تضییع حقوق، نمایندگان کارگران را دور هم نشاند
بی‌اعتنایی شرکت مخابرات به احکام و آرای قانونی
نسرین هزاره مقدم
نخستین نشست هم‌اندیشی نمایندگان تشکل‌های صنفی کارکنان شرکت مخابرات ایران با حضور «علیرضا محجوب» دبیرکل خانه کارگر در محل سالن اجتماعات خانه کارگر برگزار شد.
در این نشست، برای اولین بار نمایندگان کارکنان شرکت مخابرات ایران (کارگزاران مخابرات روستایی، کارکنان رسمی و کارکنان قراردادی) از پنج استان کشور در راستای برقراری اتحاد صنفی و مطالبه‌گری مشترک حضور یافتند.
در این جلسه، نمایندگان کارکنان شرکت مخابرات ایران ضمن انتقاد از عدم واریز حقوق اردیبهشت ماه و کاستی گرفتن تمام مزایای مزدی، از دغدغه‌ها و مشکلات خود گفتند. این فعالان صنفی از عدم پایبندی کارفرما به قانون، مشکلات درمانی و قطع شدن بیمه تکمیلی ۱۷۴هزار نفر از پرسنل مخابرات کشور و اجرایی نشدن طرح طبقه‌بندی عادلانه انتقاد کردند؛ مصایبی که در نهایت در پایان این نشست از سوی حاضران و محجوب به عنوان «عوارض دامنگیر به دلیل خصوصی‌سازی بدون ضابطه» جمع‌بندی شد.
در ابتدا «حسن قربان‌زاده»، دبیر کانون انجمن‌های صنفی کارگری مراکز مخابرات روستایی کشور گفت: با یک خلا عمده در قوه مقننه مواجهیم و جای خالی نمایندگانی که حامی کارگران باشند و خواسته‌های آنها را پیگیری کنند، به خوبی احساس می‌شود. برخی نمایندگان مجلس به‌رغم ادعای انقلابی بودن، چندان توجهی به مسائل و مشکلات کارگران به عنوان اصلی‌ترین پایه‌های انقلاب ندارند. ما دو تجمع اعتراضی مقابل مجلس برگزار کردیم اما متاسفانه رئیس فراکسیون کارگری مجلس در میان کارگران حضور نیافت. با هزار دردسر چند تن دیگر از نمایندگان مجلس را به میان خود آوردیم تا لااقل صدایمان را بشنوند اما تا امروز، هیچ گام عملی برای رفع مشکلات پرسنل مخابرات برنداشته‌اند. در واقع نمایندگان به عنوان ناظران اجرای قانون، به وظایف نظارتی خود عمل نکرده‌اند.
وی افزود: ما پرسنل مخابرات اجرای «مر قانون» را می‌خواهیم. کارگزاران روستایی، کارکنان رسمی و حتی شرکتی‌ها، همگی طالب اجرای قانون هستند. آیین‌نامه استخدامی مخابرات که بعد از خصوصی‌سازی سال ۸۸ مصوب شده، باید بی‌کم و کاست اجرایی شود. امروز مخابرات حتی لباس کار و کفش کار به پرسنل خود نمی‌دهد. مزایایی مانند حق جذب را به پرسنل نمی‌پردازد و بیمه تکمیلی کارکنان، نواقص و کاستی‌های بسیار دارد.
مسیر احقاق حقوق، کارگران را مستهلک کرده است
قربان‌زاده ادامه داد: برای دستیابی به هر کدام از حقوق خود باید طرح شکایت کنیم و این مسیر ما را مستهلک کرده است. بیش از یک‌سوم از ماه خرداد گذشته اما هنوز شرکت مخابرات حقوق اردیبهشت پرسنل خود را واریز نکرده است. می‌گویند نقدینگی نداریم. امروز شرکت مخابرات ایران نه تنها به اهداف توسعه‌ای در شهر و روستا دست نیافته بلکه در قبال کارکنان خود نیز مرتکب قانون‌گریزی و اجحاف می‌شود و حتی حداقل‌ها را نمی‌پردازد. برای نمونه، طرح طبقه‌بندی کارگزاران مخابرات روستایی قرار بود اجرا شود اما به‌رغم رای دیوان عدالت و آرای حل اختلاف، سال آغاز به کار را ۹۴ در نظر گرفته‌اند یعنی سوابق قبل از آن را نیست و نابود کرده‌اند درحالی‌که از سال ۸۸ رای هیات عمومی دیوان عدالت را گرفته‌ایم. وضعیت معیشتی کارگزاران مخابرات روستایی به شدت وخیم است. امروز با حقوق زیر ۶ میلیون تومان چطور می‌توان زندگی کرد ولی همان را هم سر وقت نمی‌پردازند.
