بنیامین زیر تیغ!

فرشاد گلزاری

 نام بیش از ۳۰۰  شاهد در سه پرونده اختلاس علیه نتانیاهو، لیست شده و این به معنای تنگ‌تر شدن حصارِ دستگاه قضایی رژیم صهیونیستی که از ماه‌ها قبل به دور نتانیاهو کشیده است. این همان روندی است که سکانِ آن در دست «آویخای مندلبلیت»، دادستان کل اسرائیل قرار دارد و دوشنبه اعلام کرده که کیفرخواست علیه نتانیاهو به کنست ارسال شده و قرار است طیف وسیعی از شهود در رابطه با پرونده‌های فساد شهادت دهند. بر اساس آیین رسیدگی به جرایم دولتی که منظور آن کارکنان دولت هستند، نتانیاهو 30 روز فرصت دارد مصونیت قضایی خود را از اعضای کنست دریافت کند که به معنای راه رفتن نخست‌وزیر اسرائیل بر لبه تیغ است. در کیفرخواستی که علیه نتانیاهو به پارلمان ارائه شده است، نام ۳۳۳ شاهد برای پیگرد قانونی لیست شده است و کارشناسان حقوقی می‌گویند که این فهرست بلند بالا به مفهوم آن است که فرایند تحقیق در خصوص پرونده نتانیاهو ممکن است سال‌ها به طول بینجامد که به نظر می‌رسد در تل‌آویو «بسیجِ پنهان» برای بیرون کشیدن «بی ‌بی» از منجلاب فعلی صورت گرفته است.

تردید وجود ندارد که در وضعیت کنونی، نتانیاهو با انواع و اقسام مشکلات روبرو است که به تعبیر ناظران و مفسران بین‌المللی باید آن را یک بحران بی‌سابقه دانست که مولفه‌های تشکیل دهنده آن تنها در داخل سرزمین‌های اشغالی تجمیع نشده بلکه بخشی از آن در بطنِ سیاست خارجی اسرائیل نهفته است. مهمترین موضوعی که در مورد بحران فعلی اسرائیل باید موردنظر قرار بگیرد، بن‌بست در تشکیل دولت است. تا به امروز دو دور انتخابات برگزار شده و حزب لیکود (به رهبری بنیامین نتانیاهو) و ائتلاف آبی و سفید (به رهبری ژنرال بنی‌گانتز) به صورت جداگانه و در چارچوب دستوری که رووین ریولین (رئیس رژیم صهیونیستی) به آنها داده بود، سعی کردند تا بتوانند کابینه را به هر ترتیبی که شده تشکیل بدهند؛ اما در کمال ناباوری این اتفاق تا به این لحظه رخ نداده است. انسدادِ سیاسی در اسرائیل به حدی افسارگسیخته شد که نتانیاهو و گانتز علیرغم رایزنی‌های چندباره با «آویگدور لیبرمن»، رهبر حزب اسرائیل خانه ما که در گذشته به‌عنوان وزیر جنگ کابینه نتانیاهو مشغول به کار بود، باز هم نتوانستند کابینه رژیم صهیونیستی را تشکیل دهند. این اختلاف زمانی به اوج خود می‌رسد که لیبرمن صریحا اعلام می‌کند که نتانیاهو و گانتز مشغول انداختن تقصیر بر گردن دیگری هستند و در حال حاضر علاقه‌ای به تشکیل دولت فراگیر ندارند!

در کیفرخواستی که علیه نتانیاهو به پارلمان ارائه شده، نام ۳۳۳ شاهد برای پیگرد قانونی لیست شده است و کارشناسان حقوقی می‌گویند که این فهرست بلند بالا به مفهوم آن است که فرآیند تحقیق درخصوص پرونده نتانیاهو ممکن است سال‌ها به طول بینجامد

پیش به سوی دور سوم؟!

نزاع و درگیری میان احزاب لیکود، اسرائیل خانه ما و ائتلاف آبی و سفید باعث شده سه ضلعی سیاسی مذکور که اتفاقاً به عنوان کهنه‌کاران ساختار سیاسی - امنیتی اسرائیل شناخته می‌شوند، نه تنها در تشکیل کابینه عاجز بمانند بلکه حس و حال تعلیق در روند زندگی و بیم از مشکلات بعدی به لایه بعدی که مردم و اجتماع آن هستند، سرایت کند. در این مقطع زمانی که چنین اتفاقی در سرزمین‌های اشغالی رخ می‌دهد و پایگاه‌‌های اجتماعی احزاب و نظام سیاسی اسرائیل با مشکل روبرو می‌شود، همه چیز به سمت و سویی می‌رود که حس ملی‌گرایی و ناسیونالیسم‌های چند پاره تحریک شود. باید متوجه بود که اسرائیل از زمان تشکیل تاکنون با بحران‌های سیاسی، اجتماعی و البته امنیتی زیادی روبرو بوده که اگر آنها را در زمان خودش مدیریت نمی‌کرد، مشخص نبود تا به امروز چه اتفاقی برای این جغرافیا پیش می‌آمد. به عنوان مثال اتخاذ سیاست مرکب و مستقل در عرصه امنیتی یکی از موضوعاتی است که اسرائیل برای مقابله با تهدیدهای موضعی، منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در دستور کار خود قرار داده است و تا به امروز هم بدان اصرار دارد؛ از تئوری دیوار فولادینِ «بن گورین» گرفته تا گنبد آهنین، همه و همه برای این منظور بوده که حس آرامش، امنیت و پایداری در جامعه اسرائیل به مردم تزریق شود اما متغیرهای اخیر نشان داده که گسستگی فکری و عملی تا چه حد در این جغرافیا تعمیق شده است.

