وقتی برگزاری دورهمی یلدا، معادل یکسوم حقوق کارگر و معلم میشود
اشکها و لبخندهای یک آیین پرهزینه
افزایش شدید قیمت مواد غذایی، کارگران را از برگزاری یک دورهمی ساده شب یلدا هم محروم کرده است. این موضوع را میتوان هم از زبان خود آنها شنید و هم قیمتهای بازار، گواهی بر درستی گفتههای آنهاست.
طبق اعلام اتحادیه خشکبار و آجیلفروشان تهران، قیمت هر کیلوگرم آجیل شب یلدا در خردهفروشیها، بسته به کیفیت بین ۷۰۰ هزار تا یک میلیون و ۳۰۰هزار تومان است. همچنین «صدرالدین نیاورانی» عضو اتحادیه آجیل و خشکبار اعلام کرده که قیمت آجیل شب یلدا به کیلویی یک میلیون و ۶۰۰هزار تومان رسیده است. قیمت میوه نیز در بازار نوسان دارد و سهم قابل توجهی از هزینههای سفره یلدایی را به خود اختصاص میدهد. طبق اعلام رسمی، قیمت هر کیلو انار در سطح شهر از ۶۰ تا ۲۰۰هزار تومان، هر کیلو خرمالو ۷۰ تا ۱۰۰هزار تومان، هندوانه سبز ۱۵ تا ۲۵هزار تومان، نارنگی ۶۰ تا ۸۵هزار تومان، کیوی ۱۰۰ تا ۱۵۰هزار تومان و پرتقال جنوب ۱۰۰ تا ۱۲۰هزار تومان است.
با این اوصاف هزینه آجیل و خشکبار، میوه و شام شب یلدا برای یک خانواده ۴ نفره چیزی بین ۴ تا ۵ میلیون تومان میشود، در حالیکه بسیاری از خانوادهها به خصوص پدربزرگ و مادربزرگهای بازنشسته، میزبان جمعیت بیشتری از افراد خانواده خود هستند و باید چند برابر برای برپایی جشن شب بلند یلدا هزینه کنند.
معلم زیر خط فقر، یلدا ندارد
«کوروش شریعتی»، معلم پیمانی و فعال صنفی معلمان غیررسمی است. از او درباره هزینههای شب یلدا پرسیدیم و اینکه امسال معلمان چه وضعیتی دارند و با این وضع قیمتها، سفره شب یلدای آنها چگونه است؟ شریعتی میگوید: حقوق یک معلم رسمی با سابقه ۲۹ سال نهایتا ۲۵ تا ۲۶ میلیون تومان است. این بیشترین درآمدی است که یک معلم دارد و با این تورم، حتی یک معلم رسمی هم از پس هزینههای زندگی خود برنمیآید.
او ادامه میدهد: خیلی از معلمان همین حقوق را هم ندارند. اگر بخواهیم از نظر اقتصادی و براساس خط فقر حساب کنیم، فرهنگیان عملاً زیر خط فقر قرار دارند و حتی میتوان گفت در وضعیت منفی بهسر میبرند.
این معلم گفت: حقوق من با وجود داشتن مسئولیت معاونت مدرسه حدود ۱۷ میلیون و ۵۰۰هزار تومان است که بعد از کسر بیمه و بیمه تکمیلی، نهایتاً حدود ۱۵ میلیون تومان باقی میماند. این مبلغ برای فردی که زن و فرزند دارد واقعاً کفاف زندگی را نمیدهد و معمولاً تا سوم یا پنجم ماه، کل حقوق تمام میشود.
نه بازنشستگی برایم دوره آرامش بوده و نه این رسم و رسوم، مایه شادی. حداقل دل من بازنشسته با این رسم و رسوم دیگر خوش نمیشود و اتفاقا استرس هم میگیرم
شریعتی میگوید: با این وضعیت مشخص است که خرج شب یلدا برایمان زیاد است. احتمالا امسال هم بسیاری از معلمان مجبورند سفره شب یلدای خود را کوتاهتر و دورهمیهای خود را محدودتر کنند.
این معلم میگوید: اگر بخواهیم یک سفره یلدای بسیار ساده و در حد یک خانواده ۳ تا ۴ نفره بچینیم، حداقل بین ۳ تا ۵ میلیون تومان هزینه دارد یعنی من اگر بخواهم یک شب یلدای ساده برای خانوادهام بگیرم باید یکسوم از حقوقم را صرف کنم. ببینید ارزش حقوق چقدر پایین آمده که باید یکسوم حقوقم را صرف یک شب کنم!
وی گفت: فرهنگیان از نظر اقتصادی جزو ضعیفترین اقشار جامعه هستند. حمایتهای رفاهی آموزش و پرورش بسیار محدود است و عیدی یا کمکهای مناسبتی در حدی نیست که حتی هزینه رفتوآمد را جبران کند. خیلی از معلمان جز کار معلمی هیچ منبع درآمد دیگری ندارند و به سختی زندگی میگذرانند.
شریعتی افزود: وضعیت نیروهای حقالتدریس، خرید خدمات و نهضتی یا پیشدبستانی حتی از این هم بدتر است. یکی از دبیران حقالتدریس مدرسه ما، ماهانه حدود ۹ میلیون تومان حقوق میگیرد. واقعاً با این مبلغ نمیتوان زندگی را اداره کرد. همانطور که گفتم یک معلم رسمی باسابقه با ۲۵ میلیون درآمد ماهانه نمیتواند از عهده هزینههای اولیه زندگی بربیاید چه برسد به معلمان غیررسمی که حقوقشان حتی زیر ۱۰ میلیون تومان است!
