درمان سرطان به تیغ استیضاح

اواخر بهار و اوایل تابستان 1973 روزهایی بود که ناگهان دنیا روی سر ریچارد نیکسون، رئیس‌جمهور وقت آمریکا آوار شد. در آن ایام «جان دین» که از سال 1970 تا 1973 مشاور رئیس‌جمهوری در کاخ سفید بود تصمیم گرفت در برابر اتهامات وارده در خصوص سرپوش گذاشتن بر حقایق و اطلاعات مربوط به پرونده واتر‌گیت با قاضی دادگاه فدرال همکاری کند. پس از آن «دین» یک وکیل استخدام و  ششم آوریل همکاری خود را با بازجویان واترگیت آغاز کرد. 22 آوریل نیکسون از «دین» خواست تا گزارشی درباره آنچه از واترگیت می‌داند تهیه کند اما او به رغم اینکه برای انجام این‌کار و به دعوت رئیس‌جمهور به کمپ دیوید رفته بود قبل از آنکه گزارش خود را به پایان برساند به واشنگتن بازگشت و نیکسون ناچار شد وی را برکنار کند. روز ۲۵ ژوئن «دین» در حضور کمیته واترگیت مجلس سنا شهادت داد و نیکسون را به درگیری مستقیم در پرونده واترگیت و سرپوش‌گذاری پس از آن متهم کرد. چنین شهادتی علیه نیکسون اگر چه به اعتبار وی به عنوان رییس‌جمهور آسیب زد، ولی از لحاظ قانونی تاثیر چندانی نداشت. نیکسون در ابتدا به شدت تمام اتهامات را رد کرد و دین به جز یادداشت‌های مختلفی که در جلساتش با رییس‌جمهور نوشته بود، هیچ مدرکی نداشت تا اینکه نوارهای سّری ضبط شده در کاخ سفید افشا شد و نشان دادکه اتهامات دین به نیکسون وارد بوده است. سی‌ام نوامبر ۱۹۷۳ «دین» در حضور قاضی دادگاه واترگیت، «جان سیریکا» اتهام وارده مبنی‌بر ممانعت از اجرای عدالت را پذیرفت. از آن به بعد بود که افول ریاست‌جمهوری ریچارد نیکسون آغاز شد تا در نهایت به استعفای وی انجامید و وی 18 مرداد 1353 از قدرت کناره‌گیری کرد.

روزگار این روزهای دونالد ترامپ بسیار به آنچه نیکسون تجربه کرد شبیه است. هفته گذشته مایکل کوهن وکیل و محرم اسرار رئیس‌جمهور فعلی آمریکا در دادگاهی در منهتن اولین ضربه را به وی وارد و اعتراف کرد که وی «در راستای درخواست یکی از نامزدهای ریاست‌جمهوری و به منظور تاثیر گذاشتن بر نتیجه انتخابات به برخی از زنان که با دونالد ترامپ رابطه داشته‌اند حق‌السکوت پرداخت کرده است.» دونالد ترامپ ابتدا این اتهامات را رد کرد اما افشا شدن نوارهای ضبط شده کار دست ترامپ داد.

 مایکل کوهن حقایق و اسرار بسیار زیاد و مهمی از دونالد ترامپ در اختیار دارد. این اطلاعات به شدت می‌تواند در «پرونده روسیه» و اتهام دخالت این کشور در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در سال 2016 موثر باشد. همکاری کوهن با رابرت مولر دادستان ویژه از جنس همکاری «جان دین» در دوران نیکسون با دادگاه فدرال است که در نهایت به خروج نیکسون از کاخ سفید انجامید. به همین دلیل است که «لانی دیویس» وکیل مایکل کوهن در گفتگو با خبرنگاران اعلام کرد که برای مشورت در خصوص این دادگاه با «جان دین» تماس گرفته تا از نظرات و تجربیات وی در این پرونده استفاده کند.

