نامه انتقادی یک هنرمند خطاب به لوریس چکناواریان
نیشخند ضحاک‌گون چرا؟
پرویز یحیوی هنرمندی که در خارج از کشور در عرصه موسیقی کلاسیک مشغول فعالیت است، با نوشتن نامه‌ای، انتقاداتی را نسبت به لوریس چکناواریان مطرح کرد. چراکه هفته گذشته خبرگزاری تسنیم گفت‌وگویی با لوریس چکناواریان آهنگساز و رهبر ارکستر منتشر کرده بود که در این گفت‌وگو چکناواریان انتقادهایی به کیفیت اجراهای این روزهای ارکستر سمفونیک داشت و سطح کیفی این ارکستر را پایین دانست. پس از چند روز یکی از هنرمندان عرصه موسیقی کلاسیک که در اروپا مشغول ادامه تحصیل است، یادداشتی را در اختیار ما قرار داده که در آن انتقاداتی به لوریس چکناواریان وارد کرده است. در ادامه این یادداشت از نظرتان می‌گذرد.
« بی‌وفا ،حالا که من افتاده‌ام از پا چرا؟ بله سطح ارکستر سمفونیک تهران پایین است اما چه کسانی مقصرند؟ ای‌کاش حرف‌هایتان در مصاحبه‌های شما طی 20 سال گذشته واقعی بود و جهت پیشرفت موسیقی در مملکت ما مطرح می‌شد. مصاحبه‌هایی که بیشترشان حول این بحث بیان‌شده‌اند که «چقدر سطح ارکستر سمفونیک پایین است»؛ درصورتی‌که خودتان به‌عنوان مشاور هنری، مسئول بوده‌اید.
شما که سال‌ها به‌عنوان مشاور اول معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد جزو ردیف اول مسئولان موسیقی برای ارکستر سمفونیک تهران تصمیم گرفته‌اید، چرا و چطور شده که به‌یک‌باره متوجه شده‌اید که ارکستر سمفونیک تهران در سطح بسیار بدی است؟
بله ارکستر سمفونیک در سطح بدی است و این را همه می‌گویند و می‌دانند، ولی نه در سطح ارکستر دبستان که شما می‌گویید. این جمله شما به‌نوعی سوءاستفاده از ناآشنایی مردم بوده و توهین به نوازندگان بسیار عالی در این ارکستر است. نوازندگانی که ثابت کرده‌اند، حتی با رهبران ضعیف هم نتیجه نسبتاً خوبی می‌دهند.
در این سال‌ها مصاحبه‌های انتقادی شما چه کمکی به ارکستر سمفونیک کرده است؟ در تمام این سال‌ها شما ازیک‌طرف به‌عنوان مشاور، به‌نوعی مسئول اغلب فعالیت‌های هنری وزارت فرهنگ و ارشاد در زمینه ارکسترها بوده‌اید و از طرف دیگر منتقد آنها در رسانه‌ها.
درست است که آقای شهرداد روحانی بدون تجربه و نداشتن رپرتوار کافی با رزومه‌ای غیرواقعی و دستکاری‌شده در 20 سال گذشته اغلب ارکستر سمفونیک تهران را رهبری کرده و حدود3 سال است که رهبر دائم ارکستر سمفونیک است (البته در حضور شما)، درست است که سطح ارکستر پایین است و رپرتوارهایش تکراری شده، درست است که باید رهبران حرفه‌ای و باتجربه تنها با ارکستر سمفونیک تهران کار کنند؛ ولی انتقادات شما که هرچند وقت یک‌بار از رسانه‌ای سر درمی‌آورند ما را متعجب کرده است و سوالاتی را پیش می‌آورند که دوست داریم به آنها جواب بدهید.
جناب آقای چکناواریان؛ شما به‌عنوان رهبر حرفه‌ای قبل از انقلاب مسئول ارکستر اپرا در ایران بودید و بعد از انقلاب هم سال‌ها مسئولیت ارکستری در ارمنستان را در اختیار داشتید، حدود 20 سال است که به‌عنوان آهنگساز و رهبر ارکستر از ارمنستان دوباره به ایران برگشته‌اید و در این کشور از بهترین امکانات برخوردار بوده‌اید.
برای ما این سوال پیش می‌آید که چرا شما که خود را ایران‌دوست و رهبر حرفه‌ای ارکستر می‌دانید و در تمام این مدت به‌عنوان مشاور هنری با دریافت دستمزدی بسیار بالا (حدود 5 برابر یک نوازنده ارکستر) داشته‌اید چرا در این 20 سال قدم مهمی برای درست کردن یک ارکستر حرفه‌ای و تربیت رهبر ارکستر در ایران برنداشته‌اید. این در صورتی است که در زمان ریاست جمهوری آقای خاتمی ساختمانی را جهت تدریس در اختیار شما گذاشتند. با تحقیقات ما، به این نتیجه رسیدیم که شما هرچند یک‌بار از نبودن ارکستر و رهبر خوب انتقاد کرده‌اید و همین به شما این حق را داده است که یا ارکستری از خارج بیاورید و یا اینکه قطعاتتان را در خارج با مخارجی بسیار بالا ضبط کنید.
شما می‌گویید باید رهبران خوبی به ایران بیایند، اما ما از نوازندگان ارکستر سمفونیک شنیده‌ایم که در 12 ماهی که آنها با علی رهبری، رهبر مشهور بین‌المللی ایرانی در سطحی بسیار بالا کار می‌کردند شما ارکستر را تحریم کرده بودید. نه‌تنها به تمرین‌هایشان نرفتید بلکه حتی یکی از کنسرت‌هایشان را هم از نزدیک ندیدید. نوازندگان ارکستر می‌گویند شما حتی اجازه ندادید که ارکستر سمفونیک تهران قطعاتتان را اجرا کند.
این‌کارهای شما ما را متعجب کرده است.
در خاتمه اجازه دهید به‌عنوان یک ایرانی بزرگ‌ترین انتقادم را خدمتتان عرض کنم:
جناب آقای چکناواریان حدود 20 سال است که شما به ایران برگشته‌اید و باوجود مشکلات فراوانی که مملکت در حوزه‌های فرهنگی داشته است، شما از سازمان‌های مختلفی به‌عنوان مشاور هنری و عناوین مختلف دستمزدهای
بسیار بالایی داشته‌اید.
فرزند شما امانوئل که زمان برگشتن شما به ایران فقط 3 سال داشته امروز 23 ساله شده است و با دستمزدهای شما از ارگان‌های مختلف، در اروپا تحصیل‌کرده و خدا را شکر به موفقیت‌های بسیار بالایی رسیده است؛ چرا در رزومه فرزند شما، شمایی که دائم از ایرانی بودن صحبت می‌کنید، به هیچ زبانی نام ایران و ایرانی بودن اشاره هم نمی‌شود.»
دیدگاه تان را بنویسید