ریحانه جولایی

کرونا پدیده ناشناخته عصر حاضر که به گفته برخی کارشناسان پس از جنگ جهانی دوم خطرناک و پرتلفات‌ترین رویداد جهانی به شمار می‌رود، وحشت و ترس فوق‌العاده‌ای در جان ساکنان این کره خاکی ایجاد کرده است. کرونا در مسیر حرکت خود هر روزه هزاران قربانی از کشورهای مختلف جهان می‌گیرد. این ویروس ناشناخته که ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارد فقیر و غنی نمی‌شناسد و در میان قربانیان آن بسیاری از شخصیت‌های ترازبالای جهانی نیز حضور دارند. این ویروس میکروسکوپی کسب‌وکارهای عمومی را به تعطیلی کشانده و میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان خانه‌نشین کرده است.

کرونا علاوه بر قربانی گرفتن، ناتوان ساختن و خانه‌نشین کردن میلیون‌ها انسان، مشاغل زیادی را نابود کرده و صدها هزار نفر را بیکار یا خانه‌نشین کرده است که به گفته روانشناسان تداوم این وضعیت قطعاً به مشکلات روحی، روانی، اجتماعی، اقتصادی،‌ فرهنگی و معیشتی منجر خواهد شد. مسئولان بسیاری از کشورها ازجمله ایران برای پیشگیری از  افزایش تلفات انسانی تصمیم به جدا کردن مردم از یکدیگر و خانه‌نشین ساختن شهروندان گرفتند که تا حدودی هم توانست مؤثر باشد.

به گفته ایرج حریرچی، معاون کل وزیر بهداشت تا زمانی که واکسن کرونا یا داروهایی که بتواند این ویروس را مهار کند کشف نشود مردم باید با کرونا به‌صورت مسالمت‌آمیز زندگی کنند

باید با زندگی کرونایی خو بگیریم

حالا با گذشت بیش از دو ماه از درگیری جهان با این ویروس موضوعی که برای بیشتر مردم اهمیت دارد این است که این ویروس تا چه زمانی مهمان مردم روی کره زمین است؟ در ابتدا نظرات مختلفی در رابطه با آمدن فصل گرما و از بین رفتن ویروس به گوش می‌رسید، اما بعد ثابت شد دمای هوا تأثیری بر از بین رفتن این ویروس ندارد. بسیاری نیز می‌گویند شاید این ویروس برای همیشه باقی بماند و مهمان دائمی فصل‌های سرد باشد.

بااین‌حال فکر اینکه باید تا مدتی نامعلوم در خانه بمانیم و به‌اصطلاح قرنطینه خانگی را ادامه دهیم سخت و عذاب‌آور است. البته چندهفته‌ای می‌شود که صاحبان مشاغل پس از یک تعطیلی نسبتاً طولانی دوباره به کار خود بازگشته‌اند و زندگی نه مثل سابق اما همچنان در شهرها ادامه دارد. مسئولان حوزه بهداشت هم گفته‌اند با رعایت پروتکل‌های بهداشتی باید به زندگی و فعالیت در فضای بیرون خانه ادامه داد و رفتار مردم هم در روزهای اخیر نشان از این دارد که کمی شرایط زندگی عادی‌تر شده و مردم تصمیم گرفته‌اند با این شرایط کنار بیایند.

اما این همزیستی با کرونا ابتدا از طریق مسئولان به گوش مردم رسید. به گفته ایرج حریرچی، معاون کل وزیر بهداشت تا زمانی که واکسن کرونا یا داروهایی که بتواند این ویروس را مهار کند کشف نشود مردم باید با کرونا به‌صورت مسالمت‌آمیز زندگی کنند.

زهرا نژادبهرام در رابطه با رفت‌وآمد شهروندان تهران به فضای سبز هشدار داد. به گفته او باید اجرای پروتکل‌های سخت‌گیرانه الزامی و از اقامت شهروندان در پارک‌ها و بوستان‌های شهری جلوگیری شود

کرونا خیال رفتن ندارد

هرچند مسئولان بعدازاینکه اعلام کردند مردم باید یاد بگیرند با کرونا زندگی مسالمت‌آمیز داشته باشند تعداد بیماران کرونایی افزایش یافت، اما این افزایش چندان هم دور از ذهن نبود چراکه بارها به رعایت اصول بهداشتی از سمت مردم اشاره ‌شده بود و به گفته کارشناسان کرونا هنوز به‌صورت کامل مهار نشده و ممکن است پیک‌های بعدی این بیماری هم از راه برسند.

