نه توفان را می‌فهمد نه رهبری می‌داند

سجاد   موسوی

فجایع، خواه طبیعی و خواه انسانی، می‌تواند رهبران را موفق کنند یا آنها را بر زمین بکوبند. اینگونه وقایع فرصتی استثنایی برای رهبران است تا ویژگی‌هایی را که مردم به خاطر آنها، این رهبران را برگزیده‌اند، به نمایش بگذارند. ویژگی‌هایی همچون شجاعت، همدردی، آرامش، شکیبایی و قاطعیت.

تحت شرایط فوق العاده و اضطراری، رهبری مطلوب خود را نشان می‌دهد. اگر فردی این ویژگی‌های لازم را نداشته باشد، این کمبود بلافاصله خود را به عموم و اقشار مختلف نشان می‌دهد.

در دوره مدرن نمونه‌های کمی از رهبران موفق در جامعه غرب وجود داشته‌اند، که یکی از موفق‌ترین آنها وینستون چرچیل در ماجرای حمله هوایی هیتلر به انگلیس در دوران جنگ جهانی دوم بود. همچنین، رودی جیولیانی، شهردار نیویورک را می‌توان در خلال حملات 11 سپتامبر 2001 میلادی همرده چرچیل نام برد که در این واقعه رفتاری مناسب و حتی قهرمانانه داشت. اقدام‌های جیولیانی برای وی اعتبار عمومی به همراه آورد.

در مقابل، پس از وقوع توفان کاترینا در ماه آگوست 2005 میلادی، جورج بوش، رئیس‌جمهوری وقت آمریکا از تعطیلات چهار هفته‌ای خود در تگزاس به واشنگتن بازگشت و به شکلی منفعلانه از پنجره هواپیمای اختصاصی رئیس جمهوری نظاره‌گر خرابی‌های نیواورلئان شد.

توفان کاترینا یکی از بزرگترین اشتباهات وی در دو دوره ریاست جمهوری‌اش در ایالات متحده بود. گرچه وی تلاش زیادی برای جبران در روزها و هفته‌های پس از آن کرد؛ مجوز کمک‌های هوایی بسیاری زیادی را صادر کرد، هزاران نیروی گارد ملی را به منطقه اعزام نمود و از خلیج مکزیک بازدید کرد، اما هیچگاه نتوانست از لکه ننگ کاترینا نجات پیدا کند.

این موضوع برای ترامپ و توفان ماریا هم صدق می‌کند، توفانی که یکسال پیش پورتو ریکو را تخریب کرد. ترامپ که خود را نسبت به برخورداری از استانداردهای قضاوت همانند مقام‌های پیش از خودش مبرا می‌دانست، از همان ابتدا در این فاجعه طبیعی با سهل‌انگاری برخورد کرد.

ترامپ چند روز پس از وقوع توفان‌ هاروی در ایالت تگزاس دو سفر به آن منطقه انجام داد. در این سفرها به خاطر شیوه مدیریت این فاجعه و نیز استقبال زیاد مردم از وی مورد تمسخر جدی قرار گرفت. اما در مورد توفان ماریا، وی دو هفته بعد از حادثه به پورتو ریکو رفت و تنها چهار ساعت صرف این بازدید کرد آن هم در منطقه‌ای که خسارت جدی ندیده بود. وی در آن دیدار به کلیسایی رفت و به مردم محلی کاغذ توالت تحویل داد.

سپس ترامپ در یک کنفرانس خبری شرکت کرد که قرار بود در آن از هزینه‌های کمک به پورتو ریکو سخن بگوید. ترامپ گفت: متنفرم از اینکه به شما بگویم، مردم پورتو ریکو شما توازن بودجه ما را بر هم زدید. پس از این اظهارات وی تراژدی جزیره پورتو ریکو را، با مقایسه آمار کشته‌شدگان اندک آن با صدها نفری که در توفان کاترینا جان باخته بودند، کوچک جلوه داد. تعداد کشته شدگان در توفان ماریا در پورتو ریکو در نهایت به 64 تن رسید.

از آن زمان تا کنون، ترامپ از پورتو ریکو برای تمجید از عملکرد خوب خود یاد می‌کند. دونالد ترامپ روز سه شنبه هفته گذشته (20 شهریور 1397) یکبار دیگر این ادعا را تکرار کرد و واکنش دولت خود به توفان ماریا را موفقیتی غیر قابل باور و کمتر توجه شده خواند.