وی ادامه داد: حتی مجلس که باید خانه ملت و حامی کارگران باشد، با مدیران قانون‌گریز مخابرات همراه است. نمایندگان مجلس حتی یک گام کوچک برنداشته‌اند تا مدیران مخابرات را به اجرای قانون مجبور کنند. مخابرات مدعی است پول ندارد حقوق اردیبهشت پرسنل را بپردازد اما اگر واقعاً پول ندارند، چطور همایش خانوادگی برای مدیران در مشهد برگزار می‌کند، چرا دسته‌جمعی به جزیره کیش می‌روند و برخی از نمایندگان را به سفر خارجی برده‌اند. پول دارند، اما فقط برای خودشان!
الزامات خصوصی‌سازی درباره مخابرات رعایت نشده است
در ادامه این نشست «ایرج حلال‌خور»، رئیس انجمن صنفی کارگران مخابرات استان تهران گفت: سال ۸۵ سیاست‌های اجرایی اصل ۴۴ قانون اساسی ابلاغ شد اما متاسفانه الزامات این ابلاغیه در رابطه با خصوصی‌سازی مخابرات رعایت نشد. یک بند از این ابلاغیه در مورد نظارت بر حسن اجرای خصوصی‌سازی است اما در پرونده خصوصی‌سازی مخابرات، هیچ نظارتی اعمال نشده است. قانون بر مسئولیت تضامنی کارفرمای مادر تاکید دارد اما در مورد پرسنل شرکت مخابرات، گویا هیچ مسئولیتی در کار نیست و هر جور بخواهند با نیروها رفتار می‌کنند.
وی ادامه داد: پرسنل مخابرات، فرقی نمی‌کند چه نوع قراردادی داشته باشند، مشکلات فراوانی دارند. برای نمونه بیمه تکمیلی پرسنل ایرادات بسیار دارد. من به شخصه مدتی در بخش قراردادها کار می‌کردم و به چشم دیده‌ام که در قراردادهای بیمه تکمیلی بخشی تحت عنوان حسن انجام کار وجود دارد اما هرگز اجرایی نمی‌شود. قرارداد شرکت‌های بیمه‌گزار منقضی می‌شود بدون اینکه به تعهدات خود در قبال بیمه‌شدگان عمل کرده باشند و البته بازخواست یا پیگیری خاصی در کار نیست. ۲۰درصد هزینه بیمه تکمیلی از حقوق کارگران مخابرات کاسته می‌شود و ۸۰درصد را قرار است مخابرات بپردازد اما چون این سهم پرداخت نمی‌شود، بیمه‌گزار تکمیلی خدمات مناسب به کارگران ارائه نمی‌دهد.
حلال‌خور در ادامه گفت: مساله بعدی، صندوق رفاهی کارکنان است. از گذشته یک صندوق داشتیم که ۶درصد از حقوق هر ماه کارکنان و ۶درصد هم توسط شرکت مخابرات واریز می‌شد. این صندوق برای ارائه تسهیلات مناسب به کارکنان ایجاد شده تا در مواقع ضروری پرسنل بتوانند وام بگیرند اما با کمال تاسف از این صندوق نیز بدون اذن ما سهامداران، برداشت کرده‌اند و اتفاقا مبالغ سنگینی هم برداشت کرده‌اند.
وی افزود: در حال حاضر، کارگران با ۳۰ سال سابقه را تهدید به قطع همکاری می‌کنند و آنها را به بازنشستگی اجباری وامی‌دارند در حالی‌که قانون کار اجازه می‌دهد یک کارگر در صورت داشتن شرایط تا ۳۵ سال به فعالیت خود در کارگاه ادامه دهد و اتفاقاً حقوق بازنشستگی این نیروها با ۳۵ روز حقوق پرداخت می‌شود اما شرکت مخابرات به قانون کار و بایدهای آن التزام عملی ندارد.
مخابرات، تشکل‌های صنفی را به رسمیت نمی‌شناسد
در بخش دیگری از این نشست، نماینده نیروهای قراردادی مخابرات مازندران گفت: مشکلات ما قراردادی‌ها علی‌حده است. به‌رغم قول و قرار اولیه و آنچه در آیین‌نامه استخدامی آمده، هرگز نتوانستیم رسمی شویم. نیروهایی هستند که ۲۲ سال است به صورت قراردادی کار می‌کنند و هنوز رسمی نشده‌اند در حالی‌که طبق قانون، باید بعد از سه سال رسمی می‌شدند. اول که استخدام شدیم، کلی آزمون و مصاحبه و گزینش را پشت سر گذاشتیم به امید اینکه بعد از سه سال رسمی مخابرات شویم و از امکانات رسمی‌ها برخوردار اما حالا می‌بینیم که تمام معادلات‌مان به هم ریخته است چون عملاً زیر قول‌شان زده‌اند.
