فرشاد گلزاری

از قدیم‌الایام پرونده فلسطین یکی از سوژه‌های اصلی رسانه‌های منطقه‌ای به شمار می‌آمد و حالا هم این روند به قوت خود باقیست. آنچه در این میان باعث شده تا رسانه‌ها و مطبوعات فرامنطقه‌ای هم به این پرونده از دهه‌ها قبل تا به امروز توجه کنند، وجود و حضور اسرائیل به عنوان قطب اصلی نزاع با فلسطینی‌ها است.

به عبارت دیگر اگر تل‌آویو محرک و خالق این بحران نبود، شاید رسانه‌های بریتانیا، آمریکا و سایر کشورهای اروپایی به انضمام چین و روسیه تا حد کمتری به این پرونده توجه می‌کردند. اینکه چرا رسانه‌ها و مطبوعات مذکور تا این حد مسائل مربوط به اسرائیل و فلسطین را پیگیری می‌کنند دو دلیل عمده دارد. دلیل نخست نفوذ یهودیان ثروتمند در لایه‌های سطح بالای رسانه‌ها و مطبوعات مطرح دنیا است. این جماعت از دیرباز رسانه‌های مطرح را پایه‌گذاری و طی چندین دهه آنها را به یک جریان اصلی خبری- تحلیلی تبدیل کرده‌اند یا اینکه به مرور زمان سهام عمده بنگاه‌های خبرپراکنی بزرگ بریتانیا، آلمان، اتریش، آمریکا و سایر کشورها را خریداری کرده‌اند. دلیل دوم، نگاه و صدور آرای سازمان ملل متحد و همچنین شورای امنیت این سازمان است.

امتناع از اعطای امتیاز به دارندگان کارت‌های VIP که رهبری مبارزه حقوقی- سیاسی علیه اسرائیل را بر‌عهده دارند یکی دیگر از محدودیت‌هایی است که در کابینه امنیتی اسرائیل به عنوان تحریم‌های جدید از آنها یاد شده و بی‌شک می‌تواند اوضاع را رادیکال‌تر کند

از سال 1948 میلادی که اسرائیل بنیان گذاشته شد تا همین امروز، چندین و چند قطعنامه الزام‌آور و غیرالزام‌آور علیه رژیم صهیونیستی و رفتار آن در مورد پرونده فلسطین صادر شده است و همین موضوع باعث شده تا اولاً فلسطین و نزاع آن با اسرائیل به سوژه مهم رسانه‌ها تبدیل شود و ثانیاً اسرائیل هم برای تحت فشار قرار دادن جامعه ملل و مقابله با فلسطینی‌ها سناریوهای متعدد و مختلف را رونمایی کند. با اشاره به این کلیات مهم، حالا اگر به رفتار کابینه جدید اسرائیل که رهبری آن در دست نتانیاهو قرار دارد، نگاهی گذرا داشته باشیم به وضوح درمی‌یابیم که قرار است از این به بعد اخبار فلسطین و اسرائیل بیش از پیش در رسانه‌ها منعکس و تحلیل شود. نکته بسیار مهم و البته خطرناک این است که کابینه اسرائیل فقط دو هفته است که کار خود را شروع کرده و حالا اقداماتی را در دستور کار گذاشته که یک بحران جدید به وجود آورده است. چند روز پیش ایتمار بن گویر، شریک سیاسی نتانیاهو با همراهی چندین تن از شهرک‌نشینان صهیونیست به مسجدالاقصی لشگرکشی کرد و در آنجا درگیری‌هایی اتفاق افتاد که حاصلش حدود 30 زخمی و چندین بازداشتی بود. همین موضوع باعث شد از عربستان سعودی گرفته تا دولت موقت طالبان در افغانستان اقدامات جدید کابینه امنیتی اسرائیل را به باد انتقاد بگیرند و محکومیت‌های متعددی روانه تل‌آویو شد. در مقابل جریان‌های مسلح فلسطینی هم هشدارها و تهدیدهای خود علیه اسرائیل و رفتار افراطی کابینه جدید تحت نظر نتانیاهو را صادر کردند و حالا جمع‌بندی این موضوعات نشان می‌دهد که راستگرایان تل‌آویو قرار است یک بحران دو وجهی (اجتماعی- سیاسی و نظامی) را کلید بزنند. بدون شک این روند می‌تواند چالش‌های دومینووار در منطقه را سر و شکل بدهد ولی حالا وضعیت به سمتی رفته که در تل‌آویو هرگونه مدارا با جریان‌های فلسطینی کنار گذاشته شده و تقابل همه جانبه برگزیده شده است.

