«اوجی» در حضیضِ شعار زدگی

طهمورث حسینی

ونزوئلا برای انقلابیون ایران سال‌هاست که تبدیل به کشوری برای خودنمایی و رفتارهای شعاری شده است. حدود سه دهه سیاست‌های ضدآمریکایی که از زمان هوگو چاوز، رئیس‌جمهور پیشین ونزوئلا آغاز و تا امروز و در دوران ریاست جمهوری پرحاشیه نیکولاس مادورو ادامه دارد، ایران و ونزوئلا را به عنوان دو متحد نفتی کنار یکدیگر قرار داده است.

محمود احمدی‌نژاد رابطه بسیار خوبی با هوگو چاوز داشت و حتی بعد از مرگش، تصویر در آغوش گرفتن مادر چاوز سال‌ها سوژه رسانه‌ها و فعالان سیاسی شده بود. دولت ابراهیم رئیسی، که بسیاری آن را دولت سوم احمدی‌نژاد می‌نامند نیز نگاه ویژه ای به ونزوئلا دارد تا شاید هر دو کشوری که با تحریم‌های سنگین آمریکا دست و پنجه نرم می کنند، راهی برای دور زدن آن پیدا کنند.

تحریم نفتی، دستور کار سفر اوجی به کاراکاس

جواد اوجی، وزیر نفت ایران در سفر رسمی به ونزوئلا، با نیکلاس مادورو، رئیس‌جمهور این کشور دیدار و درباره راه‌های دور زدن و بی اثر کردن تحریم‌های آمریکا علیه هر دو کشور، گفت و گو کرد.‌

مادورو نیز در توییتر اعلام کرد که با وزیر نفت ایران دیداری سازنده برای عمیق کردن روابط دوستی و همکاری در مسائل انرژی داشته است. تلویزیون دولتی تصاویری از این دیدار را که در کاخ ریاست جمهوری در کاراکاس برگزار شد، نشان داد.

وزارت نفت ونزوئلا هم در بیانیه‌ای اعلام کرد که جواد اوجی با طارق العسیمی، همتای ونزوئلایی خود دیدار و درباره ایجاد مسیرها و مکانیزم‌ها برای غلبه بر تدابیر ظالمانه یکجانبه که از سوی دولت آمریکا و کشورهای هم‌پیمانش وضع شده است، گفت و گو کرده است.

سفر وزیر نفت ایران به ونزوئلا چند هفته پس از دیدار یک هیات آمریکایی با مادورو صورت می‌گیرد. این دیدار باعث شد دموکرات‌ها و جمهوریخواهان با چشم انداز لغو تحریم‌ها علیه واردات نفت ونزوئلا که هدف آن منزوی کردن روسیه بر سر حمله این کشور به اوکراین بود، مخالفت کنند. این واکنش‌ها باعث شد کاخ سفید به شفاف‌سازی مواضع خود پرداخته و اعلام کند با ونزوئلا برای واردات نفت گفت‌و‌گوی فعال نداشته است.

ایران یکی از تولیدکنندگان بزرگ نفت در جهان است و براساس گزارش‌ها در ماه گذشته توانست ظرفیت تولید را به سطح پیش از اعمال مجدد تحریم‌های آمریکا در سال ۲۰۱۸ بازگرداند. ونزوئلا نیز بزرگترین ذخایر قطعی نفت جهان را در اختیار دارد که البته تحریم‌های آمریکا را عامل فروپاشی صنعت نفت خود می‌داند.

اوج گرفتن وزیر نفت در ونزوئلا

طارق العیسمی،  وزیر نفت ونزوئلا که خوش هم از سوی آمریکا تحریم شده است، ویدیویی از دیدار خود با جواد اوجی که در دفتر کار وزیر نفت ونزوئلا صورت گرفت، منتشر کرد. انتشار این ویدوئو بازتاب منفی بسیار گسترده‌ای در میان مردم و کاربران فضای مجازی داشت.

وزیر نفت بدون آشنایی با ابتدایی‌ترین اصول دیپلماتیک، در جریان دیدار با وزیر نفت ونزویلا، طی یک دیدار رسمی، در حالی که سردرگم و هیجان‌زده و کیف در دست با همتای ونزویلایی خود قصد نشستن داشت، برخلاف تمام اصول دیپلماتیک جهانی، شعار «مرگ بر امریکا» نیز سر داد

وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران در ادامه شادباش‌هایی که با «زنده باد ایران» و «زنده باد ونزوئلا» حین دست دادن و به پاس توافقات انجام‌شده در ونزوئلا سر می‌دادند، شعار «مرگ بر آمریکا» را بر زبان راند. اقدامی که با واکنش تذکرگونه مقام ونزوئلایی مواجه شد: این را نگو (Don’t say that)

نکته دیگر تلفظ Down with USA توسط جواد اوجی است؛ به نظر می‌رسد وزیر نفت ایران لفظ «یو اس اِی» را به اشتباه «یو اس آی» ادا می‌کند.

