چرا خانه سینما یک نهاد صنفی ناکارآمد است؟

اعضای هیأت مدیره صنوف مختلف خانه سینما بر این عقیده‌اند که این نهاد صنفی تا امروز اقدام سازنده‌ای در جهت حل معضلات سینماگران نداشته است و عدم استقلال، اختلافات درونی هیأت مدیره خانه سینما و تضاد منافع اعضا از اصلی‌ترین عوامل این ناکارآمدی بوده است.

به گزارش ایلنا، دوم مرداد ماه سال جاری زمان مقرر برای برگزاری مجمع و انتخابات هیأت مدیره خانه سینما بود که چند ساعت پیش از برگزاری، وزارت ارشاد با ارسال نامه‌ای به خانه سینما انتخابات را برای تأیید صلاحیت کاندیداهای مطرح شده متوقف کرد و پس از گذشت نزدیک به یک ماه هنوز این انتخابات انجام نشده است.

خانه سینما به عنوان یک نهاد صنفی که امروز بیش از پنج‌هزار عضو دارد سال ۱۳۶۸ بنیانگذاری شد و از سال ۱۳۷۲ اولین هیأت مدیره آن کار خود را آغاز کرد و با وجود اینکه بیش از ۳۰ سال از زمان تأسیس این نهاد صنفی می‌گذرد هنوز به ساز و کاری مشخص برای رسیدگی به مطالبات صنفی سینماگران دست پیدا نکرده و مناقشات بسیاری درباره مسائل قانونی آن وجود دارد که در کنار آن اختلافات موجود در بین اهالی سینما، انتقادات و حواشی زیادی را متوجه عملکرد مدیریت خانه سینما می‌کند.

خانه سینما در حالی در آستانه برگزاری شانزدهمین دوره انتخابات خود قرار دارد که بسیاری از سینماگران معتقدند این نهاد ابزارها و اختیارات لازم برای فعالیت صنفی را ندارد و باید در اساسنامه آن اصلاحاتی جدی صورت بگیرد.

به هر شکل دوره جدید انتخابات خانه سینما نزدیک است و همچنان مسائل بسیاری از سوی سینماگران عنوان می‌شود که ضرورت رسیدگی به آن‌ها را تأکید می‌کنند و قطعاً هیأت مدیره جدید در دوره پیش رو با انتظارات بسیاری از سوی سینماگران مواجه است و البته این در شرایطی است که اختلافات موجود بین سینماگران بسیاری از اعضای صنوف را نسبت به کارآمد بودن خانه سینما در رسیدگی به مطالبات سینماگران ناامید کرده است.

با این حال لازم است پیش از اینکه هیأت مدیره جدید انتخاب شود و فعالیت خود را آغاز کند، نگاهی به عملکرد ریاست دوره قبل خانه سینما و انتظارات موجود در بین سینماگران داشته باشیم. به همین بهانه با چند تن از اعضای هیأت مدیره صنوف مختلف گفتگوهایی داشتیم که در ادامه می‌خوانید:

ناکارآمدی در پی تضاد منافع صنوف و دخالت‌های دولت

ساعد نیک‌ذات، فیلمبردار و دبیر هیأت مدیره انجمن فیلمبرداران، اظهار داشت: در حوزه مدیریت خانه سینما مشکل ما مربوط به خانه سینما نمی‌شود؛ مشکل اصلی ساز و کار قانونی کشورمان است که دولت در همه بخش‌ها مدیریت دارد و این نوع مدیریت در عرصه هنر در هر بخشی آسیب‌زننده و مشکل‌زا است. بی‌انصافی است اگر اینگونه به خانه سینما انتقاد کنیم و بگوییم همه چیز سر جای خودش بود و شما به عنوان هیأت مدیره عملکرد درستی نداشتید.

نیک‌ذات تصریح کرد: مدیریت فرهنگ و هنر کشورمان به دست دولت است و وزارت ارشاد که خود متولی هنر این کشور است خود ضد فرهنگ و هنر عمل می‌کند. وزارت ارشاد به جای اینکه از فرهنگ و هنر دفاع کند بیشتر تابع دیگر نهادهای کشور است؛ در این شرایط خانه سینما زمانی می‌تواند قدرتمند باشد که بتواند سندیکا باشد و ما در ایران سندیکا نداریم و انجمن نمی‌تواند چنین نقشی ایفا کند. به همین دلیل به شخصه از خانه سینما انتظار چندانی ندارم و اگر بخواهم تلاش مدیران خانه سینما را مورد تحلیل قرار دهم بر مبنای شرایطی که وجود دارد این کار را انجام می‌دهم.

