اقدام دوپهلو علیه طالبان

فرشاد گلزاری

 از زمان روی کار آمدن طالبان در کابل تا به امروز، یک دوگانگی خاص در رفتار این جریان و ایالات متحده نمایان شده است. در این میان بارها و بارها شاهد آن بودیم که طالبان یک رفتار رادیکال در برخورد با طیف‌های مختلف افغانستان و خصوصاً زنان داشته و به همین دلیل انتقادهای زیادی در داخل و خارج این کشور علیه آنها شکل گرفته است. در اروپا و حتی در ایالات متحده هم ما نظاره‌گر اعتراض دولتمردان علیه اقدامات خشن و رادیکال طالبان هستیم، اما پرسشی که از 15 آگوست تا به امروز ذهن همه جهان را به خود مشغول کرده این است که چرا آمریکا با وجود اینکه رفتار طالبان را طی 20 سال درک کرده بود، افغانستان را تمام و کمال به این جماعت سپرد؟ همسایه شرقی ایران در وضعیتی قرار دارد که حالا در برخی از ولایات مرزی، بازار خرید و فروش کودکان به یک کاسبی تبدیل شده است. از کودک یک ساله گرفته تا نوجوان 10 - 15 ساله با قیمت‌های ناچیز فروخته می‌شوند و هیچکس صدایش در اروپا و آمریکا درنمی‌آید چرا در کشوری که 20 سال زیر یوغ این حضرات بوده حالا انسانیت در برابر چندصد افغانی به فروش می‌رسد! از این ماجرا هم که بگذریم کشورهای منطقه هم بر اساس مشی سیاسی خود صرفاً به دنبال منافع خودشان از هرج و مرج به وجود آمده در کابل هستند. چین و روسیه از طالبان برای غارت لیتیوم، معادن و تامین امنیت خطوط ترانزیتی استفاده می‌کنند و پاکستان هم شادمان است و باز هم متضرر مردم این کشور هستند. مساله اینجاست که چرا در وضعیت فعلی هم غرب و در رأس آن، واشنگتن باز هم دوگانه بازی می‌کند. آخرین اقدام آمریکا مربوط به کمتر از 48 ساعت پیش است؛ به گونه‌ای که وزارت خارجه این کشور در اطلاعیه‌ای از بسته شدن سفارت افغانستان در واشنگتن به‌ دلیل مشکلات مالی خبر داد و این در حالیست که حتی سفیر افغانستان در واشنگتن هم از این ماجرا باخبر نبود!

وزارت خارجه آمریکا از تعطیلی سفارت افغانستان به دلیل مشکلات مالی خبر داده و درعین‌حال اعلام کرده در صورت به رسمیت شناختن طالبان، دیپلمات‌های افغانستان را در خاک آمریکا پذیرش خواهد کرد. حال باید دید که این رفتار دوگانه واشنگتن تا کجا ادامه دارد و نتیجه آن چه خواهد شد؟

گروکشی به بهانه مشروعیت

ایالات متحده تمام سخت‌افزارهای نظامی و نیروهای خود را از افغانستان خارج کرد  و طالبان را بدون پاسخگویی به مردم افغانستان و جهانیان در آنجا به کار گمارد، اما تحریم و انسداد مالی را هم اعمال کرد که نشان از فعال شدن «بخش نرم‌افزاری راهبرد آمریکا در قبال افغانستان» دارد

همسایه شرقی ایران در وضعیتی قرار دارد که در برخی از ولایات مرزی، بازار خرید و فروش کودکان به یک کاسبی تبدیل شده و از کودک یک ساله گرفته تا نوجوان 10 - 15 ساله با قیمت‌های ناچیز فروخته می‌شوند و هیچکس صدایش در اروپا و آمریکا درنمی‌آید