این رفتار وزیر نفت با واکنش گسترده در فضای مجازی مواجه شد و بسیاری بر این نکته تاکید کردند که دیدارهای رسمی و دیپلماتیک جای شواف‌های شعاری نیست و تذکر دادن مقامات ونزوئلایی به مقامات کشورمان یک نوع تحقیر و کوچک شمردن دیپلماسی ایران تلقی می‌شود.

سید صادق حسینی، روزنامه‌نگار و فعال رسانه‌ای به حدیثی از امام علی(ع) اشاره کرد که: «إذا مَلَکَ الأراذِلُ هَلَکَ الأفاضِلُ. هرگاه فرومایگان زمامدار شوند،گران مایگان نابود گردند» و نوشت: «این‌که اوجی وزیر نفت حتی درست مرگ بر آمریکا نگفت و این که وزیر ونزوئلایی به او تذکر داد به کنار؛ می‌خواهم بدانم وقتی به ایران برمی‌گردد؛ آقای رئیسی یا وزیر امور خارجه چه برخوردی با او خواهند داشت».

پدرام سلطانی، نایب رئیس سابق اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران با ابراز تاسف شدید از ویدئوی منتشر شده و تذکر مقام ونزوئلایی به وزیر نفت ایران نوشت: «ویدیوی دست دادن وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران با همتای ونزوئلاییش را چند بار دیدم. کسی که سال‌ها پست ارشد دولتی داشته و اکنون وزیر است، فرق یک ملاقات رسمی را با راهپیمایی یا نماز جمعه در کشور خودش نمی‌داند.

‌و هنگامی که وزیر ونزوئلایی به وی گفت «این حرف را نزن!» ‌ای وای! ای وای!»

کاربر دیگری نیز با شرح این ماجرا نوشت: «رفتار نامتعارف و عجیب جواد اوجی، وزیر نفت جمهوری اسلامی و عدم آشنایی وی با ابتدایی‌ترین اصول دیپلماتیک، در جریان دیدار وی با طارق العیسمی، وزیر نفت ونزویلا، سوژه رسانه‌های داخلی و خارجی شده است. این وزیر کابینه رئیسی، طی یک دیدار رسمی، در حالی که سردرگم و هیجان‌زده و کیف در دست جلوی پرچم ونزوئلا بدون دست دادن با همتای ونزویلایی خود قصد نشستن داشت، برخلاف تمام اصول دیپلماتیک جهانی، شعار «مرگ بر امریکا» نیز سر داد.»

در روزهایی که مردم با مشکلات ناشی از گرانی و کمبود مایحتاج عمومی از جمله روغن، ماکارونی و نان دست و پنجه نرم می‌کنند و تحریم‌ها آثار کاملا مستقیمی بر زندگی آنها گذاشته رفتارهای شعارگونه مدیران دولتی بیش از هر زمانی موجب ناراحتی شده است

شعارهایی که هزینه‌اش را مردم می‌دهند

در روزهایی که مردم با مشکلات ناشی از گرانی و کمبود مایحتاج عمومی از جمله روغن، ماکارونی و نان دست و پنجه نرم می‌کنند و تحریم‌ها آثار کاملا مستقیمی بر زندگی آنها گذاشته رفتارهای شعارگونه مدیران دولتی بیش از هر زمانی موجب ناراحتی مردم شده است.

کاربری به نام حسن نوشت: «ای کاش وزیر نفت قبل از شعار در یک دیدار دیپلماتیک به فکر حل مساله تحریم‌ها بود. هرچقدر هم دولتمردان بگویند زندگی مردم را به برجام گره نزده‌اند اما سفره مردم به رفع تحریم گره خورده و انتظار از مقامات دولتی این است که وزیری کاردان باشند تا وزیر شعار.»

کاربر دیگری هم تاکید کرد: «آقای وزیر نفت شما که گفته بودید تمام پول نفت وصول شده است. چرا در زندگی مردم اتفاقی نمی افتد. شعار مرگ بر آمریکا وقتی شنیده می شود که پول‌های نفت وصول شده در سفره و زندگی مردم تاثیر داشته باشد وگرنه باقی همه حرف است.»

دولتی ناآشنا به اصول دیپلمایک

داستان وزیر نفت نه تنها اولین مورد از گاف‌های عجیب دولتمردان جدید نیست، بلکه قطع به یقین آخرین آن نیز نخواهد بود. حواشی سفر ابراهیم رئیسی به مسکو و یا حواشی سفر وزیر امور خارجه به عراق نیز پیش از این نشان داد که در بالاترین سطوح دولت اصول دیپلماتیک رعایت نمی‌شود با این حال رفتارهای نمایشی و شعارگونه وزیر نفت در روزهای سختی مردم بیش از همه به چشم آمد و شاید تقدم شعار بر برنامه را بیش از پیش به مردم نشان داد.