاپیمای رباتیک برنامه‌ریزی شده برای بررسی تاج خورشیدی یا همان «کرونا» است و تا فاصله حدود شش میلیون کیلومتری سطح خورشید، به این غول آتشین نزدیک خواهد شد.
این نزدیکترین فاصله‌ای خواهد بود که انسان‌ها توانسته‌اند به خورشید نزدیک شوند.
«پارکر» را باید نماد یکی از شگفت‌انگیزترین موفقیت‌های دانش و فناوری دانست.
مدیران ناسا و دوستداران دانش فضایی، امیدوارند این‌بار برنامه پارکر بدون بروز مشکل اجرا شود. اگر همه چیز بر اساس برنامه‌ریزی پیش رود، این کاوشگر در صبح امروز شنبه یازدهم اوت از ایستگاه پرتاب نیروی‌هوایی کیپ کاناورال در فلوریدا، سوار بر یک موشک سنگین «دلتا آی وی» اتحادیه پرتاب‌های آمریکا پرتاب خواهد شد.
پنجره پرتابی ۴۵ دقیقه‌ای این کاوشگر از ساعت دوازده و پانزده دقیقه بعد ازظهر به وقت تهران باز می‌شود و علاقمندان، می‌توانند این پرتاب را به صورت زنده در سایت Space.com تماشا کنند.
انرژی و سرعت بی‌نظیر
طراحی این کاوشگر، در نوع خود بی‌نظیر است. انرژی پارکر، ۵۵ برابر سفینه‌های مشابه است، در نتیجه می‌تواند مسافت‌هایی به مراتب طولانی‌تر را بپیماید. زمین، بسیارسریع و با سرعت ۶۷ هزار مایل بر ساعت به دور خود می‌چرخد و برپایه محاسبات، پارکر با سرعت ۴۳۰ هزار مایل در ساعت به مقصد خود خواهد رسید، به این ترتیب، سرعت پارکر، سریع‌ترین سرعتی است که توسط انسان به وجود آمده است.
برای رسیدن به خورشید، پارکر نیاز دارد به سرعت از زمین جدا شود. به کارگیری موشک قدرتمند «دلتا» که پس از موشک «فالکون هوی» شرکت اسپیس‌ایکس، دومین موشک قدرتمند دنیا است، به همین دلیل صورت گرفته است.
هنگامی که این فضاپیما زمین را ترک کند، در یک حرکت محاسبه شده، از جاذبه سیاره زهره (ونوس)، کمک خواهد گرفت و به دور آن خواهد چرخید. این حرکت، موجب کاهش سرعت پارکر و در عین حال، کنترل دقیق آن برای رسیدن به خورشید خواهد شد. کمک گرفتن از گرانش زهره برای تاریخ ۲ اکتبر برنامه‌ریزی شده است و کاوشگر را در مسیری قرار می‌دهد تا در ۵ نوامبر به اولین نقطه نزدیک به خورشید برسد.
این ماموریت ۲۴ بار مدار را طی می‌کند که طی ۷ سال انجام می‌شود و درطی آن به تدریج فضاپیما به خورشید نزدیک و نزدیک‌تر می‌شود.
داغ‌ترین نقطه
اطراف خورشید
پارکر در سال ۲۰۲۵ در نزدیکترین نقطه ممکن یعنی به شش میلیون کیلومتری سطح خورشید خواهد رسید. کاوشگر، در این حالت، آنقدر به خورشید نزدیک شده است که در اتمسفر فوق‌العاده داغ خورشید به نام تاج خورشیدی یا همان «کرونا» (corona) قرار خواهد گرفت و در واقع، شگفت‌انگیزترین بخش این ماموریت همین‌جاست، یعنی قرار گرفتن در داغ‌ترین نقطه‌ای که سراغ داریم!
به این لحاظ پارکر را باید چکیده یافته‌های دانش بشری تاکنون دانست. این فضاپیما، بیشترین سرعت را در یکی از طولانی‌ترین سفرها به ناممکن‌ترین نقاط هستی به ثبت خواهد رساند. پارکر به لطف تلاش چندین ساله مهندسان برای طراحی یک سپر حرارتی قدرتمند، طی سال‌های ماموریت خود در گرمای فوق‌العاده زیاد اتمسفر خورشید زنده می‌ماند.
این سفینه کوچک، تنها به اندازه یک خودرو است. دما در مداری که این کاوشگر در آن قرار می گیرد، حدود هزار و 400 درجه سلسیوس است، اما یک سپر کربن کامپوزیتی از کاوشگر در برابر حرارت بالا محافظت می‌کند.
این سپر نه تنها وزن زیادی به فضاپیما اضافه نمی‌کند، بلکه ابزار تعبیه شده روی فضاپیما را در محدوده دمای ۳۰ درجه سانتی‌گراد نگه می‌دارد.
ماموریت‌های پارکر
اما تمام این تلاش‌ها برای دستیابی به چه هدفی است؟ هرچند که ناظران، اهداف و دستاوردهای پارکر را فراتر از کاوش در خصوص خورشید ارزیابی می‌کنند اما این کاوشگر، مشخصا چند هدف خورشیدی را دنبال خواهد کرد.
