علی بیدگلی

 «استیضاح وزرا»؛ طرحی که در نیمه زمستان سال گذشته از دستور کار نمایندگان مجلس خارج شده بود، در اولین جلسه علنی سال نو دوباره به یاد آورده شد. روز گذشته ناصر موسوی لارگانی، نماینده فلاورجان در تذکری شفاهی خطاب به هیات رئیسه پارلمان گفت: «به من گفته‌اند نامه استیضاح وزیر بهداشت توسط نمایندگان امضا شده، بنابراین خواهشمند است هیئت‌رئیسه به این موارد رسیدگی کند.»

او همچنین از اینکه استیضاح دو وزیر «تعاون، کار و رفاه اجتماعی» و وزیر «صنعت، معدن و تجارت» به امضای ۵۵ نماینده رسیده اما اعلام وصول نمی‌شود گلایه کرد و خواستار اجرای آیین‌نامه برای استیضاح این دو وزیر شد.

دولت سیزدهم و مجلس یازدهم شروع مسالمت‌آمیز خوبی را در مرداد و شهریور سال گذشته با ابراهیم رییسی و کابینه معرفی شده توسط او داشتند اما در اواخر دی ماه اخبار استیضاح سه وزیر «امور اقتصاد و دارایی»، «تعاون، کار و رفاه اجتماعی» و «بهداشت، درمان و آموزش پزشکی» یکباره فضا را عوض کرد و هرچند به یکباره مجلس از تصمیم خود عقب‌نشینی کرد. حسنیعلی حاجی‌دلیگانی، نماینده شاهین شهر در آن زمان به ایلنا گفته بود که اکنون برای استیضاح زود است و حداقل تا عید صبر کنیم.

البته جواد حسینی‌کیا، نماینده مردم سنقر گفته بود که هیئت رئیسه و رئیس مجلس تاکید دارند که برای استیضاح وزرا زود است و باید به آنان فرصت دهیم تا برنامه‌های خود را عملیاتی و ایراداتی را که به عملکردشان وارد شده است، مرتفع کنند و در صورتی که تغییر مثبتی در عملکردشان مشاهده نشد، نمایندگان می‌توانند سراغ استیضاح وزرای ناکارآمد بروند.

وزرای در خطر

در سال گذشته احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد اولین فردی بود که نام او برای استیضاح مطرح شد‌. حتی نایب‌رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس گفت بود ۵۰ نماینده برای استیضاح وزیر اقتصاد نامه امضا کرده‌اند که البته سخنگوی این کمیسیون این اخبار را تأیید نکرد و گفت هیچ استیضاحی اعلام وصول نشده، اما این را هم گفت که ممکن است برخی تلاش‌ها برای جمع‌آوری امضا وجود داشته باشد و زمزمه‌هایی نیز برای این دست اقدامات وجود دارد و با توجه به وجود مشکلات اقتصادی و نارضایتی از عملکردها، احتمال دارد که چنین اتفاقی رخ بدهد.بعد از آن خبر اعلام وصول استیضاح  بهرام عین‌اللهی وزیر بهداشت منتشر شد که این خبر هم از سوی یکی از اعضای کمیسیون بهداشت مجلس که از خودش به‌عنوان‌ منبع خبر یاد شده بود، تکذیب شد اما در کاربرگ استیضاح وزیر نام‌ «کمال حسین‌پور» به‌عنوان طراح استیضاح به‌ همراه شش امضای نمایندگان حامی این طرح خودنمایی می‌کرد.

سومین گزینه مجلس، حجت‌الله عبدالملکی، وزیر تعاون بود که نماینده شوش و کرخه از نارضایتی پارلمان از روند اقدامات او خبر داد و گفت استیضاحش کلید خورده است. البته عبدالملکی بیشتر به دلیل راهکارهای عجیبش برای تولید کار و برنامه‌ریزی‌های بلندمدت شناخته می‌شود تا عملکرد او در وزارتخانه. او تا پیش از وزارت به عنوان یکی از داوران برنامه میدان در شبکه سوم تلویزیون دیده شده بود که به ناگاه به عنوان گزینه وزارتخانه مهم «تعاون، کار و رفاه اجتماعی» که به گفته یکی از نمایندگان همه مردم از بدو تولد تا مرگ با این وزارتخانه کار دارند، به مجلس معرفی شد. توییت معروف او که نوشته بود: «با یک میلیون تومان هم می‌شود کار تولید کرد. حتما می‌پرسید چگونه؟ حق دارید! آموزش ندیده‌ایم!». یکی از شاهکارهای عبدالملکی در ارائه راهکار برای بهبود اوضاع اقتصادی مردم است.

بجز این وزرا پیش از سال نو، کانال تلگرامی «عصر ما» از تغییرات در کابینه توسط رئیس‌جمهور خبر داده و گفته بود که «رستم قاسمی»، وزیر راه و شهرسازی باید از دولت سیزدهم خداحافظی کند. این کانال نوشته بود: «رستم قاسمی اگرچه خود را در قد و قواره ریاست جمهوری می‌دید اما به وزارت رسید. به کمتر از وزارت نفت هم راضی نبود و قدری طول کشید تا متوجه شود وزارت مسکن و شهرسازی را به او داده‌اند؛ موقعیتی که انگار برایش ماندنی نیست.» پیش بینی این بود که قاسمی تا پیش از عید و به دلیل بیماری از وزارت کنار برود و حتی از «سعید محمد» به عنوان جانشین او نام برده می‌شد که هیچکدام ازاین اتفاقات رخ نداد.

