نفیسه محمدزاده

«شهرداری گزارش سفر‌های خارجی خود را اعلام کند.» این جمله هر تعبیری اعم از درخواست، توصیه، اعتراض یا تهدید داشته باشد؛ در رسانه‌ها به‌ویژه هنگام پوشش خبرهای شورای شهر پرتکرار است.

در جدیدترین و آخرین نمونه از این دست؛‌ روز دوشنبه هفتم تیر رئیس کمیسیون نظارت و حقوقی شورای شهر تهران ضمن نقل جمله «اگر به بی‌تفاوتی کشیده شویم، یعنی مرگ انقلاب» از شهید بهشتی، در تذکری خطاب به شهردار گفت: «شهرداری گزارش سفر‌های خارجی خود را ارائه کند.»

مهدی اقراریان، ادامه داد: «با توجه به اینکه در سفر‌هایی نمایندگان شورای شهر حضور نداشتند، شهرداری باید از ابتدای دوره ششم تا زمان حضور اعضای شورای شهر تهران به عنوان ناظر گزارش سفر‌های خود را اعلام کند.»

اشاره او به «اعضای ناظر»، نرجس سلیمانی و احمد علوی است که خرداد سال گذشته ازسوی اعضای شورا برای نظارت بر کمیته سفرهای خارجی شهرداری تهران انتخاب شدند.

 

اسفند کثیر‌السفر در شهرداری تهران!

رئیس کمیسیون نظارت و حقوقی شورای شهر تهران اسفند ماه نیز در همین خصوص در صحن عنی شورا تذکر داده بود.

اسفند گذشته ظاهرا ماه کثیر‌السفری! در شهرداری تهران بوده است. 17 اسفند شهردار تهران به همراه جمعی از معاونان و مدیران شهری به شهر دوشنبه، پایتخت تاجیکستان سفر کرد تا در ششمین اجلاس مجمع عمومی شهرداران آسیایی شرکت کند؛ سفری بی‌خبر از اعضای شورای شهر که حاشیه‌ساز شد و واکنش‌های انتقادی اعضای شورای شهر تهران را دربرداشت.

اقراریان در تذکری به علیرضا زاکانی گفت: «حضور آقای دکتر زاکانی در شهر دوشنبه حتما ضروری و مهم بوده است اما اینکه چند نفر با آقای زاکانی رفتند و چه ضرورتی داشته که این افراد با ایشان به تاجیکستان بروند، همچنین بازدیدهایی که داشتند چقدر ضرورت داشته برای شورا شفاف نیست.»

او درخواست کرد تا در اسرع وقت شهردار تهران گزارشی را از سفر دوشنبه به شورای شهر ارائه کند؛ درخواستی که ظاهرا هیچ‌گاه اجابت نشد.

 

نامه زده‌ بودند، اما سیستم خراب بود!

مهدی چمران، اما در مقام رئیس شورای شهر تهران در پاسخ به تذکر اقراریان دلایل عجیبی برای سفر بی‌خبر زاکانی به تاجیکستان ارائه کرد و گفت: «در این باره نامه‌ای نوشته بودند که اجازه بگیرند ما دیشب این نامه را پیدا کردیم اما سیستم خراب شده و این نامه نیامده بود و  دیروز نامه را دستی آوردند و دیگر فایده نداشت. نامه دیر رسیده اما به صورت شفاهی این موضوع را مطرح کردند. دوستان از این سفر اطلاع داشتند اما این اطلاع رسمی نبوده. هر شهرداری در هر جای کشور بخواهد به هر جایی سفر بکند  باید طبق قانون با اطلاع و موافقت شورا این سفر صورت بگیرد.»

اسفندماه حبیب کاشانی، دیگر عضو شورای شهر تهران نیز در جریان پنجاه و سومین جلسه شورا در تذکری به موضوع سفرهای خارجی در شهرداری تهران اشاره کرد و گفت: «هفته گذشته هنگام سفر به نجف دیدم که چند تن از همکاران به نمایشگاه اکسپو دبی می‌رفتند. فارغ از اینکه این کار با پول شخصی و یا غیرشخصی بوده، باید کمیته مربوط به سفرهای خارجی در شهرداری در مورد اعزا‌ها و سفرهای خارجی گزارشی ارائه دهد و به سوالات مطرح شده پاسخ داده شود.»