بر اساس تازه ترین نظرسنجی روزنامه وانشگتن پست، موضع ترامپ بر خلاف نظر عموم مردم پورتو ریکو است. در کل مردم پورتو ریکو معتقدند که واکنش دولت در سطح فدرال و محلی، ضعیف و ناکارآمد بود. همچنین اینکه راه اندازی مجدد شبکه برق منطقه که در توفان تخریب شده بود و نیز تعمیر جاده ها و خانه های تخریب شده، بدون هیچ توضیحی با تاخیر زیاد انجام شد. این بحران موجب شدیدتر شدن مشکل بیکاری منطقه و نیز افزایش خروج مردم از این جزیره شد.

در همین حال، موسسه میلکن در دانشکده بهداشت دانشگاه جورج واشنگتن، تحقیق را منتشر کرده است که نشان می دهد در نتیجه توفان ماریا نزدیک به سه هزار تن جان خود را از دست دادند. اما ترامپ در آستانه شروع فصل توفان و با نزدیک شدن توفان فلورانس به سواحل کارولینا، در واکنش به این تحقیق آن را تلاشی از سوی دموکرات ها برای لکه دار کردن محبوبت خود خواند.

دونالد ترامپ روز پنجشبه (22 شهریور 1397) در توئیتر خود نوشت: سه هزار نفر در دو توفانی که در پورتو ریکو رخ داد، نمردند. وی ادامه داده است: وقتیکه پس از وقوع توفان این جزیره را ترک کردم، آمار کشته شدگان بین شش تا 18 نفر بود... اما مدت مدیدی بعد، آنها شروع به گزارش آمارهای بسیار بیشتری مثل سه هزار نفر کردند... این کار توسط دموکرات ها انجام شد تا وجهه من را به بدترین شکل ممکن نشان دهند.

این اظهارات موجب بروز انتقادهای شدیدی از سوی هر دو حزب آمریکا شد. در فلوریدا جائیکه تعداد زیادی از پورتو ریکوئی ها  قدرت سیاسی را به دست دارند، ریک اسکات، فرماندار این ایالت که خود یک جمهوری خواه است، در توئیتر خود نوشت: من با نظر رئیس جمهوری مخالفم .... من هفت بار به پورتو ریکو رفتم و شاهد تخریب های بسیار زیادی از همان ابتدا بودم.

ایلینا رز لهتینن، نماینده میامی در مجلس که یک جمهوری خواه کوبایی-آمریکایی است، اظهار کرد که سخنان ترامپ عاری از احساسات است و اینکه تنها یک ذهن بیمار  می تواند این آمار را به اخبار کذب بدل کند.

در پورتو ریکو نیز، کارمن یولین کروز، شهردار سن خوان، که از سال گذشته تا کنون به صورت شفاهی با ترامپ مشاجره می کند، در توئیتر خود نوشت: بی احترامی شما وحشتناک است. ساده بگویم: نسبت به هرگونه حس واقعیتی فریبکارانه، پارانوئید، و ناخودآگاه هستید. ترامپ به قدری مغرور است که فکر می کند این موضوع درباره اوست. نه اینطور نیست.

خودخواهی و عدم همدردی ترامپ دیگر از بسیاری از آمریکایی ها پوشیده نیست، آنچه در مورد پورتو ریکو فاحش است، سیاست های دو گانه‌ای است که وی در مورد این جزیره که یکی از مناطق تحت حاکمیت آمریکاست، اعمال می‌کند و این گمان را که وی ماهیتا نژاد پرست است را دامن می زند.

ریکاردو روسلیو، فرماندار پورتو ریکو، روز پنجشنبه (22 شهریور 1397) در یک کنفرانس خبری اعلام کرد: مشخص است که پس از توفان کمک هایی که به فلوریدا و تگزاس شد بسیار متفاوت تر از رفتاری بود که با پورتو ریکو انجام شد. ما شهروندان درجه دو آمریکا هستیم. ما در منطقه ای استعماری زندگی می کنیم. زمان آن است که این تفکر را از بین ببریم. از تمامی مقام های برگزیده می خواهم، به ویژه در انتخابات میان دوره ای، که موضع جدی اتخاذ کنند. شما یا موافق مناطق استعماری هستید و یا مخالف آن. شما یا موافق اعطای حقوق برابر به شهروندان پورتو ریکو هستید و یا مخالف آن.