حکم اخراج به سفارش ریاض و تل‌آویو

فرشاد گلزاری

بعدازظهر سه‌شنبه روزنامه القبس کویت اعلام کرد که سازمان امنیت این کشور اسامی ۱۰۰ مقیم با تابعیت‌های مختلف در این کشور را در لیست ممنوعه‌ای قرار داده که در صورت منقضی شدن مدت اقامت‌شان آن را تمدید نخواهد کرد. در ادامه خبر این روزنامه به این نکته اشاره شد که اکثر این افراد لبنانی‌ هستند و آنها به همراه خانواده‌هایشان باید فوراً به محض منقضی شدن مجوز اقامتشان این کشور را ترک کنند. حدود یکساعت بعد از انتشار این خبر، سایر رسانه‌های عربی منطقه هم با تایید هویت لبنانی‌ها اعلام کردند که مابقی اتباع مورد ذکر، از کشورهای مختلف مثل ایران، یمن، سوریه، عراق،‌ پاکستان، مصر،‌ بنگال و افغانستان هستند. شاید برای بسیاری از تحلیلگران و ناظران بین‌المللی این نوع اتفاقات چندان تعجب‌آور نباشد و معتقد باشند که هر از چندگاهی و در میانة تشدید تنش‌های سیاسی - امنیتی بین دولت‌ها، این چنین رخدادها به راحتی عیان می‌شود. نمونه بارز این موضوع را باید به عدم تمدید مهلت اقامت شهروندان ایران در امارات دانست. زمانی که اختلاف‌نظر میان تهران و ابوظبی در بسیاری از مسائل منطقه‌ای و خصوصاً تحولات خلیج فارس بالا گرفت، بسیاری از شهروندان ایرانی که حتی مهلت اقامت آنها در امارات به پایان نرسیده بود، توسط دولت این کشور اخراج شدند و حتی برخی از آنها نتوانستند اموال منقول یا غیرمنقول خود را تبدیل به ارز کنند و از امارات به کشور بیاورند. عمدتاً این اقدامات یک ریشه سیاسی یا امنیتی دارد و در مورد پرونده کویت و اقدام دستکاه امنیت این کشور هم دلایل سیاسی و به دنبال آن امنیتی وجود دارد. سازمان امنیت کویت پس از انتشار این اخبار صریحا اعلام کرد که امنیت کویت خط قرمز است و به کسی که به نوعی امنیت کشور را تهدید می‌کند، اجازه اقامت در کشور داده نخواهد شد. چندی بعد منابع این سازمان هم اعلام کردند که برخی از افراد لبنانی یا نزدیکان درجه یک‌شان مظنون به وابستگی به حزب‌الله لبنان هستند، اما برخی دیگر تابعیت‌های دیگری دارند که از قبل اتهاماتی نظیر پولشویی و دیگر مسائل حساس متوجه آنها بوده و‌ برخی نیز جزو لیست عنصر نامطلوب هستند که حضورشان به نفع منافع عمومی کشور نیست. اگر نگاهی به دلایل اخراج این اتباع داشته باشیم به وضوح می‌بینیم که در پشت پرده اتفاق‌هایی در حال رقم خوردن است که بدون شک بخشی از آن به تنش‌های سیاسی اخیردر منطقه و به خصوص دعوای دیپلماتیک عربستان و لبنان مربوط است. اینکه بالاترین نهاد و مرجع امنیتی کویت اعلام می‌کند که برخی از این اتباع به دلیل پولشویی دیگر نمی‌توانند در این کشور اقامت داشته باشند، نشان می‌دهد که سازمان‌های شریک در تامین امنیت کویت که بدون تردید دستگاه‌های اطلاعاتی رژیم صهیونیستی و ایالات متحده، به انضمام بریتانیا خواهند بود، داده‌های پنهان زیادی را به کویتی‌ها داده‌اند؛ وگرنه دولت کویت به خوبی می‌داند که در داخل کشورش بسیاری از تجار برای کشورهایی نظیر افغانستان، سوریه، عراق و غیره فعالیت می‌کنند و بخشی از منابع مالی این دولت‌ها از همین راه تامین می‌شود، اما در پشت پرده موضوع مهمتری نهفته است.