 

سفرهای خارجی به عنوان تشویقی برای مدیران

اعتراض شورا به سفرهای خارجی پرهزینه مدیران شهرداری موضوعی جدید نیست،  از سال‌های گذشته مطرح بوده و همچنان ادامه دارد. شهریور سال 94رئیس وقت کمیسیون نظارت شورای شهر در تذکر پیش از دستور خود با اشاره به ریخت‌وپاش در شهرداری تهران، گفته بود: «متاسفانه شاهد برخی اقدامات پرهزینه و کم فایده در شهرداری تهران هستیم، به گونه‌‌ای که اگر صفحه اینستاگرام مدیران شهری را چک کنیم، می‌بینیم که مملو از تصاویر مدیران شهری است که در سفرهای خارجی که به اصطلاح برای انتقال تجربه است، حضور دارند.» پرویز سروری یادآور شده بود: شهردار تهران(قالیباف) عنوان کرده که حق ماموریت سفرها را قطع کرده اما این کافی نیست، چرا که به نظر می‌رسد سفرهای خارجی به عنوان تشویقی برای مدیران در نظر گرفته شده است.

 

سفرها نسبت به گذشته کمتر هم بوده است

دیروز سخنگوی شهرداری تهران در پاسخ به تذکر اقراریان با بیان اینکه «گزارش سفرهای خارجی شهرداری آماده است»؛ الویت برای سفرهای خارجی را موضوعات اقتصاد شهری و ضرورت حضور تهران به‌عنوان پایتخت کشور در نهادهای بین‌المللی دانست.

عبدالمطهر محمدخانی، در گفت‌وگو با پانا، ادامه داد: «شهرداری به هر اجلاسی که امکان حضور مجازی وجود داشت، نماینده‌ای اعزام نکرده است یا اگر در سفری طبق روال یک هیات 4 تا 5 نفره شرکت می‌کردند فقط یک نفر را بر اساس ضرورت‌های اجرایی اعزام کرده و بقیه اعضا به‌صورت مجازی در آن اجلاس شرکت کرده‌اند؛ به همین دلیل هم میزان سفرهای خارجی در مقایسه با مدت مشابه در سال‌های قبل از کرونا کم‌تر هم بوده است.»

سخنگوی شهرداری تعدد سفرهای اخیر مسئولان این نهاد را به خاتمه کرونا و ازسرگیری مجامع جهانی نسبت داد و یادآور شد: «از سوی بسیاری از نهادهای بین‌المللی که شهرداری تهران در آن‌ها عضویت دارد هفته‌ای یک یا دو دعوت‌نامه به شهرداری برای حضور در اجلاس ارسال می‌شود تا عقب‌ماندگی‌های دو سال قبل را جبران کنند؛ ما با راهبردهایی توانستیم این موضوع را مدیریت کرده و سفرها را کاهش دهیم در غیر این صورت باید صدها سفر انجام می‌شد که چنین اتفاقی نیفتاده است.»

سخنگوی شهردار تهران تاکید کرد:‌ «در کمیته سفرهای خارجی در فضای شفافی تصمیم‌گیری‌هایی انجام می‌شود و قبل از اینکه دو عضو ناظر شورای شهر هم معرفی شوند همین فضای شفاف حاکم بود و ما گزارش‌های سفرهای خارجی پیش از معرفی نمایندگان اعضا را آماده و به معاونت برنامه‌ریزی ارسال کرده‌ایم و در سامانه شفافیت شهرداری تهران هم به‌روز‌رسانی و منتشر می‌شود.»

 

کدام سامانه؟

اشاره سخنگوی شهرداری به سامانه شفافیت شهرداری تهران و به‌روز‌رسانی گزارش‌های سفرهای خارجی در حالی است که در بنر بالای این سامانه عبارت «این رویداد خاتمه یافته است و اطلاعات موجود در این سایت صرفا جنبه آرشیو دارد.» نمایش داده می‌شود.

اقتصادنیوز نیز چندی پیش در گزارشی با عنوان «تعطیلی بخش سفرهای خارجی سامانه شهرداری»! نوشت:‌ تاکنون هیچ کدام سفرخارجی مدیران شهری در سامانه شفافیت ثبت نشده است و آخرین سفر ثبت شده در این سامانه مربوط به سفر محسن پورسیدآقایی به روسیه است که در سال 98 انجام شده است.

 

 

 

تهران تنها نیست!

موضوع سفرهای خارجی در شهرداری مختص تهران نیست و شهرداران و مدیران شهری دیگر شهرهای کشور نیز از قافلة‌ سفرهای خارجی و حضور در کنفرانس‌ها و مجامع مختلف از پایتخت عقب نمانده‌اند و چه‌بسا بعضا گوی سبقت را از همتایان تهرانی خود ربوده‌اند.   

