اثرپذیری بیشتر نیروی کار زن از کرونا

معاون پژوهشی مؤسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی با اشاره به کاهش فعالیت بنگاه‌های اقتصادی و افزایش بیکاری در ایام کرونا گفت: اثرپذیری نیروی کار زن از کرونا بیشتر بوده است.

به گزارش «توسعه ایرانی»، نرگس اکبرپور در وبینار «بررسی آثار کرونا بر کسب‌وکارها» گفت: رکود طولانی‌مدت اقتصاد جهانی، افزایش ناگهانی ورشکستگی‌ها و تعطیلی بنگاه‌ها حداقل تا سال ۲۰۲۲، افزایش بیکاری به‌ویژه در میان جوانان، بیکاری بیشتر نیروی کار به دلیل اتوماسیون و طراحی فرایندهای کاری با ارتباط انسانی کمتر، تضعیف وضعیت مالی اکثر دولت‌ها و کسری بودجه شدید، نوسان و اختلال بلندمدت زنجیره تأمین جهانی، پیش‌بینی افزایش تورم در جهان، خروج گسترده سرمایه‌ها و رکود در سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و کاهش بودجه بازنشستگی به دلیل مشکلات مالی صندوق‌های بازنشستگی ازجمله ریسک‌های متاثر از کروناست.

وی با بیان اینکه اثرات کرونا بر کسب و کارها ابتدا به‌صورت کاهش حجم فعالیت‌ها نمایان می‌شود، ادامه داد: نهادهای بین‌المللی کاهش رشد اقتصادی جهان بین ۲ تا ۱.۵- درصد بسته به سناریوهای در نظر گرفته شده را پیش‌بینی می‌کنند اما این شرایط در ایران سخت‌تر است. ما در شرایطی با بحران کرونا مواجه شدیم که خروج آمریکا از برجام در سال ۱۳۹۷ و بازگشت تحریم‌های نفتی، مالی و تجاری منجر به رشد ۴.۹-درصد در این سال شده بود و در سال ۱۳۹۸، براساس آمار بانک مرکزی، رشد اقتصادی با نفت ۶.۵-درصد و رشد اقتصادی بدون نفت ۱.۱درصد بوده است.

اکبرپور ادامه داد: آسیب ۵۰ تا ۱۰۰درصدی کرونا بر فعالیت‌های مرتبط با گردشگری و هتلداری، اصناف مواد غذایی، امور فرهنگی، آموزش، سرگرمی و تفریحات و پوشاک که به طور کلی حداقل ۹درصد ارزش افزوده کشور را شامل می‌شوند، قابل مشاهده است.

معاون پژوهشی مؤسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی تصریح کرد: براساس جدیدترین داده‌های منتشرشده توسط بانک مرکزی، در فصل اول سال ۹۹، رشد اقتصادی بدون نفت (به قیمت‌های ثابت سال ۱۳۹۰) ۰.۶- درصد و رشد تولید ناخالص داخلی با نفت به ۲.۸-درصد رسیده است.

وی کاهش تجارت خارجی و سقوط قیمت جهانی نفت را از دیگر مقوله‌های تاثیر پذیر از کرونا دانست و گفت: به دلیل محدود بودن مجاری تجاری ایران به دنبال بازگشت تحریم‌ها و انجام بخش اعظم ارتباطات اقتصادی از طریق کشورهای همسایه، بسته‌شدن مرزهای هوایی و زمینی کشورهای همسایه به دنبال شیوع کرونا در ایران، کاهش میزان تولید در کشورهای جهان و لذا کاهش تقاضای آنها از محصولات و مواد اولیه و واسطه‌ای و سقوط کم‌سابقه قیمت نفت در پی کاهش تولید در جهان، کاهش ۵۰ تا ۷۰درصدی تجارت خارجی پیش‌بینی می‌شود.

اکبرپور با اشاره به کاهش فعالیت بنگاه‌های اقتصادی و افزایش بیکاری ناشی از کرونا اظهار کرد: براساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، اشتغال تأثیرپذیر از کرونا بین حدود ۲.۹ میلیون نفر تا ۶.۴ میلیون نفر برآورد شده و بنابر گزارش معاونت اقتصادی وزارت کار، کسب‌وکارهای آسیب‌دیده از بحران کرونا معادل ۴.۸میلیون نفر شغل، معادل ۲۰درصد از اشتغال کل، گزارش شده است.

وی به گزارش مرکز افکارسنجی ایسپا اشاره کرد و گفت: در فروردین‌ماه ۹۹، درباره وضعیت فعالیت اقتصادی جمعیت بالای ۱۸ سال گزارشی توسط این مرکز منتشر شده که در آن حدود ۱۴درصد از افراد اعلام کرده بودند که شغلشان را از دست داده‌اند و حدود ۴۲درصد نیز به تعطیلی کسب‌وکارشان اذعان داشته‌اند.

معاون پژوهشی مؤسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی گفت: در پیمایشی که در تاریخ ۲۴ تا ۲۷ فروردین‌ماه ۹۹ از شهروندان تهرانی پیرامون تأثیر منفی شیوع ویروس کرونا بر وضعیت اقتصادی آنها پرسیده شده، نشان داده شده که ۵۰.۷درصد شهروندان تهرانی طی این دوران با کاهش درآمد، ۴۱.۷درصد با تعطیلی کسب‌وکار و ۱۳.۵درصد با از دست دادن کلی کار مواجه شده‌اند.

وی با اشاره به کاهش جمعیت فعال کشور در بهار و تابستان ۱۳۹۹ نسبت به فصول مشابه در سال ۱۳۹۸ براساس اطلاعات منتشرشده توسط مرکز آمار ایران، بیان کرد: نرخ مشارکت اقتصادی در بهار و تابستان ۱۳۹۹ به ترتیب ۳.۷ و ۳.۱درصد نسبت به فصول مشابه در سال قبل کاهش یافته و به‌طور همزمان، نرخ بیکاری هم کاهش یافته اما این کاهش بیکاری خبر خوبی برای اقتصاد ایران نیست، چون در پی افزایش اشتغال ایجاد نشده، بلکه ناشی از خروج نیروی کار از بازار کار است.

اکبرپور ادامه داد: در بهار ۹۹ نسبت به بهار ۹۸، حدود دو میلیون نفر از تعداد جمعیت فعال کاسته شده که البته این کاهش در تابستان ۹۹ نسبت به تابستان ۹۸ به ۱.۶ میلیون نفر رسید. با این حال، این بهبود بیشتر ناشی از نیروی کار مرد بوده و در تابستان ۹۹ تعداد جمعیت فعال زن نسبت به تابستان ۹۸ بیشتر از یک میلیون نفر کمتر بوده است. همچنین کل شاغلین در کشور در بهار و تابستان ۹۹ نسبت به فصول مشابه در سال ۹۸، حدود ۱.۵ میلیون و ۱.۲ میلیون نفر کمتر بوده است.

وی با تأکید بر اثرپذیری بیشتر نیروی کار زن از کرونا، بیان کرد: کاهش شاغلین زن، با توجه به کل تعداد شاغلین زن در کشور، قابل‌ملاحظه بوده است.