دور باطل تحریم و غریو شلیک‌های پیاپی

فرشاد گلزاری

از زمان روی کار آمدن جو بایدن در کاخ‌سفید، شاهد آن بودیم که وی راهبرد خاص خودش را در مورد کره‌شمالی و اقدامات این کشور در دستور کار قرار داد که باعث به وجود آمدن اعتراض‌های شدیدی از سوی جمهوریخواهان و حتی دموکرات‌ها به وی شده است. بایدن اساساً سیاست بی‌اعتنایی را در قبال کره‌شمالی در دستور کار خود قرار داده است، اما این صرفاً به عنوان ویترینِ این معادله تلقی می‌شود. تیم بایدن و تمامی کسانی که در ساختار سیاسی - امنیتی ایالات متحده مشغول به کار هستند، در دور ریاست جمهوری او، تا حد زیادی بر چین و سپس روسیه تمرکز دارند و در سوی دیگر به دنبال ایجاد اتحادهای مختلف با اروپایی‌ها هستند که بتوانند اوضاع را به نفع خود مدیریت کنند و چین را در این میان مورد هدف قرار دهند. زمانی که در معادلات جهان نام چین به میان می‌آید، معمولا شنیدن نام کره‌شمالی خیلی دور از ذهن نیست؛ حتی اگر نام پیونگ‌یانگ به صورت علنی و آشکار مطرح نشود، اما در زمانی که قرار است راهبردها نوشته شوند و بحث پیاده‌سازی سیاست‌های کلان به میان می‌آید، نمی‌توان از وجود کشوری مانند کره‌شمالی چشم‌پوشی کرد. به همین دلیل است که می‌گوییم سیاست بی‌اعتنایی بایدن در قبال کره‌شمالی صرفاً یک رفتار و واکنش تاکتیکی در دنیای روابط بین‌الملل به شمار می‌آید. همه می‌دانند که هر وقت ایالات متحده فشارهای خود را بر چین افزایش می‌دهد و به دنبال تحریم این کشور یا هدف قرار دادن منافع پکن می‌رود، یکباره از پیونگ‌یانگ صدای برخاستن انواع و اقسام موشک‌ها به گوش می‌رسد. این سیاست دقیقاً همان راهبرد بازدارندگی از راه دور است که چینی‌ها با تحریک کردن کره شمالی سعی دارند موازنه قدرت با آمریکا را به نوعی عملیاتی کنند. همه به یاد دارند که در جنگ دو کره که در سال 1950 میلادی میان دو همسایه جنوبی و شمالی رخ داد، عملاً ما شاهد یک مرزبندی مشخص در این منطقه بودیم. به گونه‌ای که سازمان ملل و ایالات متحده در این جنگ به حمایت از کره‌جنوبی پرداختند، و چین و اتحاد جماهیر شوروی هم دفاع و حمایت تسلیحاتی از کره‌شمالی را در دستور کار قرار دادند. این روند تا به امروز هم وجود دارد و باز هم به صورت کاملاً مشخص می‌توان دید که اگر نامی از بلوک شرق و غرب به صورت علنی به میان نمی‌آید، اما به هر ترتیب روسیه و آمریکا و همچنین چین در دوران کنونی به  دنبال هدف قرار دادن منافع یکدیگر هستند تا بتوانند دست بالا را داشته باشند. در این مسیر چینی‌ها بارها با تحریک کره‌شمالی توانسته‌اند منافع آمریکا در دریای ژاپن را مورد تهدید قرار دهند. به عنوان مثال روز گذشته (جمعه)خبرگزاری یونهاپ از قول ستاد مشترک ارتش کره جنوبی گزارش کرد که کره شمالی دو پرتابه جدید را به سمت شرق «دریای ژاپن» شلیک کرده است. بر اساس اطلاعات موجود، این سومین پرتاب موشکی کره شمالی از آغاز سال ۲۰۲۲ میلادی محسوب می‌شود. گفته شده که پرتابه‌ها از سوی کره شمالی، دو موشک بالستیک کوتاه‌برد بوده که از استان پیونگان شمالی‌ که با چین هم مرز بوده، شلیک شده است. دو پرتاب پنجم و یازدهم ژانویه سال جاری میلادی بوده است و بر همین اساس، بعد از شلیک دوم، دولت پیونگ‌یانگ گفته بود که به صورت موفقیت‌آمیزی موشک‌های فراصوت را آزمایش کرده است. در مقابل دولت ژاپن نیز نسبت به پرتاب موشکی از سوی کره شمالی هشدار داده و گارد ساحلی این کشور از کشتی‌هایی که در حال حاضر در دریا هستند، خواسته است که مراقب باشند و در صورت افتادن جسم در آب از آن دور بمانند.

