کاهش تبعات کرونا بر بازار کار کشور

بازار کار هر کشور از ابعاد مختلف توسط تحلیل‌گران آمارهای بازار کار مورد بررسی و رصد قرار می‌گیرد که در این بین تحلیل شاخص‌هایی مانند نرخ بیکاری، نرخ مشارکت اقتصادی و نسبت اشتغال از عمومیت و اهمیت بیشتری برخوردار است. علاوه بر اینها تحلیل روند تعداد شاغلین نیز شاخص مهمی است؛ زیرا علاوه بر ارائه تصویری از حاصل فعالیت‌های اشتغالزایی، بخشی کلیدی از دلایل نوسانات و تغییرات سایر شاخص‌ها را نیز تبیین می‌کند.

مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی براساس نتایج آمارگیری از نیروی کار مرکز آمار ایران در بهار سال‌های 1399 و 1400، در گزارشی تحت عنوان «مقایسه تعداد شاغلین به تفکیک فعالیت‌های عمده اقتصادی از بهار 1399 تا بهار 1400» به بررسی تغییرات تعداد شاغلین در بهار سال 1400 نسبت به بهار سال 1399 به تفکیک فعالیت‌های اقتصادی

پرداخته است.

مطابق این گزارش، تعداد شاغلین در بهار 1400 نسبت به بهار سال 99 بیش از 713هزار و 247 نفر افزایش داشته است که دلیل اصلی این افزایش، کاسته شدن شدت تاثیر شیوع بیماری کرونا، در کنار رونق اشتغال در برخی از زیربخش‌های اقتصادی بوده است.

در این گزارش می‌خوانیم: تعداد شاغلین بخش کشاورزی در بهار 1400 نسبت به بهار سال قبل،  14هزار و 7 نفر کاهش یافته که نشان از توقف رشد اشتغال در بخش مذکور دارد. در مقابل شاغلین بخش ساختمان در بهار 1400 نسبت به بهار سال قبل 381هزار و 307 نفر افزایش یافته است. بر این اساس می‌توان گفت فعالیت‌های ساخت و ساز کشور مجدد افزایش پیدا کرده و انتظار می‌رود بخش‌هایی از صنعت مانند تولید سیمان، کاشی و سایر مصالح ساختمانی با رونق مواجه شوند. بنابراین افزایش قیمت سهام شرکت‌های تولید سیمان، کاشی و مصالح ساختمانی دور از انتظار نیست و این موضوع باید مورد بررسی دقیق صندوق‌های زیر نظر وزارتخانه قرار گیرد. البته در صورتی‌که واردات محصولات ساختمانی همانند سال‌های 88 تا 92 به حد بی‌رویه برسد، اشتغال در بخش صنعت مربوط به تولید این محصولات تغییر چندانی نخواهد کرد.

شاغلین بخش ساختمان در بهار 1400 نسبت به بهار سال قبل 381هزار و 307 نفر افزایش یافته یعنی فعالیت‌های ساخت و ساز مجددا افزایش پیدا کرده و انتظار می‌رود بخش‌هایی از صنعت مانند تولید سیمان، کاشی و... با رونق مواجه شوند

افزایش شاغلان بخش معدن و کاهش فعالان صنعت پوشاک

در ادامه این گزارش آمده است: همان‌گونه که انتظار می‌رفت شاغلین بخش معدن با 25هزار و 469 نفر افزایش، همچنان روند افزایشی دارد ولی بخش‌های تولید منسوجات با 20هزار و 818 نفر کاهش و پوشاک با 36هزار و 186 نفر کاهش تعداد شاغلین، همچنان تحت تاثیر رکود حاصل از شیوع بیماری کرونا قرار دارند. تعداد شاغلین بخش تولید مواد و محصولات شیمیایی نیز 575 نفر کاهش داشته است که می‌توان گفت این بخش که تحت تاثیر افزایش تقاضا برای مواد ضدعفونی و شوینده افزایش پیدا کرده و به حالت اشباع رسیده است.

