رامین پرتو

خاورمیانه این روزها به قطب تشنج جهان تبدیل و تمام نگاه‌ها به این منطقه دوخته شده است. تمام اخبار حول دو محور اصلی جنگ در غزه و  تنش میان ایران و اسرائیل و حواشی آن است که آنچه از هفتم اکتبر 2023 تا به امروز در صحنه سیاسی رخ داده به وضوح نتوانسته جلوی تشنج‌های میدانی در غزه و حالا در رفح و اقصی نقاط خاورمیانه را بگیرد. بارها و بارها طی شش ماه گذشته شاهد آن بودیم که مذاکرات آتش‌بس در خصوص غزه در پاریس، قاهره و حتی دوحه برگزار شد اما خروجی آن جز هیچ، چیزی نبوده است. این موضوع از آن نظر مهم است که بدانیم اگر این مذاکرات به ثمر می‌نشست و از سوی دیگر جنگ طی یک بازه چند ماهه فروکش می‌کرد، بدون شک اوضاع و احوال منطقه اینگونه نمی‌بود و یا اینکه حداقل تنش‌ها تا به این سطح افزایش نمی‌کرد. این نکته نباید از قلم بیفتد که نتانیاهو به عنوان گرداننده و مسبب اصلی تمام این رویدادها به نوعی نمی‌خواهد این وضعیت به آرامش منتج شود؛ چراکه پایان بحران در غزه و منطقه بدون شک سقوط سیاسی وی را به همراه خواهد داشت و اگر نگوییم که او به زندان خواهد رفت، حداقل خانه‌نشین خواهد شد. این مسائل به این دلیل مهم قلمداد می‌شود که بدانیم شعاع تنش حالا به سمت و سویی رفته که دیگر معادله بازدارندگی اسرائیل در منطقه به یک علامت سوال برای کابینه جنگ حاکم بر تل‌آویو تبدیل شده است؛ چراکه از یک سو حزب‌الله لبنان، از سوی دیگر انصارالله یمن و از سوی دیگر مقاومت عراق به انضمام ایران در حال پاسخ دادن علنی و مشهود به اسرائیل هستند و همین موضوع نتانیاهو را بیش از هر زمان دیگر زیر فشارهای داخلی قرار داده است. به همین دلیل او سعی می‌کند برای فرار کردن از این وضعیت بحران‌های جدید را به عنوان یک دستاورد برای مصرف داخلی و غلبه بر احزاب مخالف در اسرائیل به وجود بیاورد و حالا در حال پیاده‌سازی اقدامات گوناگون میدانی در محیط پیرامونی خود است. نتانیاهو در وهله اول کنسولگری ایران در دمشق را مورد هدف قرار داد و در آن مقطع در این خصوص سکوت اختیار کرد. در جواب ایران به اسرائیل پاسخ داد و حالا مجدداً تل‌آویو برای اینکه پاسخی داده باشد مواضع حشدالشعبی (بسیج مردمی عراق) را در خاک عراق مورد هدف قرار داده است. بر اساس اعلام رسانه‌های عراقی و آمریکایی بامداد دیروز (شنبه) انفجارهای مهیبی در پایگاه نظامی کالسو واقع در استان بابل در نزدیکی بغداد رخ داد که در نتیجه آن یک نفر کشته و حدود هشت نفر زخمی شده‌اند. یک منبع آگاه امنیتی در عراق به اسپوتنیک اعلام کرده که پایگاه کالسو، پایگاهی مشترک میان ارتش عراق، حشد الشعبی و پلیس فدرال عراق به شمار می‌رود که این انفجارها در انبار مهمات این پایگاه رخ داده است. 

نتانیاهو سعی دارد برای فرار از وضعیت فعلی در داخل، بحران‌های جدید را به عنوان یک دستاورد برای مصرف داخلی و غلبه بر احزاب مخالف در اسرائیل به وجود بیاورد و حالا در حال پیاده‌سازی اقدامات گوناگون میدانی در محیط پیرامونی خود است

کار، کارِ اسرائیل است!

