فرشاد گلزاری

طی روزهای اخیر بیشترین حجم اخبار در رسانه‌های جهان به موضوع تشکیل کابینه رژیم صهیونیستی مرتبط بود که به نوعی می‌توان آن را بی‌سابقه و نادر دانست. بسیاری معتقدند که پرداختن به بحث تشکیل کابینه اسرائیل به این دلیل اهمیت دارد که بالاخره قرار است بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی پس از 12 سال از این مقام کناره‌گیری کند که این موضوع چندان درست به نظر نمی‌رسد.

درست است که کنار گذاشته شدن نتانیاهو از ساختار قدرت سیاسی در سرزمین‌های اشغالی یک موضوع بسیار مهم قلمداد می‌شود اما آنچه در این میان بیش از هر نکته دیگر اهمیت دارد، پشت پرده‌هایی است که طی دو ماه گذشته بالاترین سطح از نزاع در داخل و خارج از اسرائیل را رقم زده است. اصل ماجرا این است که از زمان برگزاری مراسم تحلیف جو بایدن در 20 ژانویه 2021 میلادی تاکنون، او به نوعی در حال مخابره این پیام به تل‌آویو است که اگر حمایت ایالات متحده را خواستار هستید، باید دست از تحرکات مخرب و شدید بردارید. تیم بایدن طی شش ماه گذشته بارها یه صورت آشکار یا پنهان به مقامات اسرائیل اعلام کردند که خواهان حل و فصل تنش در سرزمین‌های اشغالی هستند ولی به نظر می‌رسد که نتانیاهو نه تنها به این پیام‌ها بی‌اعتنا بود، بلکه نزاع جدیدی را از قدس و کرانه باختری تا غزه به راه انداخت که جنگ 11 روزه را رقم زد.

از منظر قانونی یائیر لاپید باید تا قبل از پایان مهلت در نیمه شب چهارشنبه، رأی اکثریت کنست را برای تایید نهایی کابینه‌اش کسب کند، ولی برخی معتقدند که ممکن است دودستگی‌هایی در این ائتلافِ متناقض شکل بگیرد؛ چراکه تنها عامل وحدت و به وجود امدن این ائتلاف، دشمنی مشترک با نتانیاهو است!

طبیعی است که با شروع این جنگ، ایالات متحده به عنوان قدیمی‌ترین و اصلی‌ترین حامی رژیم صهیونیستی، دفاع متقابل را تایید و آن را حق تل‌آویو دانست، اما اینکه آنتونی بلینکن و جو بایدن در پشت صحنه اقدام به اعمال فشار علیه نتانیاهو و اقدامات اخیر وی کردند، نشان می‌دهد که کاخ‌سفید چندان مایل به ماندن نتانیاهو در قدرت نیست. در این راستا هاآرتص به نقل از چند مقام امنیتی اسرائیل اعلام کرده که بایدن طی هفته‌های گذشته چندین بار به صورت غیرمستقیم به روون ریولین، رئیس پیشین رژیم صهیونیستی که چند روز پیش جای خود را به اسحاق هرتزوگ داد، اعلام کرده که بهتر است نتانیاهو از گردونه قدرت حذف شود. اینکه گزارش مذکور تا چه حد درست است، مهم نیست؛ بلکه مهم‌تر از آن این است که ما شاهد یک خانه‌تکانی در ساختار سیاسی اسرائیل هستیم. از یک سو نشستن اسحاق هرتزوگ بر صندلی ریاست این رژیم را به دلیل آنکه مدتی ریاست آژانس یهود را به عهده داشته، باید یک امر مهم قلمداد کنیم و از سوی دیگر ائتلاف یائیر لاپید، رئیس حزب آینده‌ای هست و نفتالی بنت، رئیس حزب یمینا برای تشکیل کابینه جدید هم یک موضوع مهم به شمار می‌آید؛ چراکه تایید این کابینه می‌تواند نتانیاهو را به هر ترتیب گوشه‌نشین کند.

در این راستا دفتر رئیس پارلمان رژیم صهیونیستی (کنست) اعلام کرد که قصد دارد امروز (دوشنبه) توافق مخالفانِ نتانیاهو درباره تشکیل دولت ائتلافی و برای برکناری او  پس از 12 سال را به طور رسمی به نمایندگان ابلاغ کند. این به معنای کلیدخوردن روند رأی‌گیری بر سر دولت آتی و تعیین سرنوشت سیاسی

نتانیاهو است.

