ریحانه جولایی

سیاه‌ترین روزهای کرونایی کشور یکی پس از دیگری در سخت‌ترین پاییز قرن اخیر سپری می‌شود و با ابتلای بیش از ۱۰‌هزار نفر در یک روز به ویروس کرونا و مرگ بیش از ۴۵۰ نفر، رکوردهای جدیدی در تقویم ایرانیان رقم‌زده می‌شود. وقتی از پاییز سیاه صحبت می‌کنیم، منظور از اولین روزهای مهرماه است که تعداد مبتلایان در یک روز به کرونا از سه به چهار رقمی رسید و در روزهای گذشته عدد ابتلای روزانه به کرونا پنج رقمی شد و یک روز سیاه دیگر در تقویم کرونایی ما ایرانی‌ها به ثبت رسید.

 استان‌های تهران، اصفهان، قم، آذربایجان شرقی، خراسان جنوبی، سمنان، قزوین، لرستان، اردبیل، خوزستان، کرمانشاه، کهگیلویه و بویراحمد، گیلان، بوشهر، زنجان، ایلام، خراسان رضوی، مازندران، چهارمحال و بختیاری، البرز، آذربایجان غربی، مرکزی، کرمان، خراسان شمالی، همدان، یزد و کردستان وضعیت قرمز و «حاد» را سپری می‌کنند.

در این شرایط هر چند که استاندار تهران مخالف تعطیلی تهران است، اما در روزهای گذشته سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا تأکید کرد: مباحثی که مبنی بر موافقت رئیس‌جمهور با تعطیلی دو هفته‌ای تهران و مخالفت استاندار با اجرای آن مطرح شده بود، به هیچ‌وجه صحت ندارد. به گفته علیرضا رئیسی «در شنبه‌ای که گذشت در ستاد ملی مقابله با کرونا، دو پیشنهاد مطرح شد؛ پیشنهاد اول در زمینه ایجاد محدودیت در مراکز استان‌ها و شهرهای پرجمعیت از 20 آبان ماه بود که مصوب شد و از ساعت 18 به بعد، محدودیت‌هایی اعمال می‌شود. پیشنهاد دوم هم بحث منع رفت و آمدهای درون شهری توسط خودروهای شخصی بود که مورد بحث قرار گرفت و مقرر شد که بررسی بیشتری در این زمینه انجام شود. پیشنهادهای مختلفی از استان‌های مختلف آمده و مورد بررسی و بحث کارشناسی قرار گرفته، در ستاد مطرح و تصمیم‌گیری می‌شود. اینکه تصمیم‌گیری در این زمینه شده و کسی مخالفت کرده، به هیچ‌وجه صحت ندارد.»

یکی دیگر از بحث‌هایی که به‌زعم کارشناسان می‌تواند در کنترل ویروس کرونا مؤثر باشد کاهش ساعات استفاده از وسایل نقلیه عمومی ازجمله مترو و اتوبوس است. هرچند این تصمیم هم مخالفانی دارد، با این حال ظاهراً از دیروز ساعات کار آن‌ها کاهش یافته است.

به ناوگان حمل‌ونقل عمومی اضافه نشد، ساعت کاری هم کم شد

چند روز پیش معاونت حمل‌ونقل و ترافیک طی اطلاعیه‌ای اعلام کرد: با مجوز شهردار تهران و نظر به تصمیمات ستاد ملی مبارزه با کرونا مبنی بر اعمال محدودیت یک ماهه برای فعالیت مشاغل، کاهش ساعت کاری خطوط حمل‌ونقل عمومی از سوی این معاونت اعمال می‌شود.