با نگاهی به مولفه‌های میدانی و سیاسی می‌توان به این جمع‌بندی رسید که حمله به پایگاه کالسو آن هم در شرایط کنونی منطقه می‌تواند نوعی تشدید بحران را رقم بزند که هم اسرائیل و هم ایالات متحده در بطن آن قرار دارند

انچه در مورد حمله به پایگاه کالسو واقع در بابل باید موردنظر قرار بگیرد این است که ایالات متحد در خصوص این حملات سریعاً و چند ساعت بعد از وقوع آن بیانیه داد و خود را بی اطلاع از آن دانست؛ به گونه‌ای که ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا (سنتکام) بامداد دیروز (شنبه) در حساب کاربری خود در ایکس (توئیتر سابق) گزارش‌ها درباره حمله هوایی این کشور به یک پایگاه نظامی در استان بابل عراق را رد کرد و مدعی شد که ایالات متحده بامداد شنبه هیچگونه حمله هوایی در عراق انجام نداده است. اما در این میان مقامات مقاومت اسلامی عراق نظر دیگری دارند.ابوعلاء الولایی، دبیرکل گردان‌های سیدالشهدا در عراق در حساب کاربری خود در پلتفرم ایکس اعلام کرد «به هر کسی که پشت این حمله به مقر الحشد الشعبی باشد، پاسخ داده می‌شود و هر کسی که پشت حمله باشد و ثابت شود در این جنایت شنیع دست دارد، پس از تکمیل تحقیقات لازم، بهای آن را خواهد پرداخت. ساعاتی بعد هم مقاومت اسلامی در عراق در دو بیانیه جداگانه اعلام کرد که مبارزان آن دو عملیات را در اراضی اشغال شده فلسطین در سال ۱۹۴۸ با استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین انجام دادند که در یکی از آنها یک هدف در ایلات و نیز در عملیاتی قبل‌تر پایگاه هوایی عوبدا ارتش اسرائیل را هدف قرار داده‌اند. مقاومت اسلامی عراق همچنین افزود این عملیات در پاسخ به نقض حاکمیت عراق توسط اسرائیل و هدف قرار دادن اردوگاه‌های الحشدالشعبی انجام شد. در این راستا برخی از تحلیلگران امنیتی و نظامی عراقی اعلام کرده‌اند که این بمباران بی‌هدف و غیرمتمرکز بود و بیش از یک مکان را هدف قرار داد و بخش بزرگی از آتش‌سوزی‌های رخ داده ناشی از سوختن انبارهای سوخت در پایگاه و علف خشک بوده اما مستندات کلی نشان از آن دارد که این حمله اساساً با موشک انجام شده و هیچ پهپادی در این عملیات به کار برده نشده است. نکته مهمتر در خصوص این عملیات را باید حضور نخست‌وزیر عراق در خاک آمریکا همزمان با حمله مذکور دانست که حالا از سوی برخی سیاستمداران عراقی مورد انتقاد قرار گرفته است. در این راستا علا الناشی، نماینده ائتلاف فتح در پارلمان عراق در گفت‌وگو با پایگاه خبری المعلومه اذعان کرده که همزمان با حضور هیات عراقی به ریاست محمد شیاع السودانی در واشنگتن، حملاتی به پایگاه حشدالشعبی در بابل رخ داده که نشان از حضور آمریکا در این پرونده دارد. او به این موضوع اشاره کرده که حریم هوایی عراق به صورت کلی در اختیار ایالات متحده و ارتش این کشور قرار دارد اما هیچ اقدامی از سوی این کشور برای دفع حملات به مواضع نیروهای مسلح عراق صورت نمی‌گیرد و دولت السودانی باید در خصوص این همکاری‌ها تجدیدنظر کند. با نگاهی به این مولفه‌ها می‌توان به این جمع‌بندی رسید که حمله به پایگاه کالسو آن هم در شرایط کنونی منطقه می‌تواند نوعی تشدید بحران را رقم بزند که هم اسرائیل و هم ایالات متحده در بطن آن قرار دارند؛ چراکه بازهم اسرائیل در این خصوص سکوت راهبردی اختیار کرده است.