شواهد به دست آمده از داده‌های مرکز آمار نشان می‌دهد که از پاییز 98 و همزمان با شروع همه‌گیری کرونا، تعداد زنان شاغل به شدت افت می‌کند و به نظر می‌رسد کاهش نرخ بیکاری زنان در فصول بعد تا امروز همچنان متاثر از این باشد که گروهی از زنان بیکار از یافتن شغل ناامید شده و از ذیل تعریف بیکار خارج شده‌اند.

پاییز امسال، حدود 4 میلیون و 8 هزار نفر زن شاغل در بازار کار فعالیت داشته‌اند و هنوز جاماندگی زنان از بازار کار به دلیل شیوع کرونا جبران نشده و این جمعیت در سطحی کمتر از سال 98 قرار دارد

به گزارش اکوایران، بررسی داده‌های مرکز آمار درمورد بازار کار زنان از پاییز سال 98 تا‌کنون نشان می‌دهد که به طور کلی نرخ بیکاری زنان طی این دوره کاهش یافته ولی نرخ اشتغال آنها همچنان کمتر از پاییز 98 است.

طبق این گزارش در پاییز سال 98 وضعیت اشتغال زنان اوضاع بهتری نسبت به فصل‌های بعد از خود داشته است. در پاییز سال 98 جمعیت زنان شاغل حدودا 4 میلیون و 467هزار نفر برآورد شده و نرخ بیکاری آنها نیز 17.3درصد ثبت شده است لذا به نظر می‌رسد شیوع بیماری کرونا، بهبود بازار کار زنان را مختل کرده و باعث بیکار شدن بخشی از زنان شاغل شده است.

افت   جمعیت   زنان   شاغل همزمان   با   شیوع  کرونا

شواهد آماری حاکی از آن است که در زمستان سال 98 و درست همزمان با شروع همه‌گیری کرونا در ایران، نرخ بیکاری زنان به 17.2درصد می‌رسد که نسبت به پاییز در سطح پایین‌تری قرار داشته است. در مقابل، نرخ اشتغال این گروه تقریبا ثابت می‌ماند. بررسی جمعیتی نیز نشان می‌دهد که تعداد زنان شاغل در این فصل ناگهان به کمتر از 4 میلیون نفر سقوط کرده و حدودا در سطح 3 میلیون و 920هزار نفر قرار می‌گیرد. یعنی کاهش نرخی که در بیکاری ایجاد شده به دلیل بهبود وضعیت شغلی زنان نبوده بلکه بخشی از زنان بیکار به طور کلی از یافتن شغل دلسرد شده و از شمول تعریف بیکار و آمارگیری خارج شده‌اند.

افزایش اندک در نرخ اشتغال زنان با وجود کاهش جمعیت زنان شاغل نیز به همین علت رخ داده است. به بیان دیگر، نرخ اشتغال حاصل کسر «جمعیت زنان شاغل» بر «جمعیت زنان فعال» است. زمانی که حاصل این کسر اندکی افزایش یافته و صورت آن نیز شدیدا افت کرده، می‌توان نتیجه گرفت که مخرج این کسر با شدت بیشتری نسبت به صورت آن با کاهش مواجه شده یعنی علاوه بر جمعیت زنان شاغل، جمعیت زنان بیکار نیز کاهش یافته‌ است. حال، چون به وضوح مشاهده شده که جمعیت زنان شاغل کاهش یافته پس می‌توان گفت که کاهش جمعیت زنان بیکار به دلیل این نبوده که شغل پیدا کرده‌اند بلکه به دلیل ناامیدی از یافتن شغل و خروج قطعی آنها از بازار کار بوده است.

بررسی داده‌های مرکز آمار درمورد بازار کار زنان از پاییز سال 98 تا‌کنون نشان می‌دهد که به طور کلی نرخ بیکاری زنان طی این دوره کاهش یافته ولی نرخ اشتغال آنها همچنان کمتر از پاییز 98 است

تداوم   نسبت‌های گمراه‌کننده   بازار کار در  بهار   99

این تناقض ظاهری در بهار سال 99 نیز تکرار می‌شود. از اواخر زمستان ۹۸ شیوع کرونا در کشور رسمی شده بود و تعطیلی مشاغل و محدودیت‌ها شروع شده بود؛ روندی که در بهار جدی‌تر هم شد. با این وجود در نگاه اول به آمارهای بهار، مشاهده می‌شود که نرخ بیکاری زنان در این فصل به 13.7درصد رسیده یعنی، نرخ بیکاری زنان نسبت به بهار 98 کاهش یافته است.

از طرفی، نرخ اشتغال آنها نیز سطح 86.3درصد را ثبت کرده که نسبت به بهار 98 بالاتر است. با این حال، با نگاهی عمیق‌تر مشخص می‌شود که جمعیت زنان شاغل کاهش یافته و از حدود 4 میلیون و 470هزار نفر در بهار 98 به حدود 3 میلیون و 790هزار نفر در بهار 99 افت کرده است. به بیان دیگر، جمعیت زنان شاغل 15درصد کاهش یافته است. همچنین داده‌های مرکز آمار نشان می‌دهد که در بهار 99 نسبت به بهار 98، تعداد زنان فعال در بازار کار 19درصد کاهش یافته است. این در حالی است که تعداد زنان شاغل 15درصد و تعداد زنان بیکار 36درصد کم شده است. با جایگذاری این تغییرات در کسر شاخص‌ها مسأله روشن می‌شود.

کرونا   از   بحران   عبور کرد   اما   زنان  شاغل  نه

طی دو سال و نیم اخیر نرخ اشتغال زنان به طور کلی بهبود پیدا کرده است. برای مثال، این نرخ از 84.3درصد در پاییز 1400 به 85.5درصد در پاییز 1401 و سپس به سطح 85.8درصد در پاییز سال جاری رسیده است. در مقابل، نرخ بیکاری زنان نیز روند نزولی داشته و از 15.7درصد در پاییز 1400 به 14.2درصد در پاییز سال جاری افت کرده است.

با اینکه این دو نرخ خبر از بهبود اشتغال زنان می‌دهد اما همچنان جمعیت زنان شاغل کمتر از پاییز سال 98 است. به بیان دقیق‌تر، پس از افت تعداد زنان شاغل در شروع کرونا،‌ کاهش جمعیت این گروه ادامه می‌یابد طوری که در زمستان سال 1400 تعداد زنان شاغل به 3 میلیون و 451هزار نفر می‌رسد. این رقم، کمترین جمعیت زنان شاغل از سال 96 تاکنون است.

پس از ثبت این رکورد، جمعیت زنان شاغل آهسته رو به افزایش می‌گذارد. این رقم از بهار سال جاری تا فصل پاییز به طور مرتب صعودی بوده است. در پاییز امسال، حدود 4 میلیون و 8 هزار نفر زن شاغل در بازار کار کشور فعالیت داشته‌اند. با این حال، هنوز جاماندگی زنان از بازار کار به دلیل شیوع کرونا جبران نشده و این جمعیت هنوز در سطحی کمتر از سال 98 قرار دارد.