با وجود تمام مخالفت‌ها؛ مدیرعامل شرکت بهره‌برداری مترو تهران با اشاره به اینکه آمار مسافران مترو در پایتخت به ۷۴۰ هزار نفر در روز رسیده است، بر این باور است که کاهش ساعات کاری مترو آمار مسافران را افزایش نمی‌دهد

بر این اساس از 20 آبان ماه  اتمام ساعت کاری کلیه خطوط داخلی مترو ساعت ٢٠.٣٠ و خط متروی کرج و گلشهر تا ساعت ٢٠ خواهد بود. همچنین به منظور اعمال محدودیت و کاهش فعالیت در خطوط اتوبوس‌رانی پایان زمان فعالیت ناوگان در تمامی خطوط بی آر تی (انبوه‌بر) در مسیر رفت (آخرین اعزام) ساعت ٢٠ و در مسیر برگشت آخرین اعزام به ساعت ٢٠.٣٠ کاهش خواهد یافت.

اما این تصمیم مخالفان زیادی دارد و در همین راستا روز گذشته رئیس کمیته بودجه و نظارت مالی شورای شهر تهران هم خواستار لغو کاهش ساعت کار حمل‌ونقل عمومی به منظور صیانت از سلامت شهروندان شد.

مجید فراهانی طی تذکری که تقدیم هیأت‌رئیسه کرده با انتقاد از اینکه این تصمیم می‌تواند شرایط را بدتر کند گفته است که بدون شک این تغییر ساعت که براساس اطلاعیه منتشر شده با اتخاذ تصمیم توسط یک معاونت با مجوز شهرداری انجام شده، زمینه‌ساز تراکم بیش از حد مسافر در ساعت خاتمه فعالیت خطوط خواهد شد که این روند  افزایش احتمال آلودگی و انتقال ویروس کرونا را به دنبال خواهد داشت. فراهانی همچنین بیان کرد: این تصمیم که زمینه‌ساز عدم ادای حق به شهر و تحمیل هزینه‌های رفت‌وآمد با سایر مدهای حمل‌ونقل به شهروندان می‌شود تصمیم شایسته و مبتنی بر رعایت حقوق عامه نیست و بر همین اساس و به منظور صیانت از حق حیات شهروندان با استناد به بندهای  3  و 18 ماده 80 قانون شوراهای اسلامی کشور، درباره «لغو کاهش ساعت کار حمل‌ونقل عمومی به منظور صیانت از سلامت شهروندان» به شهردار تهران تذکر می‌دهم. او همچنین به این نکته اشاره کرده که انتظار شهروندان تهرانی در دوران شیوع کرونا افزایش ظرفیت شبکه حمل‌ونقل عمومی با تقویت ناوگان به منظور فاصله‌گذاری اجتماعی بوده است، انتظاری که نه تنها پاسخ داده نشده است، اکنون اگر شهرداری به علت عدم حمایت دولت در پاسخگویی به این انتظار موفق نبوده است، نباید شاهد اجرای تصمیماتی باشیم که سلامت و حیات همشهریان عزیزمان را بیش از پیش با خطر مواجه کند، همه ما در برابر سلامت و حق حیات شهروندان تهرانی از کارآفرین تا کارتن‌خواب مسئولیم.

تصمیم خلق‌الساعه معاونت حمل‌ونقل عمومی شهرداری

مخالفت‌ها با کاهش ساعات کاری اتوبوس‌ها و مترو همچنان ادامه دارد. دیروز علی اعطا، سخنگوی شورای اسلامی شهر تهران تصمیم کاهش ساعت کاری حمل‌ونقل عمومی تا ۲۰ شب را «خلق‌الساعه» نامید و از این تصمیم معاونت حمل‌ونقل عمومی شهرداری تهران، انتقاد کرد.

اعطا افزود: این نوع تصمیم‌گیری‌های خلق‌الساعه، نه تنها باعث کاهش شیوع کرونا نمی‌شود بلکه ازدحام بیش از حد جمعیت را در ساعات پایانی فعالیت ناوگان حمل‌ونقل عمومی به دنبال خواهد داشت و موجب نارضایتی شهروندان می‌شود. این تصمیم که بدون پشتوانه محکم کارشناسی و مشورت با شورای شهر تهران و با نادیده گرفتن سبک زندگی بخش وسیعی از شهروندان اتخاذ شده است، اقشار کم‌درآمد و آسیب‌پذیر را با مشکل مواجه می‌کند.