در سال گذشته وزیر اقتصاد اولین فردی بود که نام او برای استیضاح مطرح شد‌. بعد از آن خبر اعلام وصول استیضاح  وزیر بهداشت منتشر شد. وزیر سوم وزیر تعاون بود که نماینده شوش و کرخه از نارضایتی پارلمان از روند اقدامات او خبر داد و گفت استیضاحش کلید خورده است

مجلس عرضه داشته باشد، عبدالملکی را استیضاح می‌کند

جعفر زاده ایمن آبادی، نماینده پیشین مجلس روز گذشته در گفتگو با «مدارا» به لزوم ترمیم کابینه ابراهیم رئیسی و خروج وزیر کار از دولت پرداخته و گفته: «آقای عبدالملکی باید در مورد شعارهایی که داده پاسخگو باشد. مگر در تلویزیون نگفت که دلار ۱۵ هزار تومان می‌شود؟ این اقدامات تاریخ مصرف دارد و اگر نتوانند چیزی را ثابت کنند تنها بداخلاقی و بی اخلاقی صورت گرفته است که از سال ۸۴ باب شد. از طرفی اگر ۴۰ سال بعد از انقلاب ما هزار مدیر فاسد داشته باشیم نباید فاتحه آن انقلاب و کشور را خواند؟ چرا مدعی‌العموم به این موضوع ورود نمی‌کند؟ چرا کسی نمی‌گوید که آقای عبدالملکی تبلیغ علیه نظام انجام داده است؟ حرف‌های آقای عبدالملکی و امثالهم زیر سوال بردن انقلاب و کشور و ارزش‌های انقلاب است.»

او ادامه داد: «شاهد ریزش آرای رئیسی در جامعه طرفدارانش و نیروهای ارزشی هم هستیم. همین الان شاید نتواند دو سوم آرای انتخابات پیشین را کسب کند. چرا آقای عبدالملکی و امثال او خلیفه‌کشی را باب می‌کنند. این چرخ گردون می‌چرخد و آقای عبدالملکی می‌داند اگر این مجلس کمی عرضه داشته باشد چند ماه دیگر او را استیضاح می‌کند.»

ایمن آبادی همچنین در گفتگو با «امتداد» در خصوص لزوم تغییرات در کابینه دولت رئیسی در سال جدید گفت: «تغییر ترکیب کابینه اجتناب ناپذیر است چون بعضی از اعضای کابینه اطلاعات دروغ و دست ساز به آقای رئیسی می‌دهند و آقای رئیسی نیز به استناد همین اطلاعات صحبت می کند، حال آنکه این اطلاعات خیلی با واقعیت جامعه فاصله دارد. در رأس این تغییرات نیز باید ریاست سازمان برنامه و بودجه باشد چون لایحه بودجه سال 1401 کاملا ضد مردمی و خلاف شعارهای انتخاباتی آقای رئیسی تنظیم شده است. آثارش نیز از هم اکنون در حال نمایان شدن است. پس از آقای میرکاظمی، وزرای اقتصاد و رفاه باید در اولویت تغییر قرار بگیرند.»او ادامه داد: «57 درصد اعضای کابینه مهره‌های احمدی نژاد و وفاداران به احمدی نژاد هستند. این افراد قبلا امتحان خودشان را پس دادند. به کارگیری دوباره آنها یکی از پاشنه آشیل های آقای رئیسی بود. محبوبیت آقای رئیسی امروز سیر نزولی دارد و موقعیت او نزد جامعه در حال خدشه دار شدن است. بر کسی پوشیده نیست که دولت سیزدهم در دست جبهه پایداری است و نفوذ جبهه پایداری روز به روز در دولت بیشتر می شود. این جبهه می خواهد دولت را رادیکال تر کند.»

علی صوفی: ابراهیم رئیسی برنامه‌ای نداد که براساس آن بخواهد ساختار دولت یا ترکیب کابینه را تغییر دهد. رئیسی آمد تا جایگاه ریاست جمهوری را اشغال کند، نه آنکه کار خاصی انجام دهد. در واقع هدف اصلی یکدستی حاکمیت بود، به همین دلیل امروز همه امور به روزمرگی می‌گذرد

 تغییرات در جهت بهبود اوضاع نخواهد بود

علی صوفی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب نیز در گفتگو با «نامه نیوز» درباره  تغییرات در دولت سیزدهم گفته است: «ابراهیم رئیسی برنامه‌ای نداد که براساس آن بخواهد ساختار دولت یا ترکیب کابینه را تغییر دهد. آقای رئیسی آمد تا جایگاه ریاست جمهوری را اشغال کند، نه آنکه کار خاصی انجام دهد. در واقع هدف اصلی یکدستی حاکمیت بود، به همین دلیل امروز همه امور به روزمرگی می‌گذرد.»

او ادامه داد: «رئیسی در ابتدا برای انتخاب اعضای کابینه نظراتی داد بعد از آن دیدگاه‌ها عقب نشینی کرد و تسلیم سهم‌خواهی شد. او سهم قلمبه‌ای را به مجلس، آقای قالیباف و جبهه پایداری داد. به علاوه آنکه بخش عمده‌ای از کابینه و مسئولان ارشد دولت را مدیران و وزرای دولت آقای احمدی‌نژاد تشکیل می‌دهند.»

صوفی افزود: «امروز رئیسی گرفتار عمل خودش است. امکان دارد ترکیب کابینه تغییر کند، اما این تغییر در جهت بهبود اوضاع نخواهد بود.»

تذکرات متعدد نمایندگان به دولت در اولین روز کاری مجلس و یادآوری طرح استیضاح وزیران به هیات رئیسه پارلمان، در کنار انتقادات سیاسیون نشان می‌دهد که کابینه ابراهیم رییسی سال سختی را پیش رو خواهد داشت. برای اینکه ببینیم وزرای امروز عید 1402 را خواهند دید باید حدود یک سال صبر کنیم.