نیویورکتایمز گزارش داد:
چشمپوشی ویتکاف از مخالفت درباره توافق موقت با ایران

به گفته منابع آگاه، ویتکاف مخالفتهای اولیه خود با تفاهمنامهای موقت که اصول توافق نهایی را مشخص کند، کنار گذاشته است. اما این ممکن است برای اسرائیل یا نمایندگان تندروی کنگره در قبال ایران کافی نباشد.
نیویورک تایمز نوشت: در حالی که دولت ترامپ تلاش میکند تا یک توافق هستهای با ایران مذاکره کند، نخستوزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، تهدید به برهم زدن این مذاکرات از طریق حمله به تأسیسات اصلی غنیسازی اورانیوم ایران کرده است؛ بنا بر گزارش مقاماتی که در جریان این وضعیت قرار دارند.
به گزارش سرویس بینالملل «انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده: این اختلافنظر در مورد بهترین راه برای اطمینان از اینکه ایران قادر به تولید سلاح هستهای نباشد، منجر به حداقل یک تماس تلفنی پرتنش میان ترامپ و نتانیاهو شده و همچنین مجموعهای از دیدارهای اخیر میان مقامات ارشد دولت آمریکا و مقامات بلندپایه اسرائیل را رقم زده است.
ترامپ روز یکشنبه گفت که ممکن است «چیزی خوب» درباره تلاشش برای محدودسازی برنامه هستهای ایران «در دو روز آینده» اتفاق بیفتد.
افراد آگاه از مذاکرات گفتند که در بهترین حالت، تنها بیانیهای از اصول مشترک صادر خواهد شد. جزئیات در حال بررسی بسیار محرمانه باقی ماندهاند و احتمالاً فقط زمینه را برای مذاکرات بیشتر فراهم میکنند-از جمله اینکه آیا ایران میتواند به هر سطحی از غنیسازی ادامه دهد یا خیر، و چگونه باید ذخایر سوخت نزدیک به درجه بمب را رقیق یا از کشور خارج کند.
نیویورکتایمز در ماه آوریل گزارش داده بود که اسرائیل قصد داشته در همین ماه تأسیسات هستهای ایران را هدف قرار دهد، اما ترامپ آنها را از این اقدام منصرف کرده، زیرا خواهان ادامه مذاکره با تهران بود. با این حال، نتانیاهو همچنان بر انجام اقدام نظامی بدون کمک آمریکا اصرار دارد.
اسرائیل بخشی از مذاکرات میان آمریکا و ایران نیست. در قلب تنش میان نتانیاهو و ترامپ، دیدگاههای متفاوت آنها درباره نحوه بهرهبرداری از ضعف فعلی ایران قرار دارد.
در ماه اکتبر، اسرائیل عناصر کلیدی سیستم دفاع هوایی استراتژیک ایران را که از تأسیسات هستهای این کشور محافظت میکرد، نابود کرد. این اقدام باعث شده هواپیماهای اسرائیلی بتوانند بدون ترس از هدف قرار گرفتن، به مرزهای ایران نزدیک شوند. همچنین اسرائیل حزبالله و حماس را که با پول، سلاح و راکتهای ایرانی حمایت میشدند، تضعیف کرده است. با ضربه زدن بهویژه به حزبالله، اسرائیل نگرانی از تهدید هواپیماهای اسرائیلی در مسیر حمله به ایران و نیز پاسخ موشکی احتمالی پس از حمله را برطرف کرده است.
نتانیاهو استدلال میکند که این آسیبپذیری ایران دوام نخواهد داشت و اکنون زمان مناسب برای حمله است. ترامپ اما بر این باور است که ضعف ایران فرصت مناسبی برای مذاکره بر سر توقف برنامه غنیسازی است، مشروط به اینکه تهدید نظامی در صورت شکست مذاکرات، همچنان پابرجا باشد.