در بیانیه‌ای که توسط وزارت خارجه ایالات متحده منتشر شده آمده است که واشنگتن به دیپلمات‌های افغانستان که در سفارت این کشور مشغول به کار هستند، 30 روز فرصت داد تا برای ماندن خود در آمریکا از طریق ویزاهای بشردوستانه در این کشور اقدام کنند و در غیر این صورت از این کشور اخراج خواهند شد. در همین حال مقام‌های آمریکایی اعلام کردند که این سیاستمداران به افغانستان فرستاده نخواهد شد اما تاکنون کشور مقصد آنها هم مشخص نیست. یک منبع مطلع در وزارت خارجه آمریکا هم از رد درخواست اقامت تعدادی از کارمندان سفارت افغانستان خبر داد. آسوشیتدپرس هم در گزارش خود در اینباره نوشته است که به‌دنبال سقوط کابل، آمریکا طی اقدامی افغانستان را تحریم و حساب‌های بانکی متعلق به سفارت افغانستان در این کشور را مسدود کرد و کارمندان این سفارت به دلیل تحریم‌های وضع شده علیه طالبان ماه‌ها حقوق خود را دریافت نکرده و با مشکلات معیشتی زیادی روبرو شدند. در این میان اما یک موضع بسیار متعجب‌کننده دیگر از سوی واشنگتن در مورد این مساله و بحث افغانستان اتخاذ شده که نشان می‌دهد آمریکایی‌ها اساساً به دنبال ایجاد و تزریق ابهام و سردرگمی به افغانستان و مردم این کشور هستند. این ابهام آنجایی پررنگ می‌شود که وزارت خارجه آمریکا اعلام می‌کند تا زمانی که حکومت طالبان از سوی جهانیان به رسمیت شناخته نشود، حضور هیچ دیپلماتی از سوی افغانستان را نخواهد پذیرفت! موضع فعلی ایالات متحده گویای چندین مساله است که به نوعی می‌تواند برای آینده افغانستان خطرناک باشد. مساله نخست این است که واشنگتن در حال اعمال فشار بر طالبان و کابل به صورت نرم‌افزازی است. همه دیدند که ایالات متحده تمام سخت‌افزارهای نظامی و نیروهای خود را از افغانستان خارج کرده است و طالبان را بدون پاسخگویی به مردم افغانستان و جهانیان در آنجا به کار گمارد، اما تحریم و انسداد مالی را هم اعمال کرد. آمریکایی‌ها با این کار در حال اعمال فشار بر طالبان هستند که مثلاً این جماعت بتوانند به سمت تشکیل حکومت فراملی و همه‌گیر متمایل شوند که این اتفاق تاکنون رخ نداده است. مساله دوم این است که اساساً طالبان هیچ اعتقادی به مشارکت همه اقوام و مذاهب در کشورداری ندارد و صرفاً خود را صاحب قدرت در افغانستان می‌داند و همین موضوع را امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان در مجمع دیپلماسی آنتالیا هم به صورت تلویحی مورد تایید قرار داد و تشکیل حکومت فراگیر را به آینده موکول کرد. موضوع سوم اما به نوعی یک رویکرد دوپهلو از سوی آمریکا به شمار می‌آید و آن هم به رسمیت شناختن طالبان است. آمریکا می‌دانست که جهان و کشورهای منطقه و همسایه افغانستان، حکومت طالبان بر تمام این کشور را نمی‌پذیرند ولی با این وجود طالبان را در روز روشن وارد کابل کرد. دلیل این اقدام اما بحث پاسکاری بحران میان آمریکا با سایر کشورهای دنیا است. واشنگتن می‌دانست که طالبان با افغانستان  چه می‌کند و به همین دلیل حالا اعلام کرده که در صورت به رسمیت شناختن طالبان، دیپلمات‌های افغانستان را در خاک آمریکا پذیرش خواهد کرد. حال باید دید که این رفتار دوگانه واشنگتن تا کجا ادامه دارد و نتیجه آن چه خواهد شد.