اعطای مشوق به انصارالله در ازای آبروی ریاض!

فرشاد گلزاری

 از چند روز پیش درگیری‌ها در مرزهای شهر «مأرب» بین نیروهای مورد حمایت صنعا و مزدوران دولت عبدربه منصور هادی، رئیس‌جمهوری مستعفی یمن و حزب اصلاح با پشتیبانی ائتلاف سعودی شدت بیشتری یافته است. بر اساس اعلام خبرگزاری المسیره یمن، نیروهای دولت صنعا توانسته‌اند به رغم افزایش حملات هوایی جنگنده‌های سعودی به پادگان تداوین که مقر نیروهای سعودی به شمار می‌رود، نزدیک شوند.

به موازات این نبرد میدانی و نظامی گسترده، نیروهای ارتش یمن وارد نبرد اطلاعاتی مهمی برای تعیین سرنوشت جنگ و تکمیل سیطره بر استان نفت‌خیز مأرب شدند؛ چراکه این استان به لحاظ اقلیمی و بافت جمعیتی چندین دهه تحت سیطره غیرمستقیم عربستان سعودی بوده و دولت منصور هادی هم سال‌های سال سعی کرد با حفظ توازن جمعیتی و ارائه امتیازهای کلان به شهروندان این استان، اقلیم آن را با خود همراه کند. دلیل این کار هم صرفاً وجود مقادیر بسیار کلان نفت در این استان بود.

مواضع روزهای اخیر مقامات ریاض در مورد تحولات مأرب به خوبی نشان می‌دهد سعودی‌ها به شدت از تحولات میدانی در یمن ترسیده‌اند و خبری که این ترس را دو برابر کرد، خروج کامل نام انصارلله از فهرست تروریستی وزارت خزانه‌داری آمریکا است

بر همین اساس، مأرب برای تمام طرف‌های درگیر در جنگ یمن به شدت مهم و استراتژیک است؛ چراکه این استان دقیقاً در وسطِ نقشه یمن واقع شده و به عنوان شاهراهِ مبادلاتی مرکز به جنوب، شمال و پایتخت (صنعا) به حساب می‌آید. به عبارتی دیگر هر جناحی که به مأرب دسترسی داشته باشد در حقیقت به تمام یمن دسترسی دارد. به همین دلیل است که در پی درگیری‌های خونین در منطقه الطَّلّعَة الحمراء و مواضع نظامی مشرف بر جاده بین‌المللی مواصلاتی بین مأرب و دو شهرستان مَدْغِل الجِدْعان و صرواح، واقع در غرب مأرب، ده‌ها تن کشته و زخمی شدند و این تلفات دقیقا تاییدی بر اهمیت و ارزش این استان استراتژیک است. همچنین درگیری‌ها بین دو طرف در دو منطقه الخرابة و الحدباء در شهرستان جبل مُراد در جنوب استان مأرب در سایه انتقال تجهیزات نظامی بین دو طرف به منطقه، شدت یافت که حدود 24 نفر در این درگیری‌ها کشته شدند. علیرغم این موضوع، آتش جنگ در منطقه العلم واقع در بین شهرستان خَبْ و الشَّعْف در استان الجوف و شهرستان رغوان در شمال استان مأرب واقع در شمال شرق یمن شعله‌ور است. همین موضوع موجب شد تا مارک لوکوک، هماهنگ‌کننده امور انسانی سازمان ملل در چند توییت نسبت به عواقب انسانی این درگیری‌ها هشدار بدهد و اعلام کند که هر نوع اقدام نظامی در استان مأرب، رسیدن کمک‌ها به دو میلیون شهروند را به خطر می‌اندازد و موجب آواره شدن صدها هزار تن خواهد شد.

لوکوک همچنین در توئیتی جداگانه پس از آنکه درگیری‌ها در مأرب بالا گرفت اعلام کرد که در مورد این درگیری‌ها، امروز (پنجشنبه) گزارشی به شورای امنیت ارائه خواهد کرد. بر اساس داده‌هایی که جدیداً توسط لوکوک منتشر شده، جنگ یمن موجب بروز بدترین بحران انسانی در جهان شده و در اثر آن بیش از ۲۳۳ هزار تن کشته شده‌اند و حدود ۳۰ میلیون یمنی نیز به کمک نیازمند شده‌اند. اما در این میان یک اتفاق بسیار مهم رخ داد که به نوعی باعث شده صدای عربستان و آمریکا نسبت به پیشروی نیروهای صنعاء و انصارالله در مأرب، بلند شود.