او در آخر ضمن تذکر به معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران، گفت: شهرداری باید در مواجهه با کرونا با تکیه بر نظرات و مطالعات کارشناسی و با در نظر گرفتن سبک زندگی عموم شهروندان اقدامات خود را برنامه‌ریزی و اجرا کند تا موجبات نگرانی و دغدغه بیشتر شهروندان نشود.

کاهش ساعات کاری مترو آمار مسافران را افزایش نمی‌دهد

با وجود تمام مخالفت‌ها که به نظر منطقی نیز می‌آیند؛ مدیرعامل شرکت بهره‌برداری مترو تهران با اشاره به اینکه آمار مسافران مترو در پایتخت به ۷۴۰ هزار نفر در روز رسیده است، بر این باور است که کاهش ساعات کاری مترو آمار مسافران را افزایش نمی‌دهد.

به گفته فرنوش نوبخت قرار است بسیاری از مشاغل از ساعت ۱۸ تعطیل شوند در حالی که ساعت ۲۰:۳۰ آخرین حرکت قطار است و حدود یک ساعت و نیم ساعت فرصت برای جابه‌جایی با مترو وجود دارد البته اگر آخرین حرکت قطار ساعت ۸:۳۰ از تجریش باشد مترو ساعت ۹ به ایستگاه امام خمینی (ره) می‌رسد.

سخنگوی شورای شهر تهران تصمیم کاهش ساعت کاری حمل‌ونقل عمومی تا 8 شب را «خلق‌الساعه» نامید و از این تصمیم معاونت حمل‌ونقل عمومی شهرداری تهران، انتقاد کرد

او همچنین معتقد است با کاهش ساعات کاری مترو آمار مسافران در ساعات پایانی افزایش نمی‌یابد و مردم باید نسبت به موضوع رعایت فاصله‌ اجتماعی در حمل و نقل عمومی از جمله مترو توجه داشته باشند و اگر کمتر سوار مترو شوند و در ساعات مناسب تردد کنند قطعاً رعایت فاصله اجتماعی امکان‌پذیر خواهد بود.  البته نوبخت چند روز پیش، درست زمانی که بحث کاهش ساعات کاری وسایل نقلیه عمومی مطرح شده بود هم گفته بود اگر فردی نمی‌تواند سفرهای خود را کاهش دهد، سعی بر تغییر زمان سفر خود داشته باشد.

درست است که او ابراز ناراحتی کرده بود که با کاهش ساعت کاری مترو درآمدهای سازمان کم می‌شود اما در ادامه خاطرنشان کرد که ما ورشکست نمی‌شویم و سعی می‌کنیم با کمک‌های دولتی کمبود بودجه را جبران کنیم.

در اینجا اما سؤالی که پیش می‌آید این است که بخش بزرگی از کارمندان، کارگران و اقشار متوسط و پایین جامعه برای جابه‌جایی‌های روزانه از مترو و اتوبوس استفاده می‌کنند این حرف که کمتر از مترو استفاده شود برای اقشاری که حقوق ناچیز وزارت کار را می‌گیرند بی‌معنا و غیرمنصفانه است. بهتر است خانم نوبخت به این موضوع هم فکر کنند که اگر مترو یا اتوبوس نباشد قشر ضعیف و متوسط که بیشترین گروه استفاده‌کننده از حمل و نقل عمومی هستند چطور باید خود را به محل کار یا خانه برسانند؟

باید به مدیرعامل شرکت بهره‌برداری مترو تهران این نکته را نیز گوشزد کرد که مردم نمی‌توانند با کمک‌های دولتی کمبودهای خود را جبران کنند و یا ساعات رفت‌وآمد و تعطیلی محل کار خود را با ساعات خلوتی مترو تنظیم کنند.

آن گروهی که ساعت کاری و رفت و آمدشان دست خودشان است از مترو و اتوبوس استفاده نمی‌کنند. بهتر است مسئولان به جای گرفتن تصمیمات لحظه‌ای و بدون فکر شرایط تمام اقشار جامعه را بررسی کنند و پس از آن قانونی هرچند موقت وضع کنند.