رؤسای جمهور ایران و ونزوئلا از تسلط بر هژمونی جهان سخن گفتند
گرفتار در امواج تورم و خرسند از تحریم‌ها
طهمورث حسینی
دیدار مقامات ایران و ونزوئلا همیشه علاوه بر جملات حماسی و ضد امپریالیستی صحنه‌ها و جملات عاشقانه را نیز به خود دیده است. چه در آغوش گرفتن مادر هوگو چاوز، رئیس‌جمهور پیشین ونزوئلا توسط محمود احمدی‌نژاد باشد و چه جملات عاشقانه نیکولاس مادورو رئیس‌جمهور کنونی این کشور در بدو ورود به ایران که بگوید: «روابط برادری بعد مسافت نمی‌شناسد. عشق بُعد مسافت نمی‌شناسد. وحدت بُعد مسافت نمی‌شناسد. زیرا در مقاطعی از زمان که نه اینترنت وجود داشت و نه رسانه‌های اجتماعی و رسانه‌های امروزی و سفرهای هوایی آنچنانی، انقلابیون در سراسر ایران با رویایی مشترک در صحنه مبارزات حضور به‌هم می‌رساندند.»
اما روی دیگر این دیدارها، ژست‌های پیروزمندانه مقامات دو کشور در برابر آمریکا و تحریم‌هایش و بیان جملاتی برای اداره آینده جهان است. همانطور که رئیس‌جمهور ونزوئلا درباره اهداف سفرش به ایران گفته است: «ایران و ونزوئلا در خط مقدم تحول در دوران تاریخی و تولد جهانی جدید بدون هژمونیسم و سلطه امپراتوری آمریکا قرار دارند.» وی با بیان اینکه «ما برای دنیایی بهتر می‌جنگیم»، خاطرنشان کرد: ما برای تحقق حقوق بشر و حقوق جهانی تلاش می‌کنیم؛ دنیایی عاری از سلطه‌گری. پس، ما در بسیاری فرآیندها و آرمان‌ها مشترک هستیم. به همین لحاظ بود که جمهوری اسلامی ایران و جمهوری بولیواری ونزوئلا توانستند به این سطح از همکاری‌ها نائل شوند و همکاری‌ها را همچنان ادامه دهند و در همه شرایط پشتیبان یکدیگر باشند. ضمن اینکه هر دو کشور در حال دست و پنجه نرم کردن با عواقب تحریم‌هایی هستند که عمدتاً از جانب آمریکا و دیگر کشورهای غربی وضع شده است.
ابراهیم رئیسی و فرصت دانستن تحریم
ابراهیم رئیسی، هم در این دیدار گفت: تحریم‌ها و تهدیدها علیه کشورمان در این ۴۲ سال اخیر فراوان بود و ملت ایران تصمیم گرفته تا تحریم‌ها را در جهت پیشرفت کشور به فرصت تبدیل کند.
رئیس‌جمهور در عین حال خاطرنشان کرد: همانطور که سخنگوی کاخ سفید اعلام کرده، فشارهای حداکثری علیه ایران مفتضحانه شکست خورده است و این نقطه پیروزی برای ملت ایران و نقطه شکست آمریکا و دشمنان است.رئیسی ادامه داد: اراده مردم، دولت و رئیس‌جمهور ونزوئلا این بوده که باید در مقابل تحریم‌ها ایستاد و ما امروز گزارش داریم که این کشور ابرتورم‌ها را پشت‌سر گذاشته و رشد اقتصادی آن آغاز شده است؛ این نشانه خوبی است که به همه ثابت می‌کند مقاومت و ایستادگی جواب می‌دهد و دشمن را وادار به عقب‌نشینی می‌کند.وی افزود: سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران همواره ارتباط با کشورهای مستقل بوده و ونزوئلا نشان داده در مقابل امپریالیسم مقاومت مثال‌زدنی داشته است. ایران سعی کرده از تحریم‌ها برای خود فرصتی برای پیشرفت ایجاد کند.
