چندی پیش دو پرستار بخش مراقبت‌های ویژه یکی از بیمارستان‌های تهران به هیأت بازرسی دانشگاه فراخوانده شدند تا در مورد کم‌کاری در رسیدگی به بیماران توضیحاتی ارائه دهند. ماجرا از این قرار بود که یکی از سه پرستار بخش، مرخصی می‌گیرد و چون بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان با کمبود پرستار مواجه بوده، دو پرستار دیگر نمی‌توانند به تمام بیماران آن‌طور که طبق وظایف‌‎شان است رسیدگی کنند و فردای آن روز بابت این کم‌کاری در یک هیأت 10نفره بازرسی، بازخواست می‌شوند.

به گزارش ایلنا، بازخواست پرستاران البته فقط در هیأت‌های بازرسی اتفاق نمی‌افتد. آنها دائما در معرض بازخواست بیماران و همراهان قرار می‌گیرند که البته این بازخواست گاهی هم به ضرب و شتم پرستاران می‌انجامد!

«محمد شریفی‌مقدم» دبیرکل خانه پرستار در مورد این اتفاقات می‌گوید: از بین کادر درمان، پرستاران بیشترین ارتباط را با بیماران و همراهان آنها دارند و متأسفانه همراهان بیماران تمام کمبودهای بیمارستان را به پای آنها می‌نویسند!

شریفی‌مقدم ادامه می‌دهد: پرستاران باید تاوان ضعف‌های مدیریتی در بیمارستان و حتی ضعف عملکرد وزارت بهداشت را بدهند. بخشی از این ضعف‌ها به تجهیزات بیمارستان و عملکرد سایر قسمت‌ها برمی‌گردد و بخشی دیگر مربوط به کمبود نیروی پرستار است که روی عملکرد پرستاران تأثیر می‌گذارد.

وی می‌گوید: وقتی اورژانس یکی از بیمارستان‌های بزرگ به جای آنکه به یک پرستار ۴ بیمار بدهد، ۱۰ بیمار می‌دهد، آن پرستار حتی اگر تمام توان خود را هم به‌کار گیرد، باز نمی‌تواند آن‌طور که باید تمام نیازهای یک بیمار را برآورده کند.

 

استخدام پرستار به اندازه کافی، جزو اولویت‌های وزارت بهداشت نیست

شریفی‌مقدم می‌افزاید: بارها گفته‌ایم که به‌رغم تلاش پرستاران در بیمارستان‌ها، وقتی کمبود پرستار وجود داشته باشد، بیماران آن‌طور که باید خدمات ایمن و مناسب دریافت نمی‌کنند. متأسفانه وزارت بهداشت و مجموعه دولت عزم جدی برای جبران کمبود پرستار در کشور ندارند و استخدام پرستاران به نحوی که ما را به کف استانداردها برساند، جزو اولویت‌های وزارت بهداشت نیست.

دبیرکل خانه پرستار می‌گوید: همه جا نیروی انسانی اهمیت بسیاری دارد و منابع باید در جهت تأمین نیروی انسانی کافی صرف شود اما در اینجا بدون توجه به این مهم، به سمت ساخت بیمارستان‌های بزرگ با تجهیزاتی بالا می‌رویم بدون آنکه به فکر تأمین کادر درمان به خصوص تأمین پرستار باشیم شاید چون سود بیشتری در این کار نهفته است.

شریفی‌مقدم در مورد کف استاندارد تعداد پرستاران می‌گوید: به ازای هر ۱۰۰۰ نفر جمعیت باید حداقل ۳ پرستار وجود داشته باشد که این کف استاندارد بین‌المللی است. این در حالی است که در کشور ما به ازای هر ۱۰۰۰ نفر  ۱.۷ پرستار وجود دارد یعنی ما حتی با این کف استاندارد هم فاصله داریم. این کمبود هم به پرستاران آسیب می‌زند و هم به بیماران، چرا که خدماتی که باید به آنها ارائه داده نمی‌شود.

وی می‌افزاید: وزارت بهداشت امسال از استخدام ۱۰ تا ۱۲هزار پرستار خبر داده که این تعداد فقط نیروی بیمارستان‌های بزرگ تازه ساخت مثل المهدی، حکیم و... را جبران می‌کند و کمبود کلی نیروی پرستار را جبران نمی‌کند. ضمن اینکه هر ساله تعداد زیادی پرستار، به دلیل ترک کار یا مهاجرت یا تغییر شغل از بیمارستان‌ها خارج می‌شوند و کسی جای آنها را پر نمی‌کند.

 

حقوق ناکافی و کار اضافه، زندگی را برای پرستاران سخت کرده است

شریفی‌مقدم می‌گوید: در چنین وضعیتی برای آنکه کمبود نیروی پرستار را جبران کنند، پرستاران را مجبور به انجام کاری اضافه با حقوق بسیار ناچیز می‌کنند یعنی از یک طرف، کار پرستاران به دلیل کمبود نیرو زیاد می‌شود و از طرفی دیگر حقوقشان به قدری پایین است که کفاف هزینه‌های زندگی را نمی‌دهد. پرستاران در این شرایط دائم در معرض خشونت فیزیکی و کلامی قرار می‌گیرند.

دبیرکل خانه پرستار می‌‎گوید: اگرچه همه موارد را نمی‌شود ذیل این مسائل جا داد اما واقعیت این است که بخشی از این خشونت‌های کلامی و فیزیکی به ناتوانی برای ارائه خدمات برمی‌گردد چون پرستاری که مجبور به انجام کار اضافه با حقوق ناچیز است و بیش از ظرفیتش از او کار می‌کشند، حتی اگر هم بخواهد نمی‌تواند آن‌طور که باید نیاز بیماران را برآورده کند.

به گفته شریفی‌مقدم، متأسفانه مسئولان به جای حل ریشه‌ای مسائل، به سراغ اقدامات سطحی می‌روند. مثلا بارها دیده‌ام در واکنش به اعتراض‌ها و تجمعات صنفی پرستاران، هیات تخلفات دانشگاه‌ها، تجمع‌کنندگان را احضار می‌کنند که این اتفاق در دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران بیش از دیگر دانشگاه‌ها می‌افتد یا در مورد کم‌کاری پرستاران، آنها را برای بازخواست و احضار می‌کنند بدون آنکه به دنبال حل مسأله کمبود نیرو باشند.