درباره خداحافظی سرخابی‌ها از لیگ قهرمانان
قهرِ آسیایی!
آریا طاری
به فاصله چند ساعت، لیگ قهرمانان 2019 آسیا در مرحله گروهی برای پرسپولیس و استقلال به پایان رسید. هر دو تیم هنوز یک مسابقه دیگر در پیش دارند اما آن جدال کاملا تشریفاتی خواهد بود. پرسپولیس با شکست در زمین پاختاکور و استقلال با تساوی خانگی در برابر الدحیل، فرصت صعود به مرحله بعد را از دست دادند. فوتبال ایران البته هنوز ذوب‌آهن را در آسیا دارد اما فرصت برای رویاپردازی‌های سرخابی‌ها، دیگر تمام شده است.
تلاش ایران برای تغییر تقویم بازی‌های لیگ قهرمانان آسیا، از سال‌ها قبل به یک وعده بی‌سرانجام تبدیل شده است. هر وقت تورم «منفی» شد و کنکور در مسیر «حذف»شدن قرار گرفت، فوتبال ایران نیز موفق می‌شود تقویم رقابت‌های لیگ قهرمانان آسیا را عوض کند. این برنامه، اساسا منطبق با لیگ‌های شرق آسیا نوشته شده و نفوذ این کشورها روی ای.اف.سی، اجازه عوض شدن تقویم را نمی‌دهد. در واقع هر فصل از لیگ قهرمانان مدتی پس از شروع لیگ‌های کره، ژاپن و چین آغاز می‌شود و همزمان با پایان این لیگ‌ها در هر سال میلادی، به پایان می‌رسد. این تقویم عملا باشگاه‌های غرب آسیا را به دردسر انداخته است. مرحله گروهی هر فصل لیگ قهرمانان، اواخر هر فصل فوتبال ایران برگزار می‌شود. به محض پایان فصل و در شرایطی که تیم‌ها و بازیکنان به استراحت نیاز دارند، بازی‌های یک هشتم نهایی از راه می‌رسند و سپس تیم‌هایی که در پنجره نقل و انتقالات عوض شده‌اند، به مراحل بعدی می‌روند. در واقع یک تیم برای سه فصل باید در بهترین کیفیت باشد تا ابتدا مجوز حضور در این جام را به دست بیاورد، در سال بعدی از مرحله گروهی و اولین مسابقه حذفی رد شود و در سال سوم برای رسیدن به فینال تلاش کند. درست مثل پرسپولیس برانکو که در پایان شانزدهم سهمیه گرفت، در لیگ برتر هفدهم تا جمع 8 تیم برتر رفت و در شروع لیگ برتر هجدهم، فینالیست شد. این تقویم بیمار، کار را برای قهرمانی تیم‌های ایرانی در آسیا دشوار می‌سازد اما نباید فراموش کنیم که تیم‌های ایرانی اساسا تا فینال به حریفان شرقی برخورد نمی‌کنند و همه کشورهای دیگر غرب آسیا، شرایطی مشابه نمایندگان ایران دارند. تفاوت بزرگ میان ایران و کشورهایی مثل قطر، امارات و عربستان، در اهمیت قائل‌شدن فدراسیون فوتبال برای باشگاه‌های حاضر در لیگ قهرمانان خلاصه می‌شود. در چنین کشورهایی از حداکثر ظرفیت برای کمک به این تیم‌ها استفاده می‌شود اما در فوتبال ایران، سازمان لیگ تنها به دنبال تمام کردن مسابقات است. برنامه‌ریزی این فصل سازمان لیگ و انجام یک بازی در هر 4 روز، عملا نمایندگان ایران را به مسلخ کشاند. طبیعی است که در چنین شرایطی تنها ذوب‌آهن بتواند با فشردگی برنامه کنار بیاید. چرا که دیدارهای لیگ اهمیت زیادی برای این تیم نداشته‌اند. اگر در کشوری مثل هلند، بازی‌های لیگ در حساس‌ترین شرایط ممکن به خاطر آژاکس یک هفته به تعویق می‌افتند، در ایران اوضاع برای تیم‌های حاضر در تورنمنت‌های بین‌المللی مدام سخت و سخت‌تر می‌شود. ظاهرا فدراسیون‌نشین‌ها با حذف نمایندگان ایران از آسیا، مشکل چندانی ندارند.
داوری، مشکل بزرگ دیگری است که این فصل گریبان ایرانی‌ها را در لیگ قهرمانان آسیا گرفت. پرسپولیس در جدال رفت با پاختاکور در شرایط آفساید گل خورد و در جدال برگشت نیز گروه داوری پنالتی واضح روی مهدی ترابی را اعلام نکرد. اگر وی.ای.آر وجود داشت و پرسپولیس هر دو بازی را با پیروزی پشت سر می‌گذاشت، می‌توانست همین حالا در صدر جدول گروه قرار بگیرد. استقلالی‌ها نیز باور دارند که گل حساس‌شان در ثانیه‌های پایانی دیدار با العین، در شرایط کاملا سالم به ثمر رسیده است. هضم چنین اشتباهی وقتی سخت‌تر می‌شود که هواداران فوتبال در آسیا، قضاوت‌های لیگ قهرمانان آسیا را تماشا می‌کنند. با این وجود ای.اف.سی اصرار دارد که همچنان عقب‌ماندگی‌اش را فریاد بزند و حداقل در مرحله گروهی از کمک داور ویدئویی استفاده نکند. تفاوت عجیب کنفدراسیون فوتبال آسیا با اتحادیه فوتبال اروپا، در شیوه سیدبندی و گروه‌بندی رقابت‌ها نیز آشکار به نظر می‌رسد. حیرت‌انگیز است که پرسپولیس به عنوان قهرمان لیگ و استقلال به عنوان قهرمان جام حذفی فوتبال ایران، در گروه به مراتب دشوارتری از ذوب‌آهن قرار می‌گیرند. البته یک تیم برای قهرمانی باید همه قدرت‌ها را پشت سر بگذارد اما در یک گروه بهتر، حذف این تیم‌ها حداقل تا مدتی به تاخیر می‌افتاد.
سال‌هاست که هیچ باشگاهی از ایران، نتوانسته قهرمانی آسیا را به دست بیاورد. مشکلات و موانع زیادی مسیر باشگاه‌های وطنی برای موفقیت در این تورنمنت وجود دارد. علاوه بر همه این مشکلات، واضح است که باشگاه‌های عربی حوزه خلیج فارس با جذب مربیان بزرگ و خرید ستاره‌های درجه یک، به سطح متفاوتی رسیده‌اند. شاید هر چند سال یک بار جرقه‌ای شکل بگیرد و یک تیم ایرانی راهی فینال آسیا شود اما تا زمانی که تیم‌های ایرانی خودشان را به سطح رقبای عربی نرسانند و کیفیت بالایی پیدا نکنند، این اتفاق هرگز به یک روند ثابت تبدیل نخواهد شد.
دیدگاه تان را بنویسید