اختلاف بر سر اداره غزة پساجنگ در کوران آتش و خون!

فرشاد گلزاری

سی و هفتمین روز از جنگ غزه سپری شد و روزها برای اهالی این باریکه به جهنمی‌ترین و  بدترین وجه ممکن در حال سپری شدن است. آنها هر روزه مرگ صدها نفر را تجربه می‌کنند و مقابل دیدگانشان کودکان و زنانی را می‌بینند که به دلیل نبود دارو، غذا، آب و غیره جان می‌سپارند. هزاران نفر طی 37 روز یا در زیر خاک دفن شدند یا به حدی حال و روزشان وخیم است که دیگر امیدی برای زنده ماندن ندارند و مقامات سیاسی در سراسر جهان تماشاچی این تراژدی هستند. روز شنبه اگرچه سران کشورهای عربی و اسلامی با تمام توان خود در ریاض جنایات اسرائیل در غزه را محکوم کردند اما درنهایت صرفاً با صدور یک بیانیه مشترک سعی کردند به دنیا بگویند ما هم نگران غزه و مردم آن هستیم! در این وضعیت آنچه که مانند یک بمب خبری در حال نشر بوده، شرایط کنونی حاکم بر بیمارستان‌های غزه است. بر اساس گزارش منابع خبری و میدانی، ارتش اسرائیل در بحبوحه درگیری‌های بسیار شدید در چهار محور، بمباران نوار غزه را تشدید کرده‌ و علاوه بر بیمارستان الشفا، بیمارستان القدس را هم محاصره کرده است. برنامه توسعه سازمان ملل متحد هم اعلام کرد که «تعداد زیادی» از مردم در نتیجه بمبارانی که مقر آن در شهر غزه را هدف قرار داد (جایی که فلسطینی‌ها برای فرار از جنگ پناه گرفته بودند) کشته و زخمی شدند. این برنامه در بیانیه‌ای تاکید کرد با توجه به اینکه «تراژدی مداوم کشتار و زخمی شدن غیرنظامیانی که در این درگیری رنج می‌برند غیرقابل قبول است، این درگیری باید متوقف شود». مارتین گریفیث، هماهنگ‌کننده امور بشردوستانه سازمان ملل هم در واکنش به حملات اسرائیل به بیمارستان الشفا در نوار غزه در حساب کاربری خود در پلتفرم ایکس (توییتر سابق) نوشت: «با توجه به گزارش‌های هولناک از حملات اسرائیل به نوار غزه، اقدامات جنگی در مراکز درمانی که باعث شده این مراکز بدون برق و آب بمانند و نیز هدف قراردادن بیماران و غیرنظامیانی که سعی در فرار دارند، هیچ توجیهی ندارد». او همچنین گفت که «بیمارستان‌ها باید امن‌ترین مکان‌ها باشند و آنهایی که به بیمارستان‌ نیاز دارند، باید اطمینان یابند که آنها جایی برای پناه گرفتن هستند نه جایی برای جنگ». با تمام این تفاسیر حالا اسرائیل بر شدت عمل خود علیه غزه افزوده و این در حالیست که محمد بن عبدالرحمان آل ثانی، نخست‌وزیر و وزیر خارجه قطر با همتای آمریکایی خود در مورد مذاکرات با حماس برای آزادی اسرا گفت‌وگو کرده‌اند و آنتونی بلینکن خواستار اعمال فشار بر جنبش حماس در راستای آزاد کردن اسرای دوتابعیتی و به ویژه افراد دارای تابعیت آمریکا شده است. اینکه در خصوص آزادی اسرا چه اتفاقی رخ خواهد داد هنوز مشخص نیست اما نکته بسیار مهمی که در این راستا باید موردتوجه قرار بگیرد این است که در تل‌آویو اوضاع دقیقاً به گونه‌ای پیش می‌رود که نشان می‌دهد بنیامین نتانیاهو و سایر اعضای کابینه وی هیچ قصدی مبنی بر کاهش حملات به غزه ندارند. 

عباس در دیدار اخیرش با بلینکن، بازگشت تشکیلات خودگردان به غزه را در گرو یک روند سیاسی فراگیر دانست و اعلام کرد که  نوار غزه بخش جدایی‌ناپذیر از کشور فلسطین است. چند روز بعد نیز بلینکن تمایل خود را نسبت به رویکرد یکپارچه‌سازی نوار غزه با کرانه باختری در مرحله پسا جنگ ابراز کرد

بایکوت تشکیلات خودگردان در غزه؟!