زمانی که بلینکن طرح مذاکرات مجدد با کره‌شمالی را مطرح می‌کند، سفیر آمریکا در سازمان ملل در توییتی می‌نویسد که به دنبال تحریم‌های جدید علیه پیونگ‌یانگ هستیم که این یک تناقض راهبردی را نشان می‌دهد

آمریکا و بازهم تحریم!

هر وقت آمریکا فشارهای خود را بر چین افزایش می‌دهد، یکباره از پیونگ‌یانگ صدای برخاستن انواع و اقسام موشک‌ها به گوش می‌رسد و در همین راستا است که باید اقدامات کره‌شمالی را نوعی بازیگری در مدار پکن دانست

بدون‌شک پرتاب این موشک‌ها آن هم به سمت دریای ژاپن در اصل هدف قرار دادن منافع ایالات متحده از سوی کره‌شمالی به حساب می‌آید و در این میان کره‌جنوبی هم یکی از اهداف خواهد بود. نکته جالب این است که پرتاب موشک در روز سه‌شنبه باعث شد تا ایالات متحده چندین فرد منتسب به پیونگ‌یانگ را تحریم کند. در این رابطه وزارت خزانه‌داری آمریکا از اعمال تحریم علیه 5 شهروند کره شمالی در پی آزمایش موشکی پیونگ‌یانگ خبر داد و از جامعه ملل خواست تا مقابل این رفتار کره‌شمالی بایستد. کره‌شمالی علاوه بر اعتراض به این اقدام واشنگتن؛ در اوایل روز جمعه (دیروز) موشک‌ فراصوت خود را آزمایش کرد تا به ایالات متحده بفهماند که از عزم و تصمیم خود عقب‌نشینی نکرده است. یکی از سخنگوهای وزارت خارجه کره شمالی در بیانیه‌ای اعلام کرد، ساخت یک سلاح جدید توسط کشور تنها بخشی از تلاش‌های کره شمالی برای مدرن کردن ظرفیت‌های دفاعی خود به شمار می‌رود و هیچ کشوری را هدف قرار نمی‌دهد یا به دنبال به مخاطره انداختن امنیت کشورهای همسایه نیست و به همین دلیل پیونگ‌یانگ تحریم‌های جدید را به شدت محکوم می‌کند. این جنگ لفظی به جایی کشید که وزیر خارجه ایالات متحده هم به موضع کره‌شمالی و آزمایش دو موشک فراصوت واکنش نشان داد. بلینکن بار دیگر از «رژیم پیونگ‌یانگ» خواست تا بدون هیچ پیش‌شرطی وارد گفت‌وگوهای دیپلماتیک با آمریکا شود. او اعلام کرد چند ماه گذشته، این مسئله را شفاف کردیم که ما بدون هیچ پیش‌شرطی آماده مذاکره با کره شمالی هستیم و از آن‌ها خواستیم تا بدون هیچگونه شرطی به پای میز مذاکره بیایند تا بررسی کنیم آیا می‌توانیم راهی را برای خلع سلاح هسته‌ای کامل شبه جزیره کره پیدا کنیم یا خیر! این سخنان بلینکن البته باز هم اشاره به مذاکره‌ای دارد که آنها بدون پیش شرط خواهان شروعش هستند اما باید به این نتیجه برسیم که آمریکایی‌ها عملاً در حال ایجاد یک جنگ روانی هستند تا بتوانند بالاترین چانه‌زنی را به نفع خود محقق کنند. به عنوان نمونه، زمانی که بلینکن طرح مذاکرات مجدد را مطرح می‌کند، لیندا توماس-گرینفیلد، سفیر آمریکا در سازمان ملل در توییتی می‌نویسد: «به دنبال شش پرتاب موشک بالستیکی که کره شمالی از سپتامبر ۲۰۲۱ میلادی تا به امروز انجام داده و هر یک از آنها نقض قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل محسوب می‌شوند، آمریکا به سازمان ملل اعمال تحریم‌های جدید علیه پیونگ‌یانگ را پیشنهاد می‌کند». این موضع هم نشان می‌دهد که تیم بایدن دقیقاً به دنبال عصبانی و منزوی کردن پیونگ‌یانگ هستند تا بتوانند بر چین تحمیل هزینه کنند. البته در این میان کره‌جنوبی هم متضرر خواهد بود و پرداخت بهای همسویی با آمریکا را می‌دهد. در نهایت باید گفت که پرونده کره‌شمالی به یک موضوع لاینحل تبدیل شده؛ چراکه از یک سو اعمال و تشدید تحریم‌ها را شاهد هستیم و از سوی مقابل باز هم نعره موشک‌های کیم جونگ اون به گوش می‌رسد. امری که پرونده مذکور را وارد یک دور باطل کرده است.