بررسی‌ها نشان می‌دهد از زمستان سال 1400 تا به امروز، متوسط مخارج سبد حداقل معیشت برای هر فرد ایرانی از 600هزار تومان به دو میلیون و 800هزار تومان در زمستان سال 1403 افزایش یافته است. به گزارش اکوایران، بالاترین میزان رشد متوسط هزینه این سبد در زمستان هر سال از سال 1400 تاکنون در سال 1401 محاسبه شده که برابر با 67درصد بوده و به باور کارشناسان، علت این رخداد در حذف ارز 4200 تومانی در این سال نهفته است.

سبد پیشنهادی معیشت با ۱۳ گروه کالایی، نیازهای تغذیه‌ای را پوشش می‌دهد. در این سبد، گزینه‌های اقتصادی و پرمصرف هر گروه کالایی مانند برنج خارجی به جای برنج ایرانی یا عدس و لپه به عنوان حبوبات ارزان‌تر و رایج در آشپزی ایرانی در اولویت قرار گرفته‌اند. این رویکرد نه تنها هزینه تهیه سبد را به حداقل می‌رساند، بلکه تصویری واقع‌گرایانه از هزینه‌های ضروری برای تغذیه سالم اما حداقلی را ارائه می‌دهد.

محاسبات نشان می‌دهد در زمستان سال 1399 متوسط هزینه سبد حداقل معیشت برابر با 600هزار تومان بوده که این شاخص در زمستان سال 1400 به 900هزار تومان افزایش پیدا کرده و از همین‌رو رشد این شاخص معادل 50درصد بوده است.

در سال 1401 رشد متوسط هزینه سبد حداقل معیشت بالاتر هم رفته و 67درصد برآورد شده است. در زمستان 1401 میانگین مخارج برای تامین سبد حداقل معیشت معادل یک میلیون و 500هزار تومان برآورد شده است. علت افزایش زیاد این شاخص نسبت به زمستان 1400 در حذف ارز 4200 تومانی در اردیبهشت سال 1401 که به سیاست جراحی اقتصادی معروف است نهفته است چراکه ارز 4200 تومانی جهت تامین اقلام ضروری مورد استفاده قرار می‌گرفت که در سبد حداقل معیشت نقش بسیار مهمی داشتند. با این وجود در نتیجه تخلیه شوک قیمتی سیاست جراحی اقتصادی دولت سیزدهم یا همان حذف ارز 4200 تومانی، رشد متوسط هزینه تهیه این سبد در زمستان سال 1402 کاهش یافته و به 33درصد رسیده است.

با این حال در زمستان سال گذشته متوسط هزینه سبد حداقل معیشت معادل 2 میلیون و 800هزار تومان محاسبه شده که بیانگر رشد 40درصدی هزینه تهیه این سبد نسبت به زمستان سال 1402 است.