براساس اطلاعات سامانه  فضای اطلاع‌رسانی شفاف (فاش) شهرداری مشهد، مدیران و کارشناسان شهرداری این شهر در سال 98 به آرژانتین، اروگوئه و کره جنوبی سفر کرده‌اند. در سال 97 به کشورهای سوئیس، کره جنوبی؛ آلمان، آفریقای جنوبی و فرانسه؛ در سال 96 ژاپن، کره جنوبی، ‌صربستان و  ترکیه. گفتنی است اولین سفر خارجی شهردار مشهد در دوره چهارم به چین و در قالب گروهی 10 نفره انجام شد، و به مدت 5 روز ادامه داشت. از نکات قابل توجه هزینه این سفر است که اگر چه سفر یک هفته‌ای به سئول کره جنوبی در سال 98 با وجود چند برابر شدن هزینه‌ها، حدود 2800 یورو اعلام شده اما در سال 92 هزینه سفراین مدیران شهرداری 3هزار یورو اعلام شده است.

سفر شهردار همدان به اندونزی در خرداد ماه امسال نیز حواشی بسیاری در پی داشت.

سفر «سید مسعود حسینی» به اندونزی با انتشار یک فیش پرداختی در فضای مجازی و شبک‌های اجتماعی حاشیه‌ساز شد به گونه‌ای که اظهارنظرهای متفاوتی درباره این سفر انجام شد تا اینکه بالاخره شهردار در واکنش به این اتفاق در صفحه شخصی خود با انتشار تصویری از دعو‌ت‌نامه رسمی سازمان ملل متحد گفت: «برای حضور در کنفرانس شهر تاب‌آور به دعوت رسمی سازمان ملل متحد عازم اندونزی شدم و تمامی هزینه‌ها برعهده این سازمان بود.»

وی به اهمیت حضور در این کنفرانس اشاره کرد و افزود: «تلاش ۹ ساله همکاران حوزه مدیریت بحران شهرداری همدان باعث شده تا توسط مجمع جهانی ریسک به عنوان الگوی تاب‌آوری (با نام مدل همدان) معرفی شویم.

حسینی با ابراز تاسف نسبت به برخی اظهارنظرهای عجولانه مبنی بر امکان حضور وبیناری در این نشست، گفت: «شهرداری همدان به عنوان سخنران اصلی در اولین روز همایش توسط سازمان معرفی شد که تصاویر این همایش و سخنرانی بنده در رسانه‌های رسمی منتشر شده است.»

حواشی سفر شهردار همدان به اندونزی به حدی بود که رئیس حوزه شهردار همدان نیز در خصوص این سفر توضیحاتی ارائه داد و تأکید کرد که سفر با هماهنگی شورای اسلامی شهر همدان انجام شده است.

حسین معصوم‌زاده، در پاسخ به اینکه «سندی منتشر شده مبنی بر پرداخت 280 میلیون تومان برای هزینه‌های سفر اندونزی در وجه آقای شهردار. این مبلغ چرا و به استناد به کدام قانون پرداخت شده است؟»، گفت: «پرداخت مبلغ فوق به صورت تنخواه و علی‌الحساب به صورت کاملا قانونی صورت پذیرفته است تا در صورتی‌که در مدت سفر هزینه‌ای یا پرداختی غیرپیش‌بینی شده و ضروری بوجود آید مشکلی وجود نداشته باشد.»

به هر حال سال‌هاست که سفرهای خارجی نه تنها در شهرداری‌ها، بلکه در سایر نهادها، سازمان‌ها و وزارتخانه‌ها به وفور و با بودجه عمومی و به عبارتی از جیب مردم انجام می‌شود و ظاهرا قضاوت درباره ضرورت رفتن به این مثلا ماموریت‌ها را باید به حضرت حق سپرد.

 

**«شهرداری گزارش سفر‌های خارجی خود را اعلام کند.» این جمله هر تعبیری اعم از درخواست، توصیه یا تهدید داشته باشد؛ در رسانه‌ها به‌ویژه هنگام پوشش خبرهای شورای شهر پرتکرار است

 

**سال‌هاست که سفرهای خارجی نه تنها در شهرداری‌ها، بلکه در سایر نهادها، سازمان‌ها و وزارتخانه‌ها به وفور و با بودجه عمومی و به عبارتی از جیب مردم انجام می‌شود و ظاهرا قضاوت درباره ضرورت رفتن به این مثلا ماموریت‌ها را باید به حضرت حق سپرد