اسرائیل طی یکماه و یک هفته گذشته نه تنها شدت حملات خود به غیرنظامیان حاضر در غزه را کم نکرده، بلکه همین حالا به دنبال آن است که میزان این حملات را افزایش دهد و از سوی دیگر سناریوی حذف مراکز درمانی و بیمارستان‌ها از روی نقشه جغرافیا را در دستور کار قرار داده است. اما در این بین اتفاق مهم دیگری رخ داده که نشان می‌دهد اسرائیل بر اشغال غزه و همچنین به دست گرفتن اوضاع و احوال امنیتی آن تاکید ویژه دارد. ماجرا از این قرار است که اواخر اکتبر آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا تاکید کرد که تشکیلات خودگردان فلسطین به ریاست محمود عباس (ابومازن) باید پس از توقف جنگ، کنترل نوار غزه را دوباره به دست بگیرد و سایر طرف‌های بین‌المللی نیز می‌توانند در دوره انتقالی نقش ایفا کنند و این در حالیست که تشکیلات خودگردان فلسطین در حال حاضر اختیارات محدودی در کرانه باختری دارد. لازم به ذکر است که حماس سال ۲۰۰۷ میلادی پس از درگیری‌هایی که با تشکیلات خودگردان فلسطین داشت، آنها را از غزه بیرون کرد. اما عباس در دیدار اخیرش با بلینکن در پنجم نوامبر، بازگشت تشکیلات خودگردان به غزه را در گرو یک روند سیاسی فراگیر دانست. او در همان دیدار اعلام کرد که نوار غزه بخش جدایی‌ناپذیر از کشور فلسطین است و ما در چارچوب یک راه‌حل سیاسی فراگیر، مسئولیت کامل را در کرانه باختری شامل قدس شرقی و نوار غزه برعهده خواهیم گرفت. چند روز بعد نیز بلینکن همین سناریو را دوباره مطرح و تمایل خود را نسبت به رویکرد یکپارچه‌سازی نوار غزه با کرانه باختری در مرحله پسا جنگ ابراز کرد. 

آنچه در این میان امیدهای آمریکا را تضعیف کرد، بیانیه روز شنبه بنیامین نتانیاهو بود که گفت، برای اداره غزه پس از جنگ چیزی به غیر از تشکیلات خودگردان را می‌خواهد! نتانیاهو بر نیاز به کنترل امنیتی کامل غزه همراه با امکان ورود در هر زمانی برای بیرون کردن «کسانی که دست به حمله بزنند» تاکید کرد

اما آنچه در این میان امیدهای آمریکا را تضعیف کرد، بیانیه روز شنبه بنیامین نتانیاهو بود که گفت، برای اداره غزه پس از جنگ چیزی به غیر از تشکیلات خودگردان را می‌خواهد! نتانیاهو بر نیاز به کنترل امنیتی کامل غزه همراه با امکان ورود در هر زمانی برای بیرون کردن «کسانی که دست به حمله بزنند» تاکید کرد. او در بیانیه‌ای مشترک با بنی گانتس، عضو کابینه جنگ و یوآو گالانت، وزیر جنگ اسرائیل اعلام کرد که «ما بدون حضور حماس وارد عمل می‌شویم و هیچ تشکیلات غیرنظامی (تشکیلات خودگردان فلسطین) نیز وجود نخواهد داشت که فرزندان خود را در راستای نفرت از اسرائیل، کشتن اسرائیلی‌ها و نابودی دولت اسرائیل تربیت کند». در همین راستا حسن خریشه، معاون رئیس شورای قانونگذاری فلسطین به خبرگزاری فرانسه گفت که شرایط پس از توقف جنگ در غزه به شکل مدیریت مدنی و حاکمیت نظامی با حضور جامعه بین‌المللی و تشکیلات خودگردان فلسطین بخشی از مدیریت مدنی منطقه‌ای سوخته خواهد بود. این در حالی است که تل‌آویو به هیچ وجه حاضر نیست حتی سناریوی آمریکا را تایید کند و همین موضوع یعنی اینکه محمود عباس که روزی با نتانیاهو سر میز صلح نشسته بود، حالا بایکوت خواهد شد!