در پایان بیست و یکمین نشست سران سازمان شانگهای که در دوشنبه، پایتخت تاجیکستان برگزار شد، سران هشت کشور عضو اصلی سازمان، نظر موافق خود را با تبدیل عضویت‌‌‌جمهوری اسلامی ایران از عضو ناظر به عضو اصلی اعلام و اسناد مربوط به آن را امضا کردند.

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری، بر این اساس فرآیند فنی تبدیل عضویت ایران به عنوان یکی از اعضای اصلی سازمان آغاز شده و کشورمان از این پس به عنوان عضو اصلی این سازمان مهم منطقه‌ای با کشورهای عضو همکاری و تعامل خواهد داشت. در این اجلاس سران ایران، تاجیکستان، قرقیزستان، قزاقستان، بلاروس، پاکستان، ترکمنستان و ازبکستان حضور داشتند و روسای‌جمهوری روسیه، چین، هند و مغولستان نیز به صورت آنلاین در این نشست شرکت کردند.

شانگهای می‌تواند به نیروی پیشران چند‌جانبه‌گرایی جهانی تبدیل شود

رئیس‌‌‌‌جمهوری روز جمعه طی سخنانی در جمع سران و مقام‌های شرکت کننده در بیست و یکمین اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای، افزود: سازمان همکاری‌ شانگهای به خوبی نشان داده که می‌تواند با اتکای به ظرفیت‌های اقتصادی، سیاسی، ارزشی و جمعیتی خود به نیروی پیشران چند جانبه‌‌گرایی جهانی تبدیل شود واین امر نشان‌دهنده فراهم بودن بستر شکل دهی به جامعه‌ای بر پایه ارزش‌های مشترک کشورهای در حال توسعه است. سید ابراهیم رئیسی با بیان اینکه سیاست خارجی ایران همواره مبتنی بر مشارکت فعال در سازمان‌های بین‌المللی، چندجانبه‌‌گرایی و مخالفت با یکجانبه‌‌گرایی بوده است، گفت: تقویت همکاری‌های دوجانبه به ویژه در عرصه اقتصادی، عامل مهمی در ارتقای نقش راهبردی سازمان همکاری شانگهای در اقتصاد جهانی است. وی  با بیان اینکه امروز جهان وارد دوران جدیدی شده است و سلطه‌طلبی و یکجانبه‌گرایی رو به زوال است، اظهار داشت: نظام بین‌الملل به سوی چند قطبی شدن و بازتوزیع قدرت به سود کشورهای مستقل، در حال تغییر است.

 رئیسی تصریح کرد: در شرایط کنونی صلح و امنیت جهانی از ناحیه سلطه طلبی و چالش‌هایی همچون تروریسم، افراط‌‌گرایی و جدایی‌طلبی در معرض تهدید قرار دارد؛ تهدیدهایی که طیف وسیعی از کشورهای جهان و بویژه اعضا و شرکای سازمان همکاری شانگهای را هدف قرار داده است و حفظ و تقویت صلح در این پهنه گسترده، نه یک انتخاب بلکه یک ضرورت است. رئیس‌‌‌جمهوری ایران تاکید کرد: سازمان همکاری شانگهای و «روح حاکم بر آن» یعنی اعتماد متقابل، منافع مشترک، برابری، رایزنی مشترک، احترام به تنوع فرهنگی و توسعه مشترک، ابزاری کلیدی در راستای حفظ صلح در قرن ۲۱ است.

می‌توان همکاری‌های گسترده اقتصادی را رقم زد

رئیسی در دومین روز از سفر به تاجیکستان، در دیدار «نیکول پاشینیان» نخست وزیر ارمنستان، با بیان اینکه روابط تاریخی ایران و ارمنستان همواره دوستانه و سازنده بوده است، گفت: با اراده موجود بین رهبران سیاسی، تهران و ایروان می‌توان دوره جدیدی از همکاری‌های گسترده اقتصادی را رقم زد. رئیس‌جمهور ضرورت افزایش سطح فعلی مناسبات اقتصادی ایران و ارمنستان را مورد تاکید قرار داد.

 رئیسی افزود: تشکیل کارگروه‌های تخصصی در موضوعات اقتصادی از جمله در زمینه تبادل انرژی، حمل و نقل، پروژه‌های تولیدی مشترک و مبادلات مالی می تواند محرک مناسب و نقطه عطفی در ارتقای سطح تعاملات دو کشور باشد.  رئیسی با اشاره به توانمندی صنعتی و بخش خصوصی ایران برای تامین کالا و خدمات مورد نیاز ارمنستان تصریح کرد: کارگروه‌های تخصصی باید بر اساس یک جدول زمانی توافقات و همکاری‌های اقتصادی را به پیش برده و مشکلات و موانع احتمالی در عملیاتی شدن این توافقات را برطرف کنند. نخست وزیر ارمنستان نیز در این دیدار با بیان اینکه گسترش روابط با همسایگان از اصول سیاست خارجی کشورش است، اظهار داشت: اینکه دولت جنابعالی نیز اولویت سیاست خارجی خود را تقویت مناسبات با همسایگان قرار داده می تواند باعث آغاز دوره ای جدید و پربار از روابط میان دو کشور باشد. نیکول پاشینیان،  نقش‌‌‌جمهوری اسلامی ایران در مناسبات منطقه را بسیار سازنده توصیف کرد و افزود: نقش آفرینی ایران در منطقه همواره ثبات بخش بوده و از ابتکارات ایران برای حل و فصل مسائل منطقه ای استقبال می کنیم. وی ضمن استقبال از پیشنهاد آیت الله رئیسی برای فعال تر شدن کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی دو کشور، تاکید کرد: به وزرای مربوطه دستور می دهم موانع اجرای توافقات گذشته ایران و ارمنستان را برطرف کنند.