مقامات اسرائیلی نگراناند که ترامپ آنقدر مشتاق دستیابی به توافقی مختص به خود-توافقی که آن را قویتر از توافق دولت اوباما در سال ۲۰۱۵ معرفی خواهد کرد- باشد که حاضر شود به ایران اجازه دهد تأسیسات غنیسازی اورانیوم خود را حفظ کند.
ماه گذشته، نتانیاهو تأکید کرده بود که تنها «توافق خوب» توافقی است که «تمام زیرساختها»ی تأسیسات وسیع هستهای ایران را از بین ببرد؛ تأسیساتی که زیر بیابان در نطنز، اعماق کوه در فردو و در نقاط مختلف کشور قرار دارند.
این روایت از تنشها میان این دو نفر، مبتنی بر مصاحبه با مقامات در آمریکا، اروپا و اسرائیل است- افرادی که در روند دیپلماسی و مباحثات میان دو دولت نقش داشتهاند. آنها به دلیل محرمانه بودن موضوعات دیپلماتیک، خواستار ناشناس ماندن بودند.
ازسوی دیگر، تضاد اصلی در مذاکرات میان ویتکاف و عباس عراقچی، همتای ایرانیاش، بر سر موضع دولت ترامپ است که ایران باید تمام غنیسازی مواد هستهای در خاک خود را متوقف کند. عراقچی بارها این شرط را رد کرده و در پستی در شبکههای اجتماعی در روز سهشنبه نوشت که اگر قدرتهای غربی بر «صفر غنیسازی در ایران» اصرار کنند، «دیگر چیزی برای بحث در مورد مسئله هستهای باقی نمیماند.»
برای جلوگیری از فروپاشی مذاکرات، ویتکاف و عمان-که نقش میانجی را ایفا میکند-در حال بررسی گزینههای خلاقانهای هستند. یکی از این گزینهها، ایجاد یک مشارکت منطقهای برای تولید سوخت نیروگاههای هستهای با مشارکت ایران، عربستان سعودی و دیگر قدرتهای عربی و نیز با مقداری دخالت آمریکا است. اما محل انجام غنیسازی همچنان نامشخص است.
به گفته منابع آگاه، ویتکاف همچنین مخالفتهای اولیه خود با تفاهمنامهای موقت که اصول توافق نهایی را مشخص کند، کنار گذاشته است. اما این ممکن است برای اسرائیل یا نمایندگان تندروی کنگره در قبال ایران کافی نباشد.
مقامات اسرائیلی اندکی پیش از نخستین سفر رسمی ترامپ به خاورمیانه در این ماه، به دولت او سیگنال داده بودند که در حال آمادهسازی برای حمله به تأسیسات هستهای ایران هستند؛ طبق گفته دو منبع مطلع از این گفتگوها. همچنین اطلاعات آمریکا آمادهسازیهای اسرائیل برای حمله را شناسایی کرده بود.
این امر باعث شد ترامپ با نتانیاهو تماس بگیرد. نتانیاهو انکار نکرد که به ارتش و نهادهای اطلاعاتیاش دستور داده برای حمله آماده شوند و استدلال کرد که تنها یک بازه زمانی محدود برای اقدام وجود دارد.
اکنون به نظر میرسد دولت ترامپ بیشتر مایل به نوعی اعلامیه موقت از اصول مشترک است، چون میتواند مانع از حمله اسرائیل شود.
به گفته کارشناسان، برای جلب رضایت اسرائیل و تندروهای کنگره، هر توافق موقتی تقریباً حتماً باید شامل الزام ایران به خارج کردن سوخت نزدیک به درجه بمب از کشور یا رقیقسازی آن تا سطحی بسیار پایینتر باشد. چنین اقدامی به ترامپ این امکان را میدهد که مدعی شود، حداقل بهطور موقت، تهدید ایران برای دستیابی سریع به سلاح هستهای را از میان برداشته است.
دیدگاه تان را بنویسید