بدون تردید ابلاغیه یاریو لیوین که در وضعیت کنونی ریاست کنست را به عهده دارد، یک زنگ خطر برای نتانیاهو و حتی حزب لیکود به حساب می‌آید؛ چراکه حتی اگر امروز این اتفاق رخ ندهد، بدون تردید چهارشنبه هفته جاری این اقدام عملیاتی خواهد شد و در نهایت دولت ائتلافی روی کار می‌آید. قبل از آن هم، در روز گذشته (یکشنبه) رئیس کنست از یائیر لاپید، رئیس حزب آینده‌ای هست و نفتالی بنت، رئیس حزب یمینا خواسته تا توافقنامه‌های مربوط به دولت ائتلافی را ارائه دهند و خاطرنشان کرده که لازم است در مورد جزئیات توافقنامه‌ها بحث عمومی انجام شود تا نمایندگان قبل از رأی‌گیری از ماهیت دولت مطلع شوند.

هاآرتص به نقل از چند مقام امنیتی اسرائیل گزارش داد که بایدن طی هفته‌های گذشته چندین بار به صورت غیرمستقیم به روون ریولین، رئیس پیشین رژیم صهیونیستی که چند روز پیش جای خود را به اسحاق هرتزوگ داد، اعلام کرده که بهتر است نتانیاهو از گردونه قدرت حذف شود

احتمال فروریزش دولت

بدون شک ساکنان سرزمین‌های اشغالی از اینکه پس از گذشت دو سال و برگزاری چهار دور انتخابات، بالاخره قرار است دولت جدید را ببینند، خوشحال هستند اما واقعیت این است که بسیاری از تحلیلگران و حتی احزاب سیاسی تل‌آویو نسبت به این دولت ائتلافی و آینده آن، خوش‌بین نیستند. براساس توافق صورت گرفته بین لاپید و بنت، با وجود ماموریت لاپید برای تشکیل حکومت، نخست نفتالی بنت رهبر حزب یمینا در دو سال اول این حکومت چهار ساله، نخست‌وزیری رژیم را برعهده خواهد گرفت و لاپید وزیر خارجه او خواهد بود.

در دو سال بعدی نیز پست‌های آنها با یکدیگر جابه‌جا خواهد شد، اما سوال این است که آیا این دولت می‌تواند راه چهار ساله خود را طی کند؟ وضعیت کنونی نشان می‌دهد که یائیر لاپید نماینده چپ‌گراهای میانه‌رو به حساب می‌آید و نفتالی بنت هم به نوعی پرچم‌دارِ ایدئولوژی راستِ افراطی در این دولت خواهد بود. علاوه بر آن، حزب فهرست متحد عربی به رهبری منصور عباس هم در این ائتلاف حضور دارد و همین مساله می‌تواند سیاست‌های تند و تیز نفتالی بنت در قبال اعراب و به خصوص ساکنان قدس شرقی که در چند هفته اخیر درگیر نبرد نفر به نفر با نظامیان اسرائیل بودند را با مشکل مواجه کند. از منظری دیگر باید توجه داشت که بدون شک حامیان نتانیاهو در کنست و به خصوص حزب لیکود، در جلسه رای‌گیری درباره تشکیل دولت  ائتلافی جدید سعی می‌کنند که نهایت تلاش خود را انجام دهند تا چنین کابینه‌ای تشکیل نشود. اینکه رئیس کنست اسرائیل از لاپید و بنت می‌خواهد که طرح‌های عمومی خود را برای همه بازگو کنند به همین دلیل است؛ چراکه او می‌خواهد یک حمایت مردمی از کابینه در بیرون از کنست ایجاد شود تا در نهایت بتوانند نتانیاهو را از دور خارج کنند.

این در حالیست که از منظر قانونی یائیر لاپید، رهبر اپوزیسیون اسرائیل باید تا قبل از پایان مهلت در نیمه شب چهارشنبه، رای اکثریت کنست را برای تایید نهایی کابینه‌اش کسب کند، ولی برخی معتقدند که ممکن است دودستگی‌هایی در این ائتلافِ متناقض شکل بگیرد؛ چراکه تنها عامل وحدت و به وجود امدن این ائتلاف، دشمنی مشترک با نتانیاهو است! با این پیش‌فرض که احتمال دارد دولت لاپید و بنت رای اعتماد کنست را کسب نکند، آنوقت احتمال می‌رود که اسرائیل برای برگزاری پنجمین انتخابات طی دو سال و نیم آماده شود که بسیاری آن را فاجعه تاریخی می‌دانند. حال صرفاً یک گام تا حذف بنیامین باقی مانده است.