مذاکره را برای مذاکره نمی‌خواهیم

رئیسی در دیدار با رئیس جمهور قزاقستان نیز گفت: به دنبال مذاکرات نتیجه بخش هستیم و مذاکره را برای مذاکره نمی‌خواهیم. ایران و قزاقستان ظرفیت‌های زیادی برای گسترش روابط راهبردی اقتصادی دارند. وی ادامه داد: تحولات افغانستان موضوع مشترک همه کشورهای منطقه است. رئیس جمهور با بیان اینکه ایران و قزاقستان ظرفیت‌های متنوع و متعدد اقتصادی برای ارتقای سطح تعاملات و همکاری‌های مشترک دارند، گفت: کارگروه‌های مشترک می توانند این ظرفیت‌ها را در قالب روابط راهبردی در بخش‌های مختلف شناسایی و عملیاتی کنند.

اولویت دولت من اقتصادی است

رئیس جمهور در دیدار «الکساندر لوکاشنکو» رئیس جمهور بلاروس نیز با بیان اینکه اولویت دولت من اقتصادی است؛ سطح روابط اقتصادی ایران و بلاروس کافی و راضی‌کننده ندانست و گفت: تکمیل هر چه سریع تر پروژه‌های مشترک دو کشور می‌تواند روند گسترش تعاملات اقتصادی دوجانبه را تسریع و تسهیل کند.  رئیسی افزود: به دنبال توسعه مناسبات اقتصادی در منطقه هستم و به وزرای اقتصادی و فنی دستور داده‌ام پیگیر اجرای توافقات مشترک باشند. الکساندر لوکاشنکو رئیس جمهور بلاروس نیز در این دیدار گفت: هیچ کشوری نتوانسته با تحریم کشورهای دیگر به موفقیت دست یابد و تحریم اساسا سیاست شکست خورده ای در جهان است. لوکاشنکو با تاکید بر علاقمندی برای گسترش روابط و همکاری‌های اقتصادی با‌‌‌جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد: سطح فعلی روابط اقتصادی دو کشور به هیچ وجه تناسبی با روابط دوستانه سیاسی ایران و بلاروس ندارد و باید با بهره گیری از ظرفیت‌های مناسب موجود مناسبات اقتصادی را هر چه بیشتر گسترش دهیم. وی گفت: نیاز داریم کارگروه مشترکی تشکیل شود تا علاوه بر تسریع در تکمیل پروژه‌های مشترک نقشه راه عملیاتی ارتقای سطح روابط  دو کشور را تدوین کند.

رئیس‌جمهوری ایران تاکید کرد: سازمان همکاری شانگهای و «روح حاکم بر آن» یعنی اعتماد متقابل، منافع مشترک، برابری، رایزنی مشترک، احترام به تنوع فرهنگی و توسعه مشترک، ابزاری کلیدی در راستای حفظ صلح  در قرن ۲۱ است

عزم ایران برای ارتقای همکاری‌های منطقه‌ای

رئیس جمهور همچنین در دیدار عمران خان، نخست وزیر پاکستان، با بیان اینکه ظرفیت‌های دست نخورده و ارزشمندی در ایران و پاکستان برای گسترش مناسبات وجود دارد، گفت: عزم‌‌‌ جمهوری اسلامی ایران ارتقای روابط و همکاری‌های منطقه‌ای به ویژه با کشورهای همسایه است و در این میان پاکستان جایگاه خاصی دارد.  رئیسی روابط دو کشور را با توجه به اشتراکات تاریخی و فرهنگی، فراتر از همسایگی توصیف کرد و گفت: نباید اجازه دهیم فتنه گری و شیطنت بیگانگان این روابط خوب را تحت تاثیر قرار دهد.  رئیسی با اشاره به مرز طولانی دو کشور و ظرفیت گسترش تعاملات اقتصادی در مناطق مرزی گفت: استقرار امنیت در مناطق مرزی می تواند ظرفیت‌های قابل توجه این مناطق برای تعاملات و تبادلات اقتصادی و تجاری را فعال کرده و به شکوفایی آبادانی این مناطق نیز کمک کند. نخست وزیر پاکستان نیز در این دیدار، با قدردانی از مواضع سازنده و نگاه برادرانه‌‌‌جمهوری اسلامی ایران نسبت به پاکستان گفت: به دنبال گسترش همه جانبه روابط خود به ویژه در زمینه حمل و نقل با ایران هستیم و معتقدیم ارتقای سطح همکاری‌های دو کشور تاثیرات مثبت منطقه ای و جهانی خواهد داشت. عمران خان در ادامه با بیان اینکه افغانستان امن و آرام به نفع همه کشورهای منطقه و جهان خواهد بود، اظهار داشت: چنانچه دولت فراگیر در افغانستان تشکیل نشود مشکلات این کشور تشدید شده و زیان آن بیش از هر کشوری متوجه پاکستان و ایران خواهد بود. عمران خان تصریح کرد: ایران و پاکستان باید برای عبور موفق افغانستان از مرحله دولت سازی و تشکیل حکومت فراگیر با یکدیگر همکاری و تعامل نزدیک داشته باشند.