حال اگر وضعیت فعلی اسرائیل را نگاه کنیم به خوبی می‌بینیم که بحران موجودیت (به‌رغم تصور در داخل و خارج ) به تهدید تبدیل شده و به همین جهت است که در کمال ناباوری می‌بینیم صحبت‌هایی از برگزاری سومین دور انتخابات به میان آمده است؛ به گونه‌ای که «اورلی عدس»، مدیرکل کمیته انتخابات اسرائیل روز گذشته اعلام کرد، در صورت شکست احزاب این رژیم در تشکیل دولت، آماده است تا انتخابات جدید را ۲۵ فوریه برگزار کند. این اظهارات البته پشتوانه قانونی دارد؛ چراکه مهلت ۲۱ روزه‌ای که به احزاب کنست برای تشکیل دولت داده شده ۱۱ دسامبر (۲۰ آذر) به پایان می‌رسد و در صورت شکست احزاب در تشکیل دولت، کنست منحل شده و انتخابات جدید ظرف سه ماه باید برگزار ‌شود. این همان ناقوس ناامیدی است که با انتشار اظهارات مدیرکل کمیته انتخابات اسرائیل در سراسر اراضی اشغالی به صدا در آمده است. در همین حال داده‌های سیاسی به خوبی نشان می‌دهد که احزاب اسرائیل تا یک هفته دیگر (11دسامبر) نمی‌توانند کاری از پیش ببرند اما در این میان دست و پا زدن نتانیاهو در حوزه سیاست خارجی قابل تامل است.

پنجه در پنجة اردن!

کاملاً قابل درک است که نتانیاهو برای خلاص شدن از بحران کنونی (حتی به صورت مقطعی) دست به حرکات هیجانی برای تحریک حس یهودی‌ها، خصوصاً راست‌افراطی و تندروهای اسرائیل بزند. این تاکتیک اگرچه بسیار قدیمی و معمول بوده و از سوی تمام سیاستمداران استفاده می‌شود؛ اما به کار بردن آن در اسرائیل، آن هم از سوی نتانیاهو ماجرای دیگری دارد. نتانیاهو در هر دوره از انتخابات (به خصوص دو دور اخیر) سعی داشته تا با تحریک شهروندان اسرائیل و برجسته کردن سایه تهدید بر سر آنها، به نوعی سبد آرای خود را پُر کند. این بار هم چنین اتفاقی رخ داده است. به عنوان مثال ارتش اردن هفته گذشته با انجام تمرینات غیرعادی که در آن حمله رژیم صهیونیستی به این کشور شبیه‌سازی شده بود، نه تنها توجه مقامات تل‌آویو را به خود جلب کرده بود بلکه زمینه نگرانی مسئولان اسرائیلی را فراهم کرد. در این راستا شبکه ۱۳ تلویزیون رژیم صهیونیستی گزارش داده بود که این رزمایش به شکل گسترده‌ای در رسانه‌های اردن بازتاب داشت و به نظر می‌رسد این رزمایش حامل پیام سیاسی برای اسرائیل در مورد عمق بحران موجود در روابط دو طرف است!

داده‌های سیاسی به خوبی نشان می‌دهد که احزاب اسرائیل تا یک هفته دیگر (11دسامبر) نمی‌توانند کاری از پیش ببرند، اما در این میان دست و پا زدن نتانیاهو در حوزه سیاست خارجی قابل‌تامل است

جالب اینجاست که رد و بدل پیام میان اَمان و تل‌آویو به اینجا ختم نشد بلکه نتانیاهو برای نخستین‌بار گفت که تلاش دارد در پست نخست وزیری باقی بماند اما نه برای اهداف حزبی یا منفعت شخصی؛ بلکه برای آنکه تصویب قوانین و اقدامات لازم جهت الحاق غور (دره) اردن به اراضی اشغالی را تضمین کند! به دنبال این وضعیت، «یسرائیل کاتس»، وزیر خارجه رژیم صهیونیستی در گفت‌وگو با رادیو ارتش اسرائیل اعلام کرده که هیأتی از اسرائیل در حال حاضر در آمریکا مشغول مذاکره درباره امضای معاهده‌ها و توافقنامه‌هایی با کشورهای عرب حوزه خلیج فارس برای پایان درگیری‌ها بین طرفین است. این دو موضوع که روز گذشته خبر ان از سوی رسانه‌ها منتشر شده به خوبی نشان می‌دهد که نتانیاهو و تیمش در حال محیا کردن فضا برای جلب آرا به سوی خود از طریق تشدید بحران‌های خارجی هستند اما به هر حال او همچنان زیر تیغ است؛ یا باید به محاکمه تن دهد یا به هر ترتیب در ساختار سیاسی ابقا شود.