دیدار مقامات ایران و ونزوئلا همیشه علاوه بر جملات حماسی و ضد امپریالیستی صحنه‌ها و جملات عاشقانه را نیز به خود دیده است. چه در آغوش گرفتن مادر هوگو چاوز، رئیس جمهور فقید ونزوئلا توسط محمود احمدی نژاد باشد و چه جملات عاشقانه نیکولاس مادورو رئیس جمهور کنونی این کشور در بدو ورود به ایران که بگوید: عشق بُعد مسافت نمی‌شناسد
ایران و ونزوئلا، یاور هم در تحریم
اردیبهشت ماه امسال بود که خبرگزاری رویترز با استناد به اسناد شرکت ملی نفت و گاز ونزوئلا گزارش داد که این کشور واردات نفت سنگین ایران برای تغذیه پالایشگاه‌های خود را آغاز کرده است.هر دو کشور پیشتر قرارداد سواپ نفتی امضا کرده بودند که بر اساس آن میعانات گازی ایران برای رقیق کردن نفت فوق سنگین ونزوئلا به این کشور فرستاده می‌شود.
اسناد شرکت ملی نفت و گاز ونزوئلا نشان می‌دهد که نفت سنگین ایران که به لحاظ کیفی مشابه نفت خام "مسا-۳۰" ونزوئلاست، قرار است مورد مصرف پالایشگاه‌های ونزوئلا قرار گیرد.
در ابتدای ماه جاری و پیش از سفر مادورو به ایران بار دیگر خبرگزاری رویترز گزارش داد که شرکت‌های دولتی ایران تدارکات برای بازسازی پاراگوانا، بزرگترین پالایشگاه نفت ونزوئلا را شروع کرده‌اند.پاراگوانا یک مجتمع دو پالایشگاهی و یکی از بزرگترین‌های پالایشگاه‌های جهان است و ظرفیت پالایش ۹۵۵ هزار بشکه نفت در روز را داراست.به گفته کارشناسان، این معامله باعث «تعمیق یک رابطه انرژی» بین دو طرف می‌شود که در عمل تبدیل به راه نجاتی برای صنعت نفت فرسوده ونزوئلا است. بر اساس قراردادهایی که دو کشور طی سال‌های اخیر با هم امضا کرده‌اند، ونزوئلا تجهیزاتی را برای نوسازی پالایشگاه‌های خود از ایران دریافت کرده است.البته مهمترین کمک ایران به ونزوئلا در بهار و تابستان ۱۳۹۹ صورت گرفت؛ زمانی که این کشور به دلیل فشار تحریم‌‌های ترامپ با کمبود شدید بنزین روبرو بود.ایران بیش از یک و نیم میلیون بشکه بنزین را با نفت‌کش تحویل کاراکاس داد. ونزوئلا در یک معامله پایاپای در ازای واردات بنزین، سوخت هواپیما به ایران صادر کرد.به گفته منابع خبری بر اساس توافق شرکت دولتی نفت و گاز ونزوئلا «پترولئوس دی ونزوئلا» و شرکت ملی نفت ایران قرار شده بود که ونزوئلا در ازای پرداخت بهای بنزین وارداتی ازکشورمان سوخت هواپیما بدهد.به همین دلیل نخست وزیر ونزوئلا با تاکید بر لزوم شراکت ایران و ونزوئلا در فناوری‌های مربوط به زمینه‌های مختلف، از اقدام «شجاعانه» جمهوری اسلامی در ارسال سوخت به ونزوئلا قدردانی کرد.
گسترش همکاری‌ها در نهایت منجر به امضای سند جامع همکاری‌های راهبری ۲۰ ساله میان ایران و ونزوئلا شد و علاوه بر آن اسنادی نیز دو طرف برای همکاری در زمینه‌های سیاسی، فرهنگی، گردشگری، اقتصادی، نفتی و پتروشیمی امضا کردند.