وی افزود: مسائلی چون طرح امنیت شغلی، اختلافاتی مثل پذیرش قرار گرفتن صنوف زیر نظر وزارت کار و... را با شرایط حاضر مورد سنجش قرار می‌دهم و انتظاراتم را مطرح می‌کنم. قرار گرفتن صنوف زیر نظر وزارت کار که ساختاری متفاوت از ساختار کاری سینما دارد هم نمی‌تواند آنطور که انتظار می‌رود نتیجه‌بخش باشد،‌ به همین دلیل شرایط کاملاً ناامید‌کننده است و ما نمی‌دانیم برای حل مشکل فیلمبرداری با 70 سال که بیشتر عمرش را در این حرفه گذرانده و امروز نمی‌تواند هزینه داروهایش را تأمین کند چه کاری می‌توانیم انجام دهیم.

اختلافات موجود در خانه سینما، اثرگذاری آن را کاهش داد

بهمن کامیار،تهیه‌کننده و کارگردان سینما و عضو هیأت مدیره کانون کارگردانان، نیز گفت: از نظر من مهم‌ترین نقطه ضعف خانه سینما در دوره اخیر ترکیب هیأت مدیره بود چراکه به نظر می‌آمد در هیأت مدیره انسجام لازم برای پیش‌بردن و پیگیری تصمیمات و مصوبات وجود نداشت و اختلافات درونی کاملاً آشکار بود و بالطبع این شرایط باعث شده بود که خانه سینما با کاهش اثرگذاری برای حمایت از صنوف مواجه شود.

کامیار درباره مسئله‌ای که باید امروز در اولویت امور خانه سینما قرار بگیرد، گفت: به نظر من آنچه که امروز باید در اولویت باشد، تغییر اساسنامه است. در اساسنامه خانه سینما اشکالات متعددی وجود دارد که متأسفانه قدرت اجرایی خانه سینما را تا حدودی کاهش داده و تغییر اساسنامه بر اساس آن پیش‌نویس‌هایی که آماده شده و من حداقل می‌دانم یکی از این پیش‌نویس‌ها که در جریانش هستم، بسیار مترقی و کارساز است اولین اقدام عاجل و ضروری است و باید در دستور کار قرار بگیرد. نکته دیگر که از نظر من رسیدگی به آن ضرورت دارد تغییر شکل هیأت داوری و هیأت حل اختلاف است. متأسفانه به دلیل بالا رفتن حجم پرونده‌ها و اختلافات شکل فعلی هیأت داوری و هیأت حل اختلاف نمی‌تواند پاسخگو باشد.

کارگردان «در وجه حامل» در پایان خاطرنشان کرد: مدیرعامل مجری مصوبات هیأت مدیره است، یک مدیرعامل قوی و موثر از یک هیأت مدیره قوی و موثر بیرون می‌‌آید چراکه مدیرعامل نمی‌تواند به خودی خود تصمیم بگیرد. اگر در بین اعضا اختلاف وجود داشته باشد بالطبع مدیرعامل را هم تحت تأثیر خود قرار می‌دهد.

رسیدگی به مشکلات معیشتی سینماگران باید در اولویت باشد

همچنین شهرام خلج،طراح چهره‌پرداز و نایب رئیس انجمن چهره‌پردازان، درباره اولویت‌های موجود در سینما که لازم است هیأت مدیره جدید خانه سینما به آن رسیدگی کند،‌ گفت:

بدون شک از یک نهاد صنفی انتظار می‌رود که مشکلات اعضای خود را پیگیری کند و لازم است هیأت مدیره جدید هم رسیدگی به مشکلات معیشتی و تأمین امنیت شغلی سینماگران را در اولویت امور قرار دهد. به شخصه سینماگرانی را می‌شناسم که در شرایط اقتصادی واقعاً سختی زندگی می‌کنند. علاوه بر این خانه سینما در ساماندهی دستمزدها و ورود افراد جدید به این حرفه نیز برنامه‌ریزی دقیق داشته باشد.

وی تصریح کرد: متأسفانه تا امروز به شخصه اقدام چندان سازنده‌ای از سوی خانه سینما برای رفع مشکلات اهالی سینما شاهد نبودم. این نهاد صنفی تنها در فراهم کردن بلیت فیلم‌های جشنواره هر سال اقداماتی دارد و تا الان بیشتر وجودی نمادین داشته که اهالی سینما در آن یکدیگر را ملاقات می‌کنند. من مدت کوتاهی است که وارد هیأت مدیره خانه سینما شده‌ام و امیدوارم که بتوانم در بحث معیشت و امنیت شغلی اعضای صنف اقدامات سازنده‌ای داشته باشم و البته برای محقق شدن این مسئله جلساتی داشتیم و برنامه‌ریزی‌هایی کردیم که فکر می‌کنم اتفاقات خوبی رخ دهد.