بدون شک روندی که اسرائیل برگزیده می‌تواند چالش‌های دومینووار در منطقه را سر و شکل بدهد ولی حالا وضعیت به سمتی رفته که در تل‌آویو هرگونه مدارا با جریان‌های فلسطینی کنار گذاشته شده و تقابل همه جانبه برگزیده شده است

تحریم، پله اول تقابل دو جانبه

چندی پیش مجمع عمومی سازمان ملل متحد در تاریخ ۳۱ دسامبر ۲۰۲۲ پیش‌نویس قطعنامه فلسطین پیرامون درخواست حقوقی از دیوان بین‌المللی دادگستری در مورد ماهیت اشغالگری اسرائیل را با اکثریت آرا تصویب کرد و این موضوع برای اسرائیل گران تمام شد اما آنها حمله سیاسی را جایگزین دفاع کردند. بر همین اساس و به دنبال قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل رژیم صهیونیستی اعلام کرد که قصد دارد فلسطینی‌ها را تحریم کند اما بسیاری از تحلیلگران این امر را صرفاً یک تبلیغ سیاسی از سوی نتانیاهو و شرکای وی دانستند اما در نهایت اسرائیلی‌ها این سناریو را اجرایی کردند و ساعاتی بعد رسانه‌های عبری زبان اسامی مقامات تشکیلات خودگردان فلسطین که توسط رژیم صهیونیستی تحریم شده‌اند و جزئیات این تحریم‌ها را فاش کردند. در همین راستا شبکه عبری زبان «کان» جزئیات این اقدامات را فاش و اعلام کرد که تحریم‌های اسرائیل شامل ریاض‌المالکی، وزیر خارجه دولت تشکیلات خودگردان فلسطین، ریاض منصور، نماینده دائم فلسطین در سازمان ملل و زیاد ابو عمر، از مقامات بلندپایه تشکیلات خودگردان شده است. در ادامه گزارش این شبکه آمده که رژیم صهیونیستی تصمیم گرفته است که ۱۳۹ میلیون شِکل (واحد پول اسرائیل) را از اعتبارات تشکیلات خودگردان فلسطین قطع کند که به گفته صهیونیست‌ها به عنوان حقوق ماهانه خانواده اسیران و شهدای فلسطینی پرداخت می‌شد و حالا قرار است این اعتبار را به خانواده شهرک‌نشینان صهیونیست اختصاص دهد که در درگیری با جوانان فلسطینی کشته شدند. همچنین توقف طرح‌های ساخت و ساز فلسطین در منطقه موسوم به «ج» با ادعای تلاش‌های غیرقانونی تشکیلات خودگردان فلسطین برای تصرف این منطقه بر خلاف توافقنامه‌های بین‌المللی تصویب شده است. امتناع از اعطای امتیاز به دارندگان کارت‌های VIP که رهبری مبارزه حقوقی - سیاسی علیه اسرائیل را برعهده دارند یکی دیگر از محدودیت‌هایی است که در کابینه امنیتی اسرائیل به عنوان تحریم‌های جدید از آنها یاد شده است. علاوه بر این مسائل کابینه مذکور اعلام کرده که اقداماتی علیه برخی از سازمان‌ها در کرانه باختری اتخاذ خواهد شد که فعالیت‌هایی از جمله فعالیت‌های سیاسی و حقوقی را علیه اسرائیل ترویج می‌کنند و به این ترتیب باید گفت که تل‌آویو شمشیر را برای فلسطینی‌ها از رو بسته است.

در این میان منابع حاضر در نشست کابینه اسرائیل اعلام کرده‌اند این رژیم چند گزینه برای فشار بر تشکیلات خودگردان فلسطین دارد که از جمله آن لغو مجوز ورود شخصیت‌های مهم فلسطینی به اراضی اشغالی است. در مقابل تشکیلات خودگردان و وزارت امور خارجه فلسطین، اعلام تحریم و اعمال محدودیت در حق این تشکیلات خودگردان توسط کابینه امنیتی اسرائیل را محکوم کرد. حسین الشیخ، دبیرکل کمیته اجرایی سازمان آزادیبخش فلسطین (ساف)، در بیانیه‌ای تصریح کرد که تمام تدابیر اعلام شده و در رأس آن ادامه غارت اموال فلسطینی‌ها، ما را از موضع‌مان در تحت پیگرد قرار دادن دولت‌شان در موسسات و محافل بین‌المللی و افشای سیاست‌هایشان علیه ملت فلسطین بازنمی‌دارد و بدون شک پاسخ این تحریم‌ها داده خواهد شد. این در حالیست که وزرای دارایی و امنیت ملی رژیم صهیونیستی تهدید کردند، تحریم‌هایی که این رژیم روز جمعه علیه تشکیلات خودگردان فلسطین در نظر گرفت، تنها اول کار است. این دقیقاً همان سناریوی نتانیاهو برای خلق آنومی است که می‌تواند منافذ تنفسی در کرانه باختری و غزه را ببندد و منجر به دور جدید درگیری‌ها شود.