به گفته مسئولان بهداشت ایران باید صبر کرد و دید در فاصله 10 تا 15 اردیبهشت‌ماه میزان مبتلایان به بیماری کووید-19 چه تغییراتی می‌کند و آن‌وقت می‌توان برای کنار آمدن با این بیماری و برگشتی جزئی به شرایط عادی زندگی تصمیم‌گیری کرد و در صورت تثبیت شرایط قدم‌های بعدی را برداشت.

از سوی دیگر مسئولان می‌گویند بازگشت به حالت عادی زندگی به این معنا نیست که دوباره فعالیت‌های روزانه غیرضروری آغاز شود و همچنان توصیه می‌کنند تنها برای موارد ضروری و رفتن به محل کار از خانه خارج شوید چراکه این ویروس هنوز مهار نشده و تنها در مرحله کنترل است.

بااین‌حال نکته اصلی این است که ما باید یاد بگیریم با کووید-19 زندگی کنیم؛ بنابراین باید در پاییز با آمادگی بیشتری وارد عرصه شویم، چراکه در اواخر دی‌ماه و اوایل بهمن در کشور بیماری به‌صورت زیرپوستی وجود داشت. این یعنی داستان همچنان ادامه دارد.

اقدامات زودهنگام برای بازگشایی بوستان‌ها

اینکه مسئولان می‌گویند تا حدی توانسته‌اند کرونا را مهار کنند درست، اما این ویروس همچنان در حال گرفتن جان مردم است. آخرین آماری که وزارت بهداشت در روز گذشته منتشر کرده است خبر از این می‌دهد که تعداد مبتلایان به این ویروس به 90 هزار و 481 نفر رسیده و 5 هزار و 710 تن نیز بر اثر این ویروس جان خود را از دست‌ داده‌اند.

با اینکه بسیاری معتقدند باید با زندگی کرونایی خو بگیریم، اما هنوز نگرانی‌هایی از این بابت وجود دارد چراکه گروه بزرگی از مردم با رفتار خود نشان می‌دهند انگار از عمق فاجعه خبر ندارند و از زندگی مسالمت‌آمیز با کرونا تعبیر دیگری کرده‌اند. هفته‌های گذشته به جهت محدود کردن شهروندان پارک و بوستان‌های برخی استان‌ها تعطیل ‌شده بود. حالا چند روزی است که این فضاها مجدد بازگشایی شده استو

بااین‌حال گویا استقبال شهروندان تهرانی از پارک‌ها و فضای سبز عمومی آن‌قدر زیاد بوده که عضو هیئت‌رئیسه شورای شهر را نگران کرده است. روز گذشته زهرا نژاد بهرام در رابطه با رفت‌وآمد شهروندان تهران به فضای سبز هشدار داد. به گفته او باید اجرای پروتکل‌های سخت‌گیرانه الزامی و از اقامت شهروندان در پارک‌ها و بوستان‌های شهری جلوگیری شود.

او بیان کرد: با توجه به تعطیلی رستوران‌ها، ‌مساجد،‌ بقاع متبرکه، تالارها و سینماها که اغلب با جمعیتی محدودتر در قیاس با پارک‌ها و بوستان‌های شهری امکان فعالیت دارند،‌ بازگشایی پارک‌ها و بوستان‌های شهری در شرایط کنونی جای نگرانی دارد.

اجبار شهروندان به ماسک زدن توسط شورای شهر

به‌هرروی باید قبول کرد که ویروس کرونا تا مدت‌ها بخش جدایی‌ناپذیر زندگی ما خواهد بود. به همین دلیل در جلسه روز گذشته شورای شهر تهران در رابطه با الزامی بودن استفاده ماسک در مترو و اتوبوس‌ها هم تصمیم‌گیری شد.