تلاش می‌کنیم تحریم‌ها برطرف شوند

رئیس جمهور در دیدار «شوکت میرزایف» رئیس جمهور ازبکستان، نیز با تاکید بر اینکه تحریم‌ها مانع پیشرفت ایران نبوده و نیستند، گفت: در عین حال به دنبال رفع تحریم‌های ظالمانه علیه‌‌‌جمهوری اسلامی هستیم.

رئیسی سطح فعلی روابط اقتصادی تهران و تاشکند هم سطح روابط سیاسی دو کشور نیست و‌‌‌جمهوری اسلامی علاقمند است روابط اقتصادی با ازبکستان را در چارچوب گسترش مناسبات با همسایگان بیش از پیش گسترش دهد.  وی افزود: فعال شدن کمیسیون مشترک همکاری‌ها و مشارکت فعالان بخش خصوصی می تواند نقش موثری درگسترش روابط و تعاملات اقتصادی و دو کشور ایفا کند. رئیس جمهور ازبکستان نیز در این دیدار با ابراز خوشحالی از دیدار با رئیس جمهور کشورمان به تجارب و سوابق رئیسی در دوره ریاست بر قوه قضائیه و مبارزه موثر با مفاسد اقتصادی اشاره کرد و گفت: بسیار خرسند خواهیم شد که از تجارب شما در این زمینه استفاده کنیم.

رئیس جمهور ازبکستان با بیان اینکه دو کشور در عرصه روابط سیاسی حسن تفاهم دارند، خاطرنشان کرد: سوابق تمدنی و تاریخی مشترک دو کشور می تواند نقش مهمی در تسهیل گسترش روابط اقتصادی و فرهنگی فیمابین و ارتقای سطح همکاری‌های فعالان اقتصادی بخش خصوصی ایران و ازبکستان داشته باشد.

وی گفت: ازبکستان به دنبال یک نقشه راه عملیاتی برای گسترش روابط اقتصادی با ایران به ویژه در عرصه حمل و نقل و هر چه فعال تر کردن کریدور ارتباطی شمال-جنوب با محوریت بندر چابهار است.

ابراهیم رئیسی: تقویت همکاری‌های دوجانبه به ویژه در عرصه اقتصادی، عامل مهمی در ارتقای نقش راهبردی سازمان همکاری شانگهای در اقتصاد جهانی است

همکاری‌های اقتصادی می‌تواند مقدمه گسترش مناسبات  باشد

رئیسی در دیدار «قربانقلی بردی محمداف» رئیس‌‌‌‌جمهوری ترکمنستان گفت: برگزاری منظم جلسات کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی می‌تواند محرک موثری برای گسترش مناسبات ایران و ترکمنستان باشد. رئیس‌‌‌‌جمهوری روابط دوستانه و برادرانه ایران و ترکمنستان را فراتر از روابط دو همسایه خواند و گفت: تهران و عشق آباد ظرفیت‌های خوبی برای تقویت تعاملات و تعمیق روابط دوجانبه دارند.  وی اظهار داشت: تبادل انرژی و افزایش حجم مبادلات و ترانزیت کالا بین دو کشور از جمله زمینه‌های مستعد برای تقویت همکاری‌های ایران و ترکمنستان است. در این دیدار دو رئیس‌‌‌‌جمهوری درباره حل مساله گاز با یکدیگر توافق کردند. رئیس‌‌‌‌جمهوری ترکمنستان نیز در این دیدار با ابراز خرسندی از روابط دوستانه کشورش با‌‌‌جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد: بنا داریم برگزاری کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی دو کشور  به شکل منظم دنبال شود. قربانقلی بردی محمداف خاطرنشان کرد: فعال‌تر کردن ظرفیت‌های ترانزیتی بین ایران و ترکمنستان نقش قابل توجهی در ارتقای سطح تعاملات اقتصادی و تجاری بین دو کشور خواهد داشت.

اعطای دکترای افتخاری در تاجیکستان به رئیسی

در جریان این سفر،‌ دانشگاه ملی تاجیکستان به رئیس‌جمهوری ایران دکترای افتخاری اعطا کرد.  سیدابراهیم رئیسی همچنین عضو افتخاری هیئت علمی دانشگاه ملی تاجیکستان شد.