اخراج اتباع لبنان اگرچه می‌‌تواند مناسبات میان بیروت با کشورهایی مانند عربستان، امارات و کویت را تیره تار کند؛ اما درعین‌حال می‌تواند یک بدعت سیاسی به راه بیندازد و هر از چندگاهی شاهد تکرار این سناریوها از سوی سایر دولت‌های حاشیه خلیج فارس باشیم

ردپای عربستان و اسرائیل

اینکه بالاترین مرجع امنیتی کویت اعلام می‌کند برخی اتباع اخراجی به دلیل پولشویی نمی‌توانند در این کشور اقامت داشته باشند، نشان می‌دهد سازمان‌های شریک در تامین امنیت کویت که بدون تردید دستگاه‌های اطلاعاتی رژیم صهیونیستی و ایالات متحده، به انضمام بریتانیا خواهند بود، داده‌های پنهان زیادی را به کویتی‌ها داده‌اند

آنچه در این میان از منظر رسانه‌ای و سیاسی بیشترین توجه را به خود جلب می‌کند، ادبیاتی است که طی آن دولت کویت قرار است بخشی از اتباع خارجی را از خاک خود اخراج کند. دستگاه امنیتی این کشور اعلام کرده که دستورات صریح و مشخص از سوی مقامات ارشد امنیتی صادر شده مبنی بر اینکه در این پرونده سازشی با اتباع مورد نظر وجود نخواهد داشت و به هیچ فشار و میانجی‌گری پاسخ داده نمی‌شود. این نوع حملة سیاسی - امنیتی در مورد کسانی که گفته می‌شود ظن ارتباط آنها با حزب‌الله لبنان وجود دارد، بیشتر است و دلیل اصلی آن هم نزدیکی و پیروی کویت از عربستان سعودی است. به یاد داریم که چند هفته پیش اظهارات جنجالی جورج قرداحی، وزیر اطلاع‌رسانی لبنان در مورد اقدامات عربستان علیه یمن آتشی به پا کرد که دامان تمام دولت لبنان را از صدر تا ذیل گرفت. در ان زمان سعودی‌ها به صورت علنی اعلام کردند که انتفام این اظهارات را خواهند گرفت که در گام اول، ریاض سفیر خود را از بیروت فراخواند و پس از آن به گونه‌ای رفتار کرد که سفیر لبنان در ریاض هم ظرف 48 ساعت خاک عربستان سعودی را ترک کرد. به دنبال این اقدام، اماراتی‌ها هم تا جایی ضدیت خود را با بیروت نشان دادند که ساختمان مربوط به سفارتشان در بیروت را به مزایده گذاشتند و این بدان معنا بود که ابوظبی دیگر قرار نیست به لبنان برگردد. در همان زمان کویت هم به تأسی از عربستان، سفیر خود را از لبنان فراخواند و به نوعی نشان داد که در این پرونده در اتحاد کامل با سعودی‌ها قرار دارد. آنچه حالا مشخص می‌شود این است کویت پا را فراتر گذاشته و با اخراج اتباع لبنانی و حتی ایرانی، سوری، عراقی و غیره به دنبال آن است تا بال‌های اتصال به لبنان را هم قیچی کند. هیچکس نمی‌داند که آیا واقعا اتباع پاکستان، افغانستان یا بنگال در بین اخراج شده‌های کویت وجود دارند یا خیر، اما واضح است که این سناریو دقیقاً پروژه سفارش داده شده از سوی ریاض برای نشان دادن نفوذ خود در حاشیه خلیج فارس است. در این میان نکته مهم دیگری که نباید نادیده گرفته شود، «دیپلماسی پنهان اسرائیل و عربستان» است. شک نکنید که تل‌آویو هم بخشی از این سناریوی سیاسی - امنیتی خواهد بود؛ چراکه دفاتر زیادی از سوی ارکان اطلاعاتی اسرائیل با پوشش تجاری و فرهنگی در کویت از سالیان گذشته وجود داشته و دارد. به همین دلیل بدون شک تل‌آویو هم در ارائه مستندات از سوی عربستان به کویت برای اثبات حضور این عناصر در خاک کویت سهیم بوده است. این روند اگرچه می‌‌تواند به وخامت اوضاع میان بیروت با کشورهایی مانند عربستان، امارات، کویت و غیره دامن بزند اما از سوی دیگر می‌تواند یک بدعت سیاسی را به راه بیندازد؛ به این معنی که اگر مدتی بعد بحرین هم اخراج اتباع مسلمان همسایگان را اجرایی کرد نباید تعجب کنیم، چراکه تمام این اقدامات تکه‌های پازلی است که ریاض به سفارش تل‌آویو یا بریتانیا و آمریکا در حال تکمیل کردن آن است.