از سوی دیگر رابرت مولر، دادستان ویژه‌ای که این روزها برای دونالد ترامپ به کابوسی وحشتناک شبیه است به پیروزی بزرگ  دیگری دست یافت. پاول منافورت، رئیس ستاد انتخاباتی سابق دونالد ترامپ در الکساندریای ویرجینیا محکوم شد و هشت اتهام وارد به خود را پذیرفت این درحالی است که وی قرار است ماه آینده در دادگاهی در واشنگتن حاضر شود و به سوالات رابرت مولر دادستان ویژه پاسخ دهد. او برای همکاری با رابرت مولر به شدت تحت فشار قرار خواهد گرفت زیرا در صورت عدم همکاری ناچار خواهد بود مابقی عمر خود را در زندان سپری نماید. این روزها مولر به عنوان دادستان ویژه موضوع دخالت روسیه در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا و هک کردن پایگاه داده‌های دمکراتها را موشکافانه پیگیری می‌کند. حال که منافورت در دادگاه به ارتکاب هشت جرم سنگین محکوم شده است در صورتی که نخواهد با دادستان ویژه همکاری کند ناچار است مابقی عمر خود را پشت میله‌های زندان سپری نماید. پرونده روسیه و آنچه مولر به دنبال آن است ممکن است به بیرون راندن ترامپ از کاخ سفید بیانجامد. منافورت به همراه جارد کوشنر و پسر کوچک دونالد ترامپ کسانی بودند که در ایام مبارزات انتخاباتی در برج ترامپ با برخی از افراد وابسته به کرملین دیدار داشتند و همین دیدار گمانه دخالت روسیه در انتخابات آمریکا را قوت بخشید تا امروز که بخشهای بسیار مهمی از این پرونده نزد دادستان ویژه مکشوف شده است.

اما این تمام ماجرا نبود. سومین ضربه مهلکی که به دونالد ترامپ وارد شد از سوی مک‌گاهن مشاور کاخ سفید بود که ماه گذشته به مدت سی ساعت تمام با رابرت مولر همکاری کرد و به تمام سوالات وی پاسخ داد. کسی از جریان این جلسه خبردار نبود تا اینکه هفته گذشته روزنامه نیویورک‌تایمز از این رویداد پرده ‌برداشت. به نظر می‌رسد اظهارات مک‌گاهن نزد مولر بسیار حیاتی و مهم است اما هیچ‌کس در کاخ سفید و حتی شخص رئیس‌جمهور هم خبر ندارد که مک‌گاهن چه اطلاعاتی را در اختیار دادستان ویژه قرار داده است. چنانچه منافورت هم ماه آینده با دادستان ویژه همکاری داشته باشد،آنگاه است که روزگار دونالد ترامپ به آنچه نیکسون تجربه کرد بسیار شبیه خواهد شد. خاصه آنکه وکیل منافورت اعلام کرده است موکلش در حال حاضر تمام گزینه‌ها ازجمله همکاری تام و تمام با دادستان ویژه را بررسی خواهد کرد و تمام گزینه‌ها را در نظر دارد.

البته دونالد ترامپ برای مقابله با این ماجرا و برای برون رفت از این مخمصه شاید بخواهد همچون نیکسون دادستان ویژه را از کار برکنار کند اما این کار در فضای فعلی حاکم بر امریکا و درپیش بودن انتخابات کنگره در ماه نوامبر هزینه‌های بسیار سنگین و غیرقابل جبرانی را بر جمهوریخواهان تحمیل خواهد کرد. از سوی دیگر  «راد روزن‌اشتاین» معاون وزیر دادگستری آمریکا که فردی بسیار زیرک و از مخالفان دونالد ترامپ است پرونده قضایی مایکل کوهن را به تیم دادستان ویژه نسپرده است و آن را به دادستان باتجربه و نکته‌سنج دیگری در نیویورک محول ساخته است. به این ترتیب دونالد ترامپ نخواهد توانست در دو جبهه کاملا متفاوت به نبرد با دستگاه قضایی برخیزد. مضاف بر این رئیس‌جمهوری آمریکا با اینکه می‌تواند از قدرت و اختیارات ویژه خود برای اعطای مصونیت قضایی و عفو منافورت استفاده کند؛ بسیار بعید است بخواهد برای مایکل کوهن چنین واکنشی نشان دهد.

بنابراین همانطور که چهل سال پیش جان دین در دادگاه اعلام کرد با ورود نیکسون به کاخ سفید، ریاست‌جمهوری آمریکا به بیماری سرطان مبتلا شد، می‌توان با کنار هم قرار دادن تحولات اخیر در ساختار و بافت سیاسی آمریکا این‌طور نتیجه گرفت که با به قدرت رسیدن دونالد ترامپ در سال 2016 بیماری سرطان کاخ سفید عود کرده و درمانی که می‌توان برای آن متصور بود شاید همانی باشد که در ایام نیکسون نیز تجربه شد. حال باید منتظر ماند و به نتایج انتخابات کنگره و سنا در ماه نوامبر چشم دوخت. پیروزی دمکراتها که برای تسلط بر کنگره تنها به 24 کرسی نیاز دارند به احتمال بسیار قوی فرایند استیضاح دونالد ترامپ را کلید خواهند زد یا اینکه ترامپ با مشاهده و برانداز کردن موقعیت تصمیم بگیرد همچون نیکسون استعفا دهد پیش از آنکه سرطان بدخیم ترامپ در کاخ سفید لاعلاج شود.