شورش از درون؛ پرده دوم نمایشنامه پوتین در کی‌یف

 بارها پیش آمده که آژانس‌های خبری، تحلیلگران و حتی عالی‌ترین مقامات سیاسی - امنیتی در دنیا، یک منازعه یا تحول مهم در حوزه سیاست بین‌الملل را با مولفه‌های مدنظرشان تحلیل کرده‌اند، اما در نهایت گزارش‌هایی که آنها ارائه داده‌اند به جایی نرسید و از اساس باطل از آب درآمد. اینکه چرا چنین تحلیل‌های نادرست جلوه می‌کنند و اساساً راه به جایی نمی‌برند و حتی خروجی آنها 180 درجه با واقعیت تفاوت دارد، موضوعی است که می‌توان هفته‌ها در مورد آن سخن گفت و پارامترهای زیادی را دربرمی‌گیرد که بخشی از آن به نامعتبر بودن داده‌های ارائه شده نهایی برمی‌گردد. واقعیت ماجرا این است که دستگاه‌ها و سازمان‌های اطلاعاتی هر کشور به عنوان نوک پیکان تامین امنیت و ارائه برآوردهای نهایی، مدام در حال بررسی و آنالیز اطلاعات هستند و به نوعی آنها را باید موثرترین عنصر در تصمیم‌گیری نهایی روسای‌جمهور و مقامات سیاسی - نظامی کشورها دانست. حالا در قضیه نزاع اوکراین و روسیه هم شاهد این اتفاق هستیم. چندی پیش جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا اعلام کرد که روسیه قرار است 16 فوریه به اوکراین حمله کند که بسیاری در داخل و خارج از کشور این موضوع را قطعی دانستند ولی دیدیم که چنین اتفاقی رخ نداد. این جماعت هیچگاه از خودشان نپرسیدند که این چه عملیاتی است که آمریکایی‌ها در فضای رسانه‌ای خبر آن را می‌دهند و روس‌ها هم باید جا پای کاخ سفید بگذارند و حمله کنند؟ عقل سلیم در محاسبات نظامی (حتی در 8 سال جنگ تحمیلی) می‌گوید که تا آخرین لحظه از یک حمله نظامی، هیچ احدی جز 2 تا 3 نفر از ارشدترین مقامات نظامی و سیاسی یک کشور نباید در جریان این موضوع باشند؛ پس چرا باید منتظر این باشیم که ارتش بزرگی آن هم مانند روسیه که اتاق فرمانش در دست یک افسر سابق ک.گ.ب (ولادیمیر پوتین) است، زمانی که واشنگتن چنین خبری را علنی می‌کند، به اوکراین حمله کند؟ شاید بسیاری بگویند که بایدن با این اقدام به دنبال باطل کردن و یا سوزاندن سناریوی کرملین علیه کی‌یف بوده است که این موضوع هم چندان درست نیست، اما آنچه در این میان باید مورد توجه قرار بگیرد (که البته در سه هفته اخیر به آن توجهی نشد)، آرایش جدایی‌طلبان شرق اوکراین است که اتفاقاً روس‌تبار هستند. در فوریه سال 2014 میلادی و زمانی که ویکتور یانوکویچ، رئیس‌جمهوری سابق اوکراین توسط پارلمان این کشور و در جریان انقلاب، از سمتش برکنار شد و به روسیه گریخت، روس‌ها فوراً به این موضوع فکر کردند که چگونه باید اوضاع را به نفع خود مدیریت کنند؟ آنها فوراً روس‌تبارهای مقیم استان‌های لوهانسک و دونتسک را تسلیح کردند و یکباره جهان به خودش آمد و دید این دو استان شرقی، توسط طرفداران کرملین اشغال شده است. روس‌‌ها در اقدامی دیگر، فوراً شبه جزیره استراتژیک کریمه را با 99 درصد آرای موافق اخذ شده در دوما (پارلمان روسیه) مجدداً جزئی از خاک خود اعلام کردند و در اینجا بود که روسیه یک کمربند امنیتی و حائل را برای خود دست و پا کرد.

اقدام رئیس‌جمهوری خودخوانده و جدایی‌طلب دونتسک در شرق اوکراین برای تخلیه غیرنظامیان این استان و اعلام بسیج عمومی در استان لوهانسک نشان می‌دهد که احتمالاً روس‌ها در حال تدارک حمله از درونِ خاک اوکراین به کی‌یف هستند

اعلام استقلال از ترس ناتو!   

