هشدار درباره پیامدهای خشکی تالابها؛
تامین حقآبه برای تالاب یا گرد و غبار برای شهر؟
معاون محیط زیست طبیعی استان قم با هشدار درباره پیامدهای خشکی تالابها، تاکید کرد: تأمین حقابه این اکوسیستمهای حیاتی، تنها راه جلوگیری از تبدیل آنها به کانونهای جدید گردوغبار و حفاظت از میلیونها پرنده مهاجر در مسیر تاریخی خود است.
به گزارش ایسنا، اسماعیل احمدیزاده با تأکید بر جایگاه بیبدیل تالابها در حفظ تعادل اکولوژیک، بیان کرد: تالابها از جمله مناطق مهم و ارزشمند محیطزیستی بهشمار میروند و نقش آنها در تأمین امنیت زیستی و معیشت پایدار انکارناپذیر است.
معاون محیط زیست طبیعی استان قم با اشاره به وضعیت خاص تالابهای استان قم، ادامه داد: در استان قم، پنج تالاب مشمول قانون حفاظت و احیای تالابها وجود دارد که در سازمان مرکزی ثبت شدهاند. این پنج تالاب حدود ۱۰ درصد از مساحت استان را پوشش میدهند و از این نظر حائز اهمیت فراوانی هستند.
احمدیزاده با بیان اینکه کارکردهای متعدد تالابها بسیار حیاتی است، تصریح کرد: برای مثال، یکی از نقشهای برجسته آنها در استان قم، جلوگیری از وقوع گردوغبار در مناطق مختلف است. زمانی که سطح آب تالابها در حد مطلوب باشد، میتوانند بهعنوان سدی طبیعی در برابر پدیده ریزگردها عمل کنند و از تشدید بحرانهای زیست محیطی جلوگیری کنند.
وی در تشریح تالابهای مهم استان، افزود: از جمله تالابهای مهم استان میتوان به تالاب مُره با وسعت حدود ۳۲ هزار هکتار به همراه منطقه شکار ممنوع آن، تالاب حوض سلطان با مساحتی حدود ۳۷ هزار هکتار، تالاب بهشت معصومه با وسعت کم، تالاب غدیر قم در محدودهای چند هزار هکتاری و بخشی از دریاچه نمک اشاره کرد که بین سه استان قم، سمنان و اصفهان تقسیم شده است؛ همه این تالابها از نظر کارکردهای زیستمحیطی بسیار ارزشمندند.
احمدیزاده با اشاره به چالشهای تأمین آب تالاب مُره، گفت: در مورد وضعیت تالاب مُره باید گفت که این تالاب در حدود ۲۰ کیلومتری رود شور قرار دارد و این رود، منبع تغذیهکننده اصلی آن است. رود شور از استانهای زنجان و قزوین سرچشمه میگیرد و پس از طی مسافتی حدود ۴۲۰ کیلومتر به قم میرسد که تنها ۲۰ کیلومتر آن در محدوده استان قم قرار دارد. وی ادامه داد: در نهایت، آبی که از این رود به استان میرسد، به تالاب مُره وارد میشود اما در مسیر این رود، سدهای متعددی در استانهای دیگر احداث شدهاند که باعث شده آب لازم و کافی برای تالاب تأمین نشود. به همین دلیل، ضروری است که نیاز آبی این تالاب بهطور خاص پیگیری و تأمین شود و امیدواریم حداقل آب مورد نیاز آن در آیندهای نزدیک تخصیص داده شود.
پیوند هیدرولوژیک بین تالابهای مُره، حوض سلطان
و دریاچه نمک
معاون محیط زیست طبیعی استان قم با بیان پیوند هیدرولوژیک بین تالابهای کلیدی، تصریح کرد: تالابهای مُره، حوض سلطان و دریاچه نمک از نظر سطح ارتفاعی بسیار به هم نزدیک هستند، بهطوریکه اگر تالاب مُره سیراب شود، مازاد آب آن به حوض سلطان و دریاچه نمک خواهد رسید. این پیوند هیدرولوژیک نشان میدهد که وجود آب کافی در این مجموعه میتواند نقش مؤثری در مهار گردوغبار ایفا کند.
وی افزود: از سوی دیگر، رودخانههایی مانند قرهچای نیز پس از احداث سدها در بالادست، نتوانستهاند آب لازم برای سیراب کردن تالابهای استان را تأمین کنند. بنابراین، این تالابها نیازمند تخصیص حقابه مشخص از طریق وزارت نیرو هستند تا بتوانند به حیات خود ادامه دهند.
احمدیزاده با تأکید بر ضرورت تأمین حداقلی آب برای تالابها، عنوان کرد: برای اینکه تالابها رطوبت و حیات لازم را حفظ کرده و کارکردهای مورد انتظار را ارائه دهند، باید نیاز آبی آنها بهطور جدی در نظر گرفته شود. حداقلی از آب لازم است تا تالاب بتواند نقش خود را در جلوگیری از فرونشست زمین، کنترل گردوغبار و حفظ تنوع زیستی ایفا کند.
وی با اشاره به نقش بیجانشین تالاب مُره در حفاظت از پرندگان مهاجر، ادامه داد: تالاب حفاظتشده مُره یکی از بهترین زیستگاههای پرندگان مهاجر محسوب میشود، البته به شرطی که از آب مناسبی برخوردار باشد. این تالاب نقش بسیار مهمی در حفاظت از پرندگان مهاجر دارد؛ پرندگانی که در مسیر مهاجرت از سیبری به سمت جنوب
پرواز میکنند.
احمدیزاده با ارائه آمار اظهار کرد: بهطور کلی، حدود ۱۰ میلیون پرنده در مسیر مهاجرت اروپا-آفریقا حرکت میکنند که ۲ میلیون از آنها از ایران عبور میکنند و بخش قابلتوجهی از این پرندگان به سمت تالاب مُره جذب میشوند. تالاب مُره با وسعت قابلتوجه خود، بهعنوان یک ایستگاه امن(استاپاوور) برای پرندگان عمل میکند؛ محلی که پرندگان میتوانند در آن پناه بگیرند، استراحت کنند و نیروی خود را برای ادامه مهاجرت به سمت مناطق جنوبیتر تجدید کنند؛ این چرخه تاریخی مهاجرت در گرو سالم ماندن تالابها و حفظ کارکردهای حیاتی آنها است.
دیدگاه تان را بنویسید