محمد علیخانی، رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر تهران با اشاره به پروتکل مقابله با کرونا در حمل‌ونقل عمومی اظهار کرد: این پروتکل در کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر تهران به تصویب رسیده است و توسط ریاست شورای شهر تهران برای تصویب نهایی به آقای زالی، رئیس ستاد مبارزه با کرونا تهران ارسال ‌شده است.

رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر تهران خاطرنشان کرد: لزوم استفاده از ماسک در زمان سوارشدن به مترو برای تمامی مسافران، عرضه نکردن بلیت تک‌سفره به شکل نقدی و حذف پول از گیشه‌های فروش بلیت، فاصله‌گذاری در ایستگاه‌ها در مقابل گیشه‌های فروش بلیت، سکوهای انتظار و داخل واگن‌ها، ایجاد تونل‌های ضدعفونی مسافران در ورودی و خروجی ایستگاه‌های مترو و همچنین ممانعت از ورود مسافران مشکوک به علائم ابتلا به داخل شبکه و ایستگاه‌های مترو از مواردی است که در این پروتکل به آن اشاره ‌شده است.

مسئولیت ما در روزهای کرونایی

شواهد امر نشان می‌دهد که دولت تاحدودی کنترل این بیماری را به دست گرفته و بخشی از مسئولیت نیز به عهده مردم است. باز شدن مراکز خرید مسقف هرچند با زمان‌بندی محدود نشان می‌هد که حالا باید شهروندان هم با رعایت اصول بهداشتی نقشی در بازگشت دوباره جریان زندگی عادی داشته باشند. با این شرایط ما نیز یک سری مسئولیت‌ها در مقابل افرادی که با آن‌ها در یک شهر زندگی می‌کنیم، داریم.

یکی از مسائلی که در حال حاضر مطرح است خودمراقبتی افراد جامعه با توجه به واگذاری این مسئولیت به مردم با تمرکز بر مسئولیت فردی است؛ با توجه به وجود ویروس کووید-۱۹ و زندگی در کنار این ویروس باید با رعایت کردن و پیشگیری، از این بحران با موفقیت‌ عبور کرد.

در این دوران پیشگیری کردن از اهمیت زیادی برخوردار است. به گفته پزشکان پیشگیری سه سطح دارد. پیشگیری سطح اول به اپیدمیولوژی و ارتقای سلامت و حفاظت اختصاصی مانند استفاده از ماسک، دستکش و رعایت فاصله اجتماعی اشاره دارد. درواقع ارتقای سلامت شامل اعمال و شاخص‌هایی مانند تغذیه سالم، ورزش، استراحت، خواب کافی و بهداشت فردی است؛ این نوع پیشگیری در حال حاضر در همه جوامع مطرح است و دولت‌ها سعی می‌کنند این سطح از پیشگیری توسط مردم اعمال شود. سطح دوم پیشگیری به مراقبت درمانی بعد از بروز هر نوع بیماری اشاره دارد، این سطح شامل تشخیص زودرس برای تخفیف دادن عوارض بیماری است و سطح سوم پیشگیری به‌منظور محدود کردن ناتوانی و پیشگیری از صدمات و عوارض بیماری و بازتوانی و برگشت به زندگی عادی است.

از سوی دیگر فقدان آگاهی، عدم درک حساسیت یا خطر مثل «من مریض نخواهم شد»، عدم درک شدت خطر مثل‌اینکه «کرونا همان سرماخوردگی است و چیزی نمی‌شود»، سوءتفاهم‌ها، عدم دسترسی به درمان مناسب و نبود قانون و چارچوب و نیروی اجرایی محکم از نیروهای بازدارنده‌ای است که باعث می‌شود انسان‌ها با وجود خطر، اقدام به رفتارهای پرخطر کنند.

بااین‌حال در این روزها باید به جزئی‌ترین مسائل توجه کنیم و با رعایت اصول بهداشتی که بارها از سوی رسانه‌ها اطلاع‌رسانی شده‌اند در عدم گسترش و مهار ویروس سهیم باشیم. البته دولت نیز نباید امر مهمی چون آموزش را فراموش کند و در این روزها که قرنطینه خانگی به‌صورت خودجوش پایان‌یافته است افراد را از خطرات و نقش آن‌ها در شیوع دوباره یا کنترل این بیمار آگاه کند.