بانکی دیگر زیر سایه سنگین ناترازی مالی:
آیا بانک «ایران زمین» هم منحل می‌شود؟
بانک ایران زمین، با بیش از ۱۵ سال سابقه، حالا در نقطه‌ای ایستاده که آینده‌ای برایش متصور نیست مگر با مداخله فوری. زیان انباشته ۹۴ هزار میلیارد تومانی، بدهی ۵۵ هزار میلیاردی و هزینه‌های رو به افزایش، تصویری از بانکی می‌سازد که هر روز کوچک‌تر، بدهکارتر و ناتوان‌تر می‌شود. بانک مرکزی وعده داده است که اجازه نمی‌دهد هیچ بانکی سپرده‌گذاران را قربانی سوءمدیریت کند؛ اما تجربه‌های گذشته می‌گویند که در اقتصاد ایران، فاصله میان وعده و واقعیت، گاهی به اندازه کل سرمایه یک بانک است.
به گزارش اقتصاد24، دو هفته پس از انحلال رسمی بانک آینده و ادغام آن در بانک ملی ایران، حالا افکار عمومی و نهاد‌های ناظر چشم به فهرستی دوخته‌اند که نام پنج بانک دیگر را در خود دارد؛ فهرستی که معاون نظارت بانک مرکزی با صراحت از آن نام برده است: سرمایه، دی، سپه، ملل و ایران زمین. محمدپور گفته است: الان به غیر از بانک آینده ۵ بانک ناتراز داریم، بانک‌های سرمایه، دی، سپه، ایران زمین و موسسه ملل جزو بانک‌های ناتراز ما هستند. او گفته این پنج بانک «ناتراز» هستند؛ یعنی هزینه‌ها و بدهی‌هایشان بیش از درآمد‌ها و دارایی‌هایشان است؛ و در میان آنها، یک نام بیش از بقیه جلب توجه می‌کند؛ بانک ایران زمین، بانکی که از شعار «ارزش‌آفرینی برای ایرانی آباد» رسیده به رکورددار زیان در شبکه بانکی کشور.
بانک ایران زمین در میانه دهه ۱۳۸۰ متولد شد؛ از دل شبکه‌ای از مؤسسات مالی و اعتباری که در سال‌های پیش از آن، با مجوز بانک مرکزی و در فضای رقابتی بازار پول، به سرعت رشد می‌کردند. در ابتدا هدف اعلام‌شده آن ساده بود: بانکی خصوصی برای حمایت از بنگاه‌های کوچک و متوسط و توسعه خدمات نوین بانکی. در مهرماه ۱۳۹۰، «ایران زمین» وارد بورس تهران شد؛ با سرمایه‌ای ۴۰۰ میلیارد تومانی، چشم‌اندازی توسعه‌گرا و شعار‌هایی درباره ایجاد ارزش برای سهامداران. آن روز‌ها هنوز کسی نمی‌دانست همین سرمایه اندک، روزی در برابر کوهی از بدهی و زیان، فقط به عددی نمادین در ترازنامه بدل می‌شود. نخستین سال‌های فعالیت، آرام و همراه با سود‌های محدود بود، اما در دهه ۱۴۰۰ ورق برگشت. رکود اقتصادی، افزایش نرخ سود، رقابت ناسالم میان بانک‌های خصوصی و در نهایت، بنگاه‌داری افراطی، ایران زمین را به مسیر سقوط کشاند؛ مسیری که امروز در آستانه انحلال ایستاده است.
بر اساس آخرین صورت‌های مالی منتشرشده در سامانه کدال، بانک ایران زمین در سال ۱۴۰۳ بیش از ۲۵ هزار و ۲۸۷ میلیارد تومان زیان خالص ثبت کرده است. این رقم در مقایسه با سال پیش از آن تا ۴۸ درصد افزایش یافته است. هم چنین به گزارش اقتصاد ۲۴، زیان انباشته بانک تا پایان همان سال به ۷۹ هزار و ۴۵۶ میلیارد تومان رسیده بود، در حالی که سرمایه ثبت‌شده‌اش همچنان ۴۰۰ میلیارد تومان باقی مانده و این یعنی زیان انباشته حدود ۲۰۰ برابر سرمایه اسمی بانک است.
هر چه زمان برای بانک ایران زمین پیش می‌آید، اعداد تازه‌تر نیز تصاویر تیره‌تری نشان می‌دهند. در شش ماه نخست سال ۱۴۰۴، ایران زمین بیش از ۱۴ هزار و ۲۲۲ میلیارد تومان زیان خالص ثبت کرده است. اگر این رقم را تقسیم بر زمان کنیم، معنای تکان‌دهنده‌ای دارد: بانک در هر ماه حدود 2,370 میلیارد تومان، در هر روز حدود ۷۶ میلیارد تومان و در هر ساعت بیش از سه میلیارد تومان زیان می‌سازد.
بانک مرکزی وعده داده است که اجازه نمی‌دهد هیچ بانکی سپرده‌گذاران را قربانی سوءمدیریت کند. اما تجربه‌های گذشته می‌گویند که در اقتصاد ایران، فاصله میان وعده و واقعیت، گاهی به اندازه کل سرمایه یک بانک است. در نهایت، اگر اصلاحات ساختاری جدی آغاز نشود، بانک ایران زمین نیز دیر یا زود سرنوشتی مشابه بانک آینده خواهد یافت. تنها تفاوت این است که این بار، هشدار‌ها پیش از فروپاشی شنیده شده‌اند؛ اما آیا کسی گوش می‌دهد؟
دیدگاه تان را بنویسید