پارکر در مدار خود به دور خورشید خواهد گشت و با ابزارهایی که بر روی آن تعبیه شده، حل ۳ راز علمی اصلی درباره خورشید را در دستور کار دارد. اینکه: «چرا جو خورشید داغ‌تر از سطح خورشید می‌شود؟»، اینکه «شراره‌های خورشیدی حاوی ذرات باردار که در فضا منتشر می‌شوند، چگونه متولد می‌شوند؟» و بالاخره اینکه «چه چیزی موجب انفجارهای غول‌پیکری می‌شود که دانشمندان آن را خروج جرم از تاج خورشیدی می‌نامند؟»
اگر دانشمندان بتوانند به پاسخ سوالات خود دست یابند، درک آنان از چگونگی کارکرد ستاره‌های دیگر نیز ممکن خواهد شد. ما با پارکر خواهیم فهمید که مخاطرات زندگی در نزدیکی یک ستاره چیست؟
فعالیت خورشیدی می‌تواند ارتباطات ماهواره‌های ناوبری اطراف زمین را مختل کند و حتی شبکه‌های برق را در سطح سیاره از کار بیانداز. یافته‌های پارکر به ما کمک خواهد کرد راه‌حل‌هایی برای این مشکلات، بیابیم.
تصویری که ما از خورشید می‌بینیم، با آنچه پارکر خواهد دید، متفاوت است، کاوشگر خورشید، از زاویه‌ای متفاوت به خورشید نگاه می‌کند.
پارکر در ابتدا« Solar Probe Plus» نام گرفته بود، اما بعدها به افتخار «یوجین پارکر» تغییر نام یافت. «یوجین پارکر» دانشمند امریکایی در رشته فیزیک نجومی است که حدود ۶۰ سال قبل مقاله‌ای منتشر کرد و آن چه که معتقد بود ماده پرسرعت و مغناطیسم ساطع‌شده از خورشید است، را توصیف کرد.
پارکر برای رسیدن به خورشید حدود هفت سال در سفر خواهد بود. این کاوشگر با سرعت ۷۰۰ هزار کیلومتر در ساعت، حول خورشید حرکت می‌کند، از محل تولد پرانرژی‌ترین ذرات خورشیدی و همچنین ناحیه‌ای عبور می‌کند که در آن، بادهای خورشیدی از سرعت فروصوت به سرعت فراصوت می‌رسند.
سامانه پارکر مجهز به چهار ابزار جهت تصویربرداری از بادهای خورشیدی و همچنین بررسی میدان‌های مغناطیسی، پلاسما و ذرات پرانرژی است.
دستاورهایی که
انتظارشان را می‌کشیم
پارکر، مانند تمام خواهر و بردارهایش که به فضا پرتاب شدند و نگاه انسان‌ها را به هستی دگرگون کردند، زاویه نگاه متفاوتی برای انسان‌ها ایجاد خواهد کرد. یافته‌های پارکر می‌تواند سرنخ‌های حیاتی درباره ستاره‌های دیگر موجود در جهان، چگونگی گسترش حیات بر روی زمین، فضای خارج و همچنین چگونگی محافظت‌کردن از فناوری‌هایی مانند «جی. پی. اس» و ماهواره‌ها در مقابل قدرت تخریب بادهای خورشیدی در اختیارمان بگذارد.
یافته‌ای پارکر به ما نشان خواهد داد تحت تاثیر بادهای خورشیدی، چه اتفاقاتی برای ما رقم می‌خورد. دانسته‌های ما در این خصوص، اندک است. در سال ۲۰۱۵، کاوشگر «ماون» ((MAVEN دریافت که این بادها به آرامی و اتم به اتم، جو مریخ را دچار فرسایش می‌کنند.
زمانی که این بادها روی مریخ جریان پیدا می‌کنند، میدان الکتریکی تولید می‌کنند که این میدان به نوبه خود یون‌های گازی را از جو فوقانی سیاره سرخ به فضا گسیل می‌کند. بادهای خورشیدی همچنین ممکن است با میدان مغناطیسی زمین برخورد کنند و گرچه بخش اعظم آن‌ها به داخل فضا برمی‌گردد، اما ذرات باردارشان می‌توانند وارد زمین شوند.
این ذرات سپس جو فوقانی کره خاکی را حرارت می‌بخشند و موجب بروز توفان‌های ژئومغناطیسی و ایجاد شفق‌های قطبی درخشان می‌شوند و در سیگنال‌های «جی.پی.اس» مداخله می‌کنند.
منشا این بادها دهه‌هاست ذهن دانشمندان را به خود مشغول ساخته و نگاه دقیق‌تر به خورشید جهت بررسی آن‌ها نیازمند ارسال یک کاوشگر فضایی از میان جو خورشید و وارد شدن آن به دماهای تقریبا هزار و ۴۰۰ درجه سلسیوس بود و این همان ماموریتی است که برعهده پارکر گذاشته شده است. ناسا با ساخت پارکر در واقع اعلام کرد که فناوری تا جایی پیشرفت کرده است که با اتکا به یافته‌های حوزه مهندسی دما، می‌توان چنین حرارتی را تحمل کرد. این فناوری‌ها می‌توانند فضاپیما را حفظ کنند و دمای محموله آن را در دمای نزدیک به دمای اتاق نگه دارند؛ این امر به کمک صفحات کامپوزیت کربنی ۱۱۴ میلی‌متری بدنه کاوشگر پارکر امکان‌پذیر شده است.
از لحظه‌ای که پارکر پرتاب می‌شود تا واپسین لحظه‌ها و دریافت پیام‌های این کاوشگر که احتمالا بسیار غافلگیرکننده خواهد بود، باید در انتظار شکل‌گیری هیجان انگیزترین لحظات برای دنیای علم و فناوری باشیم.
دیدگاه تان را بنویسید