«باباعلی احمدی»، عضو هیات مدیره شورای اسلامی کار کارگران مخابرات استان مازندران نیز گفت: مخابرات اصولاً تشکل‌های صنفی و نقش مشارکتی آنها را به رسمیت نمی‌شناسد. باور می‌کنید 13 سال است حتی یک جلسه با هیات مدیره مخابرات نداشته‌ایم و حتی یک نشست رودررو نداشته‌ایم. کارفرما به هیچ‌وجه از خواسته‌ها و مطالبات ما آگاه نیست و اساساً توجهی به این خواسته‌ها ندارد.
وی افزود: مساله دیگر، بحث ایثارگران مخابرات و بلاتکلیفی آنهاست. تبدیل وضعیت ایثارگران مخابرات به‌رغم تاکید قانونی در قانون بودجه ۱۴۰۰ هنوز اجرایی نشده است. این افراد باید استخدام رسمی می‌شدند اما نشدند. حکم قانون اجرایی نمی‌شود. ما در مخابرات فرزندان شهدایی داریم که معوقات بر زمین مانده دارند و قانون در موردشان اجرایی نشده است.
محجوب: در ایران این ذهنیت در مورد خصوصی‌سازی حاکم است که حسن‌قلی و حسین‌قلی بیایند و همه‌چیز را تند و یک‌باره بگیرند و بروند، آن‌هم بدون نظارت، بدون طی شدن یک پروسه تدریجی و با محو کامل و آنی دولت
احمدی ادامه داد: آرای بسیاری به نفع کارکنان در دست داریم. در سال‌های قبل، بارها از دیوان عدالت و هیات‌های حل اختلاف رای گرفته‌ایم اما هیات مدیره مخابرات، آرای قانونی را بلوکه می‌کند و از اجرای آنها سرباز می‌زند. در کجا دیده‌اید یک کارفرما به رای قضایی که کارگر در دست دارد، بی‌اعتنا باشد؟
وی افزود: مشکلات بسیار است که یکی از آنها عدم پرداخت به موقع حقوق و دستمزد پرسنل است که در این شرایط اقتصادی به شدت مشکل‌ساز شده است. مساله بعدی، عدم تبدیل ودیعه مردم به سهام است. قرار بود در جریان خصوصی‌سازی مخابرات، مردم سهامدار شوند اما نشدند و به این قرار قانونی هم عمل نکردند.
سکوت، کار جامعه کارگری را به اینجا کشانده است
در ادامه این نشست «نصرالله دریابیگی»، دبیر اجرایی خانه کارگر مازندران گفت: در بسیاری از مشکلات کارگری، ما خودمان مقصریم. سر خصوصی‌سازی‌ها و هدفمندی یارانه‌ها، خیلی‌ها سکوت کردند و حتی برخی تشکل‌های کارگری بی‌صدا ماندند، بنابراین دولت‌ها بی‌محابا به پیش تاختند و اوضاع را به اینجا رساندند.
وی افزود: در خصوصی‌سازی و براساس ابلاغیه اصل ۴۴ قرار بود وضع کارگر بهتر شود و عدالت تحقق پیدا کند اما به گونه‌ای کار را پیش بردند که بی‌عدالتی بیشتر شد.
دریابیگی ادامه داد: در این مسائل، بخشی از تقصیر بر گردن ماست که مطالبه‌گری نکردیم و با هم متحد نشدیم. وقتی آمدند پرسنل مخابرات را چند شاخه کردند، هر کدام از این شاخه‌ها، از دیگران دور افتاد. اگر در کنار هم مطالبه‌گری می‌کردیم امروز شرایط بهتر بود. دوم اینکه ما کارگران کنار هم نایستادیم و مجلس افتاد دست ثروتمندان و سرمایه‌داران و نمایندگان اتاق‌های بازرگانی. حالا همان افراد، همان‌هایی که سال 69 با تصویب قانون کار مخالف بودند، با حقوق کارگران مخالفت می‌کنند. فردا در همین شرکت مخابرات هم می‌گویند چون زیرمجموعه دولت است باید مزد فقط 10درصد زیاد شود! این بی‌حقوقی ناشی از استیلای تفکری است که حامی ثروتمندان و سرمایه‌داران است. ثروت‌های بادآورده به دست آورده‌اند و حالا می‌گویند عادلانه نیست حقوق کارگر زیاد شود. همان ۵۷درصد و ۳۸درصد مصوب شورای عالی کار، حدود ۴ میلیون تومان از سبد معیشت حداقلی کمتر است ولی مدیران دولتی این‌چنین بی‌پروا، قانون‌گریزی می‌کنند.