در بخش دیگری از این گزارش می‌خوانیم: تعداد شاغلین در بخش تولید محصولات فلزی ساخته شده با 30هزار و 910 نفر افزایش به 471هزار و 317 نفر رسیده که نشان می‌دهد این بخش در حال تبدیل به یک بخش عمده اقتصادی است.

با این حال، شاغلین بخش تولید تجهیزات برقی 24هزار و 937 نفر کاهش داشته است. البته کاهش سهم رقبای خارجی در این بخش باعث شده بسیاری از شرکت‌های زیان‌ده این بخش به صنایع سودده تبدیل شوند که اگر بتوان با کنترل قاچاق و حمایت‌هایی همانند حمایت‌هایی که از صنعت خودروسازی به عمل آمده روند فعلی را حفظ کرد، این بخش نیز به یکی از بخش‌های اصلی اشتغالزایی تبدیل خواهد شد.

تعداد شاغلین در بهار 1400 نسبت به بهار سال 99 بیش از 713هزار و 247 نفر افزایش داشته که دلیل اصلی این افزایش، کاسته شدن شدت تاثیر شیوع بیماری کرونا، در کنار رونق اشتغال در برخی از زیربخش‌های اقتصادی بوده است

در ادامه آمده است: همان‌گونه که انتظار می‌رفت با حمایت‌هایی که از بخش تولید وسایل حمل و نقل صورت گرفته، تعداد شاغلین این بخش 1613 نفر افزایش یافته است. این در حالی است که بسیاری از شرکای خارجی این بخش، تحت تاثیر تحریم‌ها تعهدات خود را رها کردند. همچنین کاهش 7098 نفری در تعداد شاغلین بخش تولید مبلمان و مصنوعات طبقه‌بندی نشده را می‌توان به کاهش قدرت خرید مردم در داخل و باز و بسته شدن مرزها تحت شرایط کرونایی دانست.

در بخش دیگری از این گزارش که به ارائه آمار ریز از کاهش یا افزایش اشتغال در بخش‌های مختلف اقتصادی پرداخته، می‌خوانیم: بخش فروش و نگهداری و تعمیر وسایل نقلیه موتوری و موتورسیکلت و خرده‌فروشی سوخت خودرو که در بهار 99 با کاهش تعداد شاغلین مواجه شده بود، در بهار 1400 با افزایش 54هزار و 871 نفری تعداد شاغلین روبه‌رو شده است. شاغلین بخش عمده‌فروشی و حق‌العمل‌کاری هم که در بهار 99 کاهش یافته بود، در بهار 1400 حدود 42هزار و 741 نفر افزایش داشته است و شاغلین بخش خرده‌فروشی نیز با 62هزار و 214 نفر افزایش، همچنان به روند افزایشی خود ادامه داده است.

شاغلین بخش هتل و رستوران در این بازه زمانی 25هزار و 621 نفر کاهش یافته که این کاهش به شیوع کرونا مربوط می‌شود ولی از شدت کاهش کاسته شده است. شاغلین بخش حمل و نقل زمینی که تحت تاثیر شیوع کرونا هم با کاهش مواجه شده بود در بهار 1400 بالای 29هزار نفر افزایش داشته و با کاهش محدودیت‌های کرونایی، شاغلان بخش حمل و نقل هوایی هم 8445 نفر افزایش داشته است.

کاهش تعداد شاغلان در بخش‌های بهداشت و آموزش

در انتهای این گزارش آمده است: بخش اداره امور عمومی 81هزار و 919 نفر افزایش تعداد شاغلان داشته که به تجمع مجوزهای استخدام مربوط می‌شود و انتظار می‌رود مجددا روند کاهشی پیدا کند. بخش آموزش هم با 84هزار و 824 نفر کاهش تعداد شاغلان روند کاهشی خود را ادامه داده است.

همچنین بخش بهداشت و مددکاری اجتماعی 45هزار و 866 نفر کاهش تعداد شاغلان داشته که بیشتر به کاهش فعالیت‌های مطب‌ها و کلینک‌های خصوصی تحت تاثیر شیوع کرونا مربوط می‌شود.