 این استان در شمال خود دارای کوهستان‌های بسیار بلندی است و به همین دلیل جبهه سعودی در این موقعیت مستقر هستند تا بتوانند مانع از پیشروی نیروهای یمنی شوند. حتی در این منطقه سامانه‌های پدافندی سعودی‌ها مستقر است تا بتوانند از هجوم پهپادهای انصارالله جلوگیری کنند. بر این اساس طی درگیری‌های شدید میان نیروهای یمنی و ائتلاف سعودی در نزدیکی کوه البلق در صراوح واقع در مأرب در جریان است، روستای الزور در شهرستان صرواح در مأرب به صورت کامل تحت کنترل نیروهای مسلح یمن درآمد.

همچنین بعد از کنترل نیروهای یمنی بر روستای الزور، ده‌ها تن از نیروهای سعودی و مزدوران استخدامی آنها به اسارت نیروهای مسلح یمن درآمدند. کمی بعد محسن باصره، معاون رئیس پارلمان حامی عبدربه منصور هادی، رئیس جمهوری مستعفی یمن خواهان انتقال تجهیزات در جبهه‌های نبرد شده و نسبت به کنترل نیروهای انصارالله بر استان مأرب هشدار داد. او کمی بعد در توییتی از شورای دفاعی خواست تا تشکیل جلسه دهد و قیام عمومی اعلام کند اما اوضاع به همین جا ختم نشد.

استان مأرب دقیقاً در وسطِ نقشه یمن واقع شده و به عنوان شاهراهِ مبادلاتی مرکز به جنوب، شمال و پایتخت (صنعا) به حساب می‌آید و هر جناحی که به مأرب دسترسی داشته باشد در حقیقت به تمام یمن دسترسی دارد

حمله نکنید!

این حملات و پیشروی‌ها به حدی برای سعودی‌ها و نیروهای تحت امر آنها گران تمام شد که عبدالله المعلمی، نماینده دائم عربستان در سازمان ملل در مصاحبه با شبکه العربیه اعلام کرد که کشورش برای دفاع از منافع خود نیازی به اجازه ندارد. این سخنان او در نمای اول به نوعی نشان می‌دهد که سعودی‌ها به دنبال آن هستند تا بتوانند خود را به نوعی برنده یمن و دست برتر در بحران این کشور را از آنِ خود اعلام کنند.

او در همین راستا اعلام کرد که نماینده آمریکا در یمن با فرستاده ویژه سازمان ملل برای حل بحران این کشور همکاری دارد و ریاض هم در حال یاری رساندن به آنها برای پایان جنگ است! این مواضع نشان می‌دهد سعودی‌ها به شدت از تحولات میدانی در یمن ترسیده‌اند و خبری که این ترس را دو برابر کرد، خروج کامل نام انصارلله از فهرست تروریستی وزارت خزانه‌داری آمریکا است که روز سه‌شنبه (16 فوریه) رسماً عملیاتی شد.

ساعاتی پس از اظهارات نماینده ریاض در سازمان ملل، آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا اعلام کرد که دولت جدید با تمام تلاش به دنبال پایان دادن به جنگ وحشتناک یمن است که موجب بروز بدترین بحران انسانی در جهان شده است.

او همچنین افزود که ما اکنون تلاش‌های دیپلماتیک خود را برای پایان دادن به جنگ وحشتناک یمن دو برابر می‌کنیم. تعدد مواضع و شدت نگرانی آمریکایی‌ها در مورد یمن و همچنین منافعشان در عربستان به حدی زیاد شد که روز گذشته (چهارشنبه) تیموتی لیندرکینگ، نماینده آمریکا در امور یمن ادعا کرد که واشنگتن راه‌هایی برای رساندن پیام‌ها به انصارالله دارد و از «کانال‌های پشت پرده» به صورت خیلی فعال استفاده می‌کنیم تا با رهبران کشورهای اصلی ذیربط نیز مذاکره کنیم. در همین راستا جیرالدین گریفیتس، سخنگوی منطقه‌ای وزارت خارجه آمریکا هم اعلام کرده که کانال‌های متعدد و عمیقی برای مذاکره با طرفین ذینفع در پرونده یمن (مانند ایران) در حال فعالیت هستند تا بتوانند اوضاع را به توازن سیاسی و میدانی برسانند.

این ادعاها به خوبی نشان می‌دهد که ریاض به آمریکایی‌ها در مورد عدم پیشروی انصارالله و تثبیت مواضعشان در استان نفت‌خیز مأرب و به خصوص کوهستان‌های شمال یمن هشدار داده و واشنگتن هم درصدد توقف این جنگ است؛ چراکه آبروی سعودی‌ها در بالاترین حد دچار تهدید شده و حالا واشنگتن در صدد ارائه مشوق‌ به انصارالله است.