برگزاری رزمایش با حضور نیروهای سه گانه هسته‌ای روسیه و آزمایش موشک‌های بالستیک و کروز حامل کلاهک‌های هسته‌ای که با حضور پوتین انجام شد پیام مشخص اما خطرناکی به ناتو و آمریکا بود که می‌تواند اوضاع را متشنج کند

ایجاد کمربند امنیتی مذکور دقیقاً هیچ دلیلی نداشت جز برای مقابله با نفوذ غرب و ناتو که این امر به نوعی عملیاتی شد؛ چراکه هنوز و با گذشت 7 سال از آن روزها هنوز اختلاف میان روسیه و گروه مینسک پابرجاست. حالا اما این روند وارد فاز جدیدی شده است. ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو روز گذشته (شنبه) با صدای بلند و رسا اعلام کرد: «این روزها، روزهای خطرناکی برای اروپاست. روسیه در بزرگترین تقویت نظامی از زمان جنگ سرد، نیروهایش را در داخل و اطراف اوکراین جمع‌آوری کرده است. نمی‌دانیم چه اتفاقی خواهد افتاد، اما خطر درگیری واقعی است». لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا هم دیروز (شنبه) اعلام کرد که رئیس‌جمهوری روسیه می‌تواند مسیر متفاوتی را انتخاب کند و به دنبال راه‌حل دیپلماتیک باشد. او در قسمتی از سخنانش به نوعی روسیه را غیرمستقیم تهدید کرد و گفت که همه در لیتوانی، استونی و لتونی بدانند و من می‌خواهم رئیس‌جمهور پوتین و کرملین بدانند که ایالات متحده در کنار متحدانش می‌ایستد! چند ساعت بعد از این موضع‌گیری ژنرال مارتین هرم، فرمانده نیروهای دفاعی استونی از تحویل موشک‌های ضدتانک آمریکایی جاولین به اوکراین خبر داد که نشان می‌دهد غربی‌ها در حال تشدید آرایش دفاعی اوکراین به نفع خود هستند اما در اردوگاه طرفداران پوتین که در شرق اوکراین منتظر دستور «آتش به اختیار» هستند، اوضاع طوری دیگر طی شده است. خبرگزاری تاس صبح دیروز (شنبه) اعلام کرد که نیس پوشیلین، رئیس دولت جدایی‌طلب استان دونتسک، با انتشار بیانیه‌ای از بسیج کامل نیروها خبر داده و از نیروهای ذخیره خواست تا در دفاتر ثبت نام ارتش حاضر شوند. کمی بعد و به موازات آن لئونید پاسچنیک، رئیس‌جمهوری خودخوانده لوهانسک نیز دستور بسیج عمومی را صادر و در فرمانی که در فضای مجازی منتشر شد اعلام کرد بسیج عمومی در قلمرو جمهوری خلق لوهانسک از همین حالا اجرایی می‌شود. راشاتودی هم کمی بعد اعلام کرد که رهبران جدایی‌طلبان شرق اوکراین در پی تشدید تنش‌های موجود گفته‌اند درصدد هستند ۷۰۰ هزار نفر از ساکنان غیرنظامی این مناطق را به خاک روسیه منتقل کنند. در مقابل پوتین نیز به دولت روسیه دستور داد تا افرادی را که از دو جمهوری جداشده خودخوانده شرق اوکراین (لوهانسک و دونتسک) خارج می‌شوند، اسکان داده و غذا بدهند. در این میان احتمال دارد که چنین اقداماتی به منزله نوعی عملیات روانی گسترده از سوی کرملین علیه کی‌یف و غرب به حساب بیاید؛ چراکه رئیس جمهوری خودخوانده و جدایی‌طلب دونتسک در شرق اوکراین در بیانیه‌ای از ساکنان غیرنظامی خواسته است به دلیل «وخیم شدن شدید اوضاع» هرچه سریعتر این منطقه را ترک کنند و اخبار تکمیلی نشان می‌دهد که منطقه دُنباس (واقع در بخش‌ شمالی و مرکزی استان دونتسک و بخش جنوبی استان لوهانسک) در حال تخلیه شدن است. ازسوی دیگر کسانی که به تحرکات مذکور خوش‌بین نیستند به این نتیجه رسیده‌اند که روسیه از ابزار و اهرم فشار خود یعنی جدایی‌طلبان شرق اوکراین برای حمله به کی‌یف و به چالش کشیدن اردوگاه غرب استفاده خواهد کرد و به هیچ وجه روس‌ها به صورت مستقیم ورود نخواهند کرد. این در حالی است که رئیس‌جمهوری روسیه (بعدازظهر دیروز) آغاز تمرینات نظامی با هدف آزمودن توان بازدارندگی استراتژیک کشورش را تایید کرد. جالب اینجاست که در این رزمایش «موشک هسته‌ای کینژال» توسط نیروی هوایی روسیه با موفقیت آزمایش شد که بدون شک پیام مستقیمی به ناتو و آمریکا بوده است! حال باید دید پرده دوم نمایشنامه پوتین چگونه به روی صحنه می‌رود.