جشن شب یلدا
و یک عقبماندگی چند ماهه
«عبدالعظیم همایونی» فعال صنفی کارگران نیز با اشاره به افزایش شدید هزینههای معیشت، از ناتوانی کارگران در تأمین هزینههای سادهای مانند سفره شب یلدا خبر داد.
همایونی گفت: واقعیت این است که سفره کارگران بسیار محدود شده است. حقوقی که امروز کارگر دریافت میکند، کمتر از یک هفته دوام میآورد و اگر بخواهد حتی یک جشن ساده مثل شب یلدا برگزار کند، یعنی بخواهد فقط یک شب هندوانه و مقدار کمی میوه برای خانوادهاش تهیه کند، مجبور میشود از جای دیگری بزند. ممکن است همین جشن ساده باعث شود اقساط بانکی او عقب بیافتد و جبران آن هم ماهها زمان ببرد.
این فعال کارگری با اشاره به شکاف عمیق بین دستمزد و تورم گفت: حقوق کارگر باید متناسب با تورم افزایش پیدا کند. ما نمیگوییم حقوقها نجومی شود، فقط انتظار داریم شکافی که بین تورم و دستمزد ایجاد شده، پُر شود.
وی ادامه داد: امروز فاجعه اینجاست که سفره کارگران روزبهروز کوچکتر میشود؛ طوریکه بسیاری از کارگران حتی برای خرید یک هندوانه ساده هم جلوی خانواده خود شرمنده هستند. دولت میگوید با سبد کالا جبران میکند اما کالابرگ 300هزار تومانی در شرایطی که قیمت میوه به کیلویی ۲۰۰هزار تومان رسیده، عملاً تأثیری ندارد.
همایونی درباره هزینه سفره شب یلدا گفت: برای یک خانواده چهار نفره در شهری مثل زنجان، اگر بخواهیم یک سفره بسیار ساده و حداقلی بچینیم، حداقل بین ۶ تا ۷ میلیون تومان هزینه دارد؛ آن هم بدون تشریفات خاص، فقط با هندوانه و یکی دو نوع میوه و یک شام ساده.
وی افزود: شکاف بین حقوق کارگر و تورم به حدی رسیده که اگر حداقل دستمزد کارگر ۵۰ میلیون تومان هم باشد، باز هم زیر خط فقر قرار میگیرد. با این حال، دستمزد بسیاری از کارگران حتی به ۱۵ میلیون تومان هم نمیرسد.
با وضعیت فعلی مشخص است که خرج شب یلدا برایمان زیاد است. احتمالا امسال هم بسیاری از معلمان مجبورند سفره شب یلدای خود را کوتاهتر و دورهمیهای خود را محدودتر کنند
نه آرامش بازنشستگی را دیدیم
و نه خوشی برگزاری اعیاد و مراسم را
«باقر» بازنشسته یکی از شرکتهای خصوصی است و چون حقوقش کفاف هزینههای زندگی را نمیدهد بعد از بازنشستگی و با وجود مشکلات قلبی و بیماری در همان شرکت مانده تا با گرفتن دو حداقل حقوق، اوضاع زندگیاش کمی بهتر شود. از او درباره شب یلدا میپرسم و میگوید: خانه ما، خانه پدربزرگ مادربزرگ است. ۴ فرزند دارم که همه رفتهاند سر خانه و زندگی خودشان و هر کدام یک خانواده شدهاند. خانواده بزرگ من جمعا ۱۵ نفره است و برای شب یلدا باید یک مهمانی نسبتا بزرگ برگزار کنم که هزینه آن بین ۸ تا ۱۰ میلیون تومان میشود.
او میگوید: مستمری و حقوق دوران بازنشستگیام جمعا حدود ۳۰ میلیون تومان میشود که برای یک شب باید نزدیک به یکسوم از این حقوق را خرج کنم.
باقر میگوید: همانطور که بازنشستگی قرار بود برای من یک دوره آرامش و فراغت از کار باشد، شب یلدا و بسیار از رسم و رسوم دیگر هم که قرار بود مایه شادی و خوشحالی باشد اما نه بازنشستگی برایم دوره آرامش است و نه این رسم و رسوم مایه شادی. حداقل دل من بازنشسته با این رسم و رسوم دیگر خوش نمیشود و اتفاقا استرس هم میگیرم.
سالهاست که یلدا نداریم
«علی» کارگر یک کارخانه در سیستان و بلوچستان است. او کمی بیشتر از حداقل حقوق میگیرد اما چند ماهی است که همین حقوق حداقلی را هم به صورت علیالحساب دریافت کرده است.
از او میپرسم شب یلدا را چگونه میگذرانید؟ او اما یک پاسخ کوتاه میدهد: «اینجا خیلی وقت است که دیگر مردم شب یلدایی نمیگیرند. خیلیها این رسم و رسوم را کنار گذاشتهاند. مردم از پس هزینههای ساده خورد و خوراک هم برنمیآیند چه برسد به شب یلدا!».
دیدگاه تان را بنویسید