قربان‌زاده: نمایندگان مجلس به‌رغم ادعای انقلابی بودن، توجهی به مسائل و مشکلات کارگران ندارند. ما دو تجمع اعتراضی مقابل مجلس برگزار کردیم اما تا امروز، هیچ گام عملی برای رفع مشکلات پرسنل مخابرات برنداشته‌اند
خصوصی‌سازی بد و غیرقانونی علت مشکلات فعلی است
در بخش پایانی این نشست «علیرضا محجوب»، دبیرکل خانه کارگر گفت: از همان ابتدا با خصوصی‌سازی مخالف بودیم. سه بار این مساله را در مجلس به رای گذاشتیم و هر بار چون حامیان طرف مقابل بیشتر بودند، رای نیاوردیم. مشکل اول، همان خصوصی‌سازی است و همه این کاستی‌ها و نواقص در شرکت مخابرات به خصوصی‌سازی برمی‌گردد آن‌هم خصوصی‌سازی بد، نادرست و خلاف مسیر قانونی.
وی افزود: در خصوصی‌سازی شرکتی مانند مخابرات که با زندگی همه مردم طرف است، نمی‌توان نقش دولت را به صفر رساند و دولت را کامل حذف کرد. خیلی‌ها ازجمله من با افزایش تعرفه‌های مخابراتی برای تامین نقدینگی مخابرات، موافق نیستیم چون افزایش تعرفه‌ها بار سنگینی بر دوش تمام مردم می‌اندازد. راه‌حل، حضور مسئولانه دولت است. دولت باید حاضر شود و به تعهدات خود عمل کند.
دبیرکل خانه کارگر گفت: در زمان حضور در سازمان بین‌المللی کار نیز حدود ۶۰ تا ۷۰درصد نمایندگان کارگری کشورهای مختلف با ما هم‌فکر و مخالف خصوصی‌سازی بودند. البته نمونه‌های موفق از خصوصی‌سازی هم داریم. برای مثال در خصوصی‌سازی مخابرات مالزی، ۲۱ سال زمان گذاشته بودند تا از سال ۹۹ تا ۲۰۲۰، سهام مخابرات به تدریج واگذار شود. در سال ۹۹ که آغاز این روند بود فقط ۶درصد سهام را به کارگران و ۶درصد دیگر را به بنگاه‌های خیریه داده بودند و باقی سهام همچنان دست دولت بود. به این معنا دولت حضور داشت و همان وزارت مخابرات سابق هنوز مشغول به کار بود.
وی ادامه داد: متاسفانه در ایران، این ذهنیت در مورد خصوصی‌سازی حاکم است که حسن‌قلی و حسین‌قلی بیایند و همه چیز را به تندی و یک‌باره بگیرند و بروند، آن‌هم بدون نظارت، بدون طی شدن یک پروسه تدریجی و با محو کامل و آنی دولت. با قطعیت بگویم هیچ کجا و در هیچ کشوری چنین کارهای ناپخته و زیان‌آوری را به نام خصوصی‌سازی مرتکب نشده‌اند. همه جا واگذاری سهام به تدریج انجام می‌شود. دولت یک‌شبه به میدان نیامده که یک‌شبه هم برود.
محجوب افزود: در مدل خصوصی‌سازی ایران، اشتباهات زیادی رخ داده و همه اعتراضات و نارضایتی‌های امروز محصول همان سیاست‌های غلط خصوصی‌سازی است. شما در مخابرات این اشتباهات را با گوشت و پوست خود لمس کرده‌اید. قبل از واگذاری، گستره مخابرات یک‌دهم امروز نبود اما شان و کرامت پرسنل ده برابر امروز بود.
وی در پایان گفت: همین که امروز کارکنان رسمی، قراردادی و کارگزاران روستایی مخابرات با هم متحد شده‌اید، اتفاق بسیار مبارک و میمونی است. اتحاد گام اول است اما فکر اینکه زود به نتیجه برسید و همه مطالبات برآورده شود را کنار بگذارید. امروز حدود 19 مطالبه اساسی در این نشست طرح شد. باید با هم جلو بروید تا موفق شوید و از همه ابزارهای مطالبه‌گری استفاده کنید. مطالبات مختلف راه‌های متفاوتی برای حصول دارند؛ بعضی با رای دیوان، بعضی با رایزنی و برخی از راه‌های دیگر. زمان‌بندی کنید و ببینید هر مطالبه‌ای از کدام مسیر قابل پیگیری است. خانه کارگر نیز هر کجا که بتواند و به هر شیوه‌ای که ممکن باشد، کمک می‌کند و همیشه کنار شماست. راه طولانی است اما شک نداشته باشید که با اتحاد و مشارکت حداکثری، تمام اهداف قابل دستیابی است.
دیدگاه تان را بنویسید