با این وضعیت اقتصادی و کلافگی مردم در هر دو کشور ونزوئلا و ایران، دیدار روسای جمهور دو کشور را می‌توان ملاقات سوته دلان نامید که باید برای شکستن زنجیره تحریم و بازگشت آرامش به بازار و سفره مردم فکر دیگری بکنند. شاید به همین دلیل است که کاربران شبکه‌های مجازی با نگرانی هشتک #نه_به-_تحریم را راه‌انداخته‌اند
تورم و گرانی نقطه اشتراک دو کشور
مقامات ایران و ونزوئلا در خصوص دشمن اصلی خود یعنی آمریکا به راحتی سخن می‌گویند و باور دارند که او را شکست داده و کارآیی لازمش را گرفته‌اند.اما این تقابل به سادگی رخ نداده است. دولت ابراهیم رئیسی که این روزها با مساله اجماع جهانی در شورای حکام و احتمال بن‌بست برجام روبرو است، با وضعیت آشفته بازار، گرانی‌های افسار گسیخته، روند صعودی قیمت دلار و طلا و تورم نیز دست به گریبان است.ونزوئلا اما وضعیت بدتری دارد. این کشور در سال 2020 تورم ۲۹۵۹.۸ درصدی را پشت سر گذاشت و سال 2021 را با تورم ۶۸۶.۴ درصدی به پایان رساند. ابرتورم در ونزوئلا موجب شد که به‌رغم حداقل ۴ برابر حقوق، شهروندان توان مالی خرید یک کیلو گوشت را نیز نداشته باشند.
همزمان با سفر نیکولاس مادورو به ایران 61 اقتصاددان کشورمان در نامه‌ای سرگشاده به مردم از وضعیت اقتصادی پیش رو به شدت ابرازنگرانی کردند. امضاکنندگان این بیانیه عنوان کرده‌اند در آغاز سال ۱۴۰۱، روند آشفتگی اجتماعی و نگرانی عمومی مردم از تامین معیشت و پایداری کسب‌وکار‌های خود، به مرحله انفجاری رسیده است. از نظر آنها، چیزی که «جراحی اقتصادی» نامیده شده افزایش نرخ ارز و شوک‌های متعدد و تشدید بی‌ثباتی اقتصادی است و این جراحی در شرایطی رخ داده که «درباره آغاز و پایان، دامنه و چارچوب و عمق این جراحی و گام‌های بعدی یا پیامد‌های این جراحی با مردم صحبت نشده است.»
به گفته آنها «مارپیچ افزایش نرخ ارز- تورم، کشور را در معرض خطر بروز تورم سه رقمی و افسار گسیخته قرار داده است.» ضمن آنکه «فساد گسترده و سقوط سرمایه اجتماعی، تقویت مناسبات رانتی به ویژه در عرصه تجارت خارجی و بازار‌های مالی، افت شدید سرمایه‌گذاری در طول دو دهه گذشته همراه با تورم شدید، چشم‌انداز آینده اقتصاد ایران را تیره کرده و به خروج ناگزیر فزاینده، خسارت‌بار و غیرقابل جبران سرمایه‌های مالی و فکری به کشورهای مختلف جهان انجامیده است.» از دیدگاه این اقتصاددانان «وضعیت اقتصادی ایران براساس مجموعه گسترده‌ای از شواهد، بسیار نگران‌کننده است و چشم‌اندازی برای بهبود و برون‌رفت از آن نیز وجود ندارد.»
با این وضعیت اقتصادی و کلافگی مردم در هر دو کشور، این ملاقات را می‌توان دیدار سوته‌دلان نامید که باید برای شکستن زنجیره تحریم و بازگشت آرامش به بازار و سفره مردم فکر دیگری بکنند. شاید به همین دلیل است که کاربران شبکه‌های مجازی همزمان با ورود رئیس‌جمهور ونزوئلا به ایران و «هل من مبارز» طلبیدن رهبران دو کشور در برابر نظام بین‌الملل با نگرانی هشتک #نه_به_تحریم را راه انداخته‌اند.
دیدگاه تان را بنویسید