تغییر رفتارهای اجتماعی زیر سایه کرونا

در حالی که این روزها جامعه جهانی از رفتار ویروسی به غایت کوچک و جدید، سر درگم است، شاهد تغییراتی در رفتارهای اجتماعی افراد به دلیل شیوع گسترده این بیماری نیز در دنیا هستیم.

ویروس کرونا (کووید-۱۹) با قدرت سرایت بالا، رفتارهای اجتماعی افراد را نیز تحت تأثیر قرار داده است به طوری که عاداتی چون سلام کردن و دست دادن، روبوسی کردن و در جمع بودن تغییر کرده است و ارتباطات افراد بسیار خطرناک به نظر می‌رسد.

 در پی توصیه‌های فراوان پزشکان و کارشناسان در مورد خودداری از دست و تماس‌های بدنی و دوری از افرادی با احتمال بیماری، نه تنها برخی از افراد سعی در خانه‌نشینی دارند که حتی تلاش می‌کنند از سایر افراد دوری کنند و هراس فراوانی از ارتباط و برخورد با سایرین پیدا کرده‌اند.

این امر نه تنها برخوردهای روزمره افراد عادی را تغییر داده که در صحنه سیاسی نیز سبب تغییراتی شده است. به طوری که هورست زهوفر، وزیر کشور آلمان چندی پیش در نشستی از دست دادن با آنگلا مرکل، صدراعظم این کشور خودداری کرد.

در دیدار اخیر وزیران بهداشت اتحادیه اروپا شماری از مسئولان این اتحادیه به جای دست دادن، دست خود را به نشان سلام و احترامی روی سینه خود گذاشتد.

روانشناسان انسان را موجودی جمعی می‌دانند و معتقدند بسیاری از رفتارهای آدمی در اجتماع تکامل پیدا می‌کنند. این در حالی است که نگاهی به روابط اجتماعی محدود شده افراد در این روزها نشان می‌دهد افراد از ترس ابتلا به این ویروس از این ویژگی خود می‌گریزند و از ارتباط با سایر افراد در هراس هستند.

نوروز و کرونا

در ایران به واسطه اپیدمی این ویروس در روزهای منتهی به نوروز به نظر می‌رسد بسیاری از عادت رفتاری ایرانیان در روزهای منتهی به نوروز و دید و بازدیدهای عید نیز تحت‌تأثیر قرار گیرد.

این ویروس که در آستانه سال نو چینی ظهور کرده بود باعث شد که میلیون‌ها چینی نیز از دیدوبازدید سال نو چشم‌پوشی کنند.

بسیاری از رسانه‌ها هم بهترین راه پیشگیری از ابتلا به این ویروس را در خانه‌ ماندن و به حداقل رساندن روابط اجتماعی می‌دانند و توصیه می‌کنند که مردم از دید و بازدیدهای نوروزی چشم‌پوشی کنند.

هجوم به فروشگاه‌ها

در حالی در روزهای ابتدایی خبر شیوع کرونا اخباری در مورد خالی شدن فروشگاه‌ها در ایران و کمبود اقلام بهداشتی به گوش می‌رسید و بسیاری آن را مورد انتقاد قرار می‌دادند که این روزها خبرهایی مشابه از سایر کشورهای حتی توسعه‌یافته نیز به گوش می‌رسد که نشان می‌دهد، این ویروس می‌تواند مردم همه کشورها با سطح توسعه و قدرت اقتصادی متفاوت را تحت‌تأثیر قرار دهد و به وحشت اندازد.

این روزها مردم در آلمان کیلو اسپاگتی می‌خرند. قفسه قوطی‌های کنسرو و کاغذ توالت خالی است. بخشی از مردم طوری رفتار می‌کنند که گویا قرار است به دنبال کرونا قحطی بیاید.

اما چه عاملی انسان‌ها را به صرافت این می‌اندازد که کالاهای زندگی روزمره را در زیرزمین خانه خود ذخیره کنند؟ آن ‌هم در شرایطی که سیاستمداران و صاحبان فروشگاه‌ها تأکید می‌کنند که هیچ دلیلی برای نگرانی از کمبود کالا وجود ندارد.

برخی از کارشناسان معتقدند مردم در برابر ویروس کرونا با یک دشمن نامرئی روبرو هستند و این آنها را دچار حس نوعی ناتوانی می‌کند و همین موضوع رفتارهای اجتماعی آنها را در برابر یکدیگر تغییر می‌دهد و گاهی به بداخلاقی‌های رفتار منجر می‌شود. به عبارتی ترس از کرونا سریع‌تر از خود کرونا به یک اپیدمی تبدیل می‌شود.