فرش دستباف یکی از مهم‌ترین کالای صادراتی غیرنفتی است که سهم به‌سزایی در رشد اقتصادی و ارزآوری برای کشور دارد. فرش دستباف در کنار سایر محصولات و صنایع‌دستی می‌تواند اقتصاد ایران را از تک‌محصولی بودن و وابستگی صرف به فروش نفت، نجات دهد. همچنین اشتغالزایی و ارزآوری از ویژگی‌های بارز صنعت فرش دستباف است که می‌تواند برای افراد بسیاری ازجمله کارجویان، زنان و فارغ‌التحصیلان فرصت شغلی ایجاد کند.

بهرامی: اجرای ناقص قانون حمایت از بیمه‌ قالیبافان، موجب از بین رفتن امنیت شغلی بسیاری از فعالان این صنعت شده و باعث شده بافت فرش برای بافندگان مقرون به صرفه نباشد

به‌رغم تصویب قانون بیمه قالیبافان این قانون، به گفته فعالان بخش تعاون، این موضوع به طور ناقص اجرا شده و همچنان عده بسیاری از بافندگان در صف انتظار بیمه قرار دارند.

هنری که دیگر صرفه اقتصادی ندارد

به اعتقاد کارشناسان، موضوع بیمه و امنیت شغلی قالیبافان از اهمیت به‌سزایی برخوردار بوده و در تامین معاش و انگیزه تولید آنها موثر است اما متاسفانه به دلیل کمبود بودجه امکان برقرای بیمه همه قالیبافان و اجرای این حکم قانونی وجود ندارد.

نبود حمایت‌های مالی، کمبود نقدینگی، بی‌ثباتی بازار ارز و افزایش قیمت مواد اولیه از قبیل پشم، رنگ و نخ نیز معیشت بافندگان را دچار مشکل کرده به نحوی که تولید و بافت فرش برای قالیبافان صرفه اقتصادی ندارد و موجب خروج تدریجی آنها از چرخه اقتصاد 

شده است.

در همین راستا «عبدالله بهرامی» مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های فرش دستباف در گفت‌وگو با ایسنا، صنعت فرش دستباف را در امنیت شغلی و اجتماعی قالیبافان موثر خواند و گفت: فرش دستباف نماد اصالت و فرهنگ و هنر ایران زمین است و سهم به‌سزایی در رشد اقتصادی، کارآفرینی و ایجاد اشتغال پایدار دارد.

نبود حمایت‌های مالی، کمبود نقدینگی، بی‌ثباتی بازار ارز و افزایش قیمت مواد اولیه از قبیل پشم، رنگ و نخ، معیشت بافندگان را دچار مشکل کرده به نحوی که موجب خروج تدریجی آنها از چرخه اقتصاد شده است

قانونی که نصفه اجرا شد

به گفته رئیس کمیسیون فرش، صنایع دستی و گردشگری اتاق تعاون ایران، قالیبافی در بیشتر روستاها و مناطق محروم موجب اشتغالزایی و درآمدزایی برای خانوارها شده و در امنیت شغلی و اجتماعی آنها تاثیرگذار بوده است.

بهرامی با انتقاد از عدم اجرای کامل قانون بیمه قالیبافان گفت: متاسفانه اجرای ناقص قانون حمایت از بیمه‌ قالیبافان، موجب از بین رفتن امنیت شغلی بسیاری از فعالان این صنعت شده است. از سوی دیگر نوسانات شدید ارزی و بی‌ثباتی بازار و بالا رفتن قیمت مواد اولیه اعم از نخ و پشم باعث شده بافت فرش برای بافندگان مقرون به صرفه نباشد.

به گفته وی این عوامل به ویژه نداشتن سرمایه در گردش و عدم حمایت مالی، خروج بسیاری از قالیبافان از چرخه تولید را به دنبال داشته است.

ظرفیت‌هایی که نادیده گرفته می‌شوند

بهرامی ضمن اعلام آمادگی اتحادیه تعاونی‌های فرش دستباف برای آموزش و توانمندسازی بافندگان و حمایت از تولیدات قالیبافان گفت: خوشبختانه اتحادیه از ابزارها و تخصص لازم برخوردار است و با بدنه بافندگان فرش دستباف نیز مستقیما ارتباط دارد لذا برای هرگونه تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری در حوزه فرش دستباف به ویژه در بحث اشتغال خانگی آماده ارائه تجارب خود هستیم.

به گفته وی، شغل قالیبافی یکی از رسته‌های مشاغل خانگی است که در عین زودبازده بودن ارزش افزوده بسیاری دارد و در اشتغالزایی و ارزآوری برای کشور موثر است. از این‌رو علاقمندان به اشتغال خانگی به ویژه فارغ‌التحصیلان دانشگاهی و جوانان جویای کار می‌توانند با کمترین سرمایه در منزل بافت فرش‌های دستباف را آغاز و برای خود درآمدزایی کنند.

هنری که به معیشت روستاییان 

گره خورده است

فرش دستباف به عنوان یک کالای مهم غیرنفتی، ظرفیت بالقوه و زیادی برای کسب ارز دارد. این صنعت افراد زیادی را به شکل فصلی و دائمی مشغول به کار کرده و در معیشت و اقتصاد خانوارهای روستایی اثرگذار است.

به گفته کارشناسان، چرخه صنعت فرش ایران از ابتدایی‌ترین مراحل تولید تا رسیدن به دست مصرف‌کننده حدود ۲۰ تا ۳۰ فرصت شغلی را به وجود می‌آورد و صرف‌نظر از روستاییان، بافندگان شهری نیز گاهی از این طریق امرار معاش می‌کنند.

تولید فرش دستباف کاملا بومی و متکی به هیچ منبع خارجی نیست، از این رو با توجه به آنکه صادرات فرش ارزش افزوده بسیار بالایی برای کشور و تولیدکنندگان به ارمغان می‌آورد، شایسته است دولت برنامه‌ریزی اصولی و سرمایه‌گذاری مناسبی در این حوزه داشته باشد و با اعطای تسهیلات مالی و بانکی بدون بهره و فراهم کردن پوشش بیمه‌ای از قالیبافان و این تجارت پرسود و اشتغالزا حمایت کند.