حادثه‌ی تلخ آزار و تعرض به یک کودک دچار معلولیت در کلاردشت بار دیگر ضعف جدی در نظارت بر مراکز زیر نظر سازمان بهزیستی را آشکار کرد. یک فعال حقوق افراد دچار  معلولیت، با انتقاد از عملکرد این سازمان تأکید کرد حلقه گمشده این ماجرا خودِ بهزیستی و بی‌توجهی آن به گزارش‌های کارشناسی است. به گفته‌ی او، تا زمانی که نظارت بر این مراکز در اختیار همان نهادی باشد که متولی آن‌هاست، امیدی به جلوگیری از تکرار چنین فاجعه‌هایی وجود ندارد.

فعال حوزه معلولان: مسلماً تخلفات لاپوشانی می‌شوند و برخورد متناسبی با متخلفان صورت نمی‌گیرد. صاحب این مرکز نهایتا یک تا دو سال لغو مجوز می‌شود بعد از آن چه اتفاقی می‌افتد؟ من تاکنون ندیده‌ام که در اتفاقاتی هم که حتی منجر به قتل یا مرگ یک مددجو شده است یکبار روسای بهزیستی این اتفاق را محکوم کنند و یا به دلیل این اتفاق برکنار و یا بازخواست شوند

به گزارش گروه شهرنوشت «توسعه ایرانی»، آزار «درسا»، دختر دچار معلولیت در خانه توانبخشی «فرشتگان مهر کلار» شهرستان کلاردشت، یکی از تلخ‌ترین خبرهای روزهای اخیر بود؛ اتفاقی که احساسات بسیاری از مردم را جریحه‌دار و دوباره نگاه‌ها را به وضعیت نظارت بر مراکز نگهداری افراد دارای معلولیت جلب کرد. به گفته فعالان این حوزه کارشناسان بهزیستی بارها به این مرکز تذکر داده و آن را فاقد صلاحیت دانسته بودند، اما هیچ توجهی از سوی اداره کل بهزیستی صورت نگرفت.

بهروز مروتی در گفت و گو با «توسعه ایرانی»: طبق گزارش‌های جدید ما، کارشناسان در بازدیدهایی که از مرکز کلاردشت داشته‌اند گزارش داده‌اند که این مرکز صلاحیت نگهداری از این عزیزان را ندارد، اما سازمان بهزیستی به این گزارش‌ها توجهی نکرده و در حال حاضر به نظر می‌رسد سازمان نیز شکایتی علیه مدیر متخلف و  کارشناسان تنظیم کرده است

بعد از انتشار اخبار مربوط به این حادثه سازمان وارد عمل شده و بعد از بررسی‌های لازم صحت ماجرا را تایید کرد. طبق اعلام روابط عمومی سازمان بهزیستی، مدیرعامل این مؤسسه اقدام به رفتار خشونت‌آمیز با یکی از کودکان کرده بود؛ کودکی که نه‌تنها نیازمند مراقبت و مهربانی بیشتری بود، بلکه در جایگاهی قرار داشت که باید بیشترین امنیت را در آن احساس می‌کرد. پس از مشخص شدن ماجرا، تیم بهزیستی با همکاری دادستان شهرستان، کودک را فوراً برای درمان به بیمارستان منتقل کرد و در کنار پیگیری وضعیت جسمی او، مراحل قانونی را هم آغاز کردند. در فاصله‌ی کوتاهی مجوز مؤسسه‌ی مربوطه لغو شد، خانه توانبخشی بسته شد و بقیه‌ی کودکان به مرکز دیگری انتقال یافتند. اما ماجرای «درسا» در واقع یادآور این حقیقت است که افراد دچار معلولیت بیش از هر چیز به احترام، توجه و حمایت نیاز دارند. مراقبت از آن‌ها فقط به معنای فراهم کردن امکانات فیزیکی نیست، بلکه شامل حفظ کرامت، آرامش و امنیت روحی‌شان هم می‌شود. اگر این حادثه باعث شود که مسئولان و جامعه در کنار هم برای اصلاح و نظارت جدی‌تر تلاش کنند.

مدیر مرکز مربوطه با وثیقه آزاد شده است! 

بهروز مروتی، فعال حقوق افراد دچار معلولیت در گفت‌و‌گو با «توسعه ایرانی» درباره آزار کودک معلول در مرکز بهزیستی کلاردشت گفت: واقعیت این است که حلقه مفقوده در این قضیه، خود سازمان بهزیستی و نظارت ناکافی آن است. تخلفات مشاهده شده، با برخورد متناسب مواجه نمی‌شود. 

وی افزود: آسیب به ناحیه تناسلی یک کودک نشان‌دهنده تعرض جنسی به اوست و نمی‌تواند صرفاً ناشی از ضرب و شتم عادی باشد. متأسفانه، مدیر مرکز مربوطه با وثیقه آزاد شده است. طبق گزارش‌های جدید ما، کارشناسان، در بازدیدهایی که از این مرکز داشته‌اند گزارش داده‌اند که این مرکز صلاحیت نگهداری از این عزیزان را ندارد، اما سازمان بهزیستی به این گزارش‌ها توجهی نکرده و در حال حاضر به نظر می‌رسد سازمان نیز شکایتی علیه مدیر متخلف و  کارشناسان تنظیم کرده است.

نظارت بسیار ضعیف سازمان بهزیستی باعث تکرار این حوادث می‌شود

این فعال حقوق افراد دچار معلولیت گفت: طی 10 سال گذشته، گزارش‌های متعددی از انواع تجاوز، ضرب و شتم و عدم تأمین وسایل بهداشتی منتشر شد، اما متأسفانه شاهد تغییرات مثبتی نبودیم. این وضعیت ناشی از نظارت بسیار ضعیف است که باعث تکرار این حوادث می‌شود. لازم به ذکر است که خانواده‌ها به دلیل ترس و از سوی دیگر سرکوب رسانه‌ای، از گزارش حوادث خودداری می‌کنند و بسیاری از اتفاقات به دلیل عدم توجه رسانه‌ها، نادیده گرفته می‌شود. به عنوان مثال، در استان مازندران، حوادث مشابهی رخ داده است که نشان می‌دهد وضعیت بدتر از آنچه تصور می‌شود، است. نظارت ضعیف سازمان بهزیستی، به رغم تذکرات قبلی، همچنین برخورد نامناسب با تخلفات باعث تکرار این حوادث شده است.

متهم اصلی در این ماجرا، 

سازمان بهزیستی است

مروتی با تأکید بر اینکه قطعا این مرکز بارها و بارها تذکر گرفته است و کارشناسان پی به مشکلات آن برده‌اند، گفت: متهم اصلی در این ماجرا، سازمان بهزیستی و مدیر کل آن در استان مازندران است که باید پاسخگو باشند. سوال اصلی این است که چرا با وجود گزارش‌های کارشناسی، سازمان بهزیستی بی‌توجهی کرده و اجازه فعالیت به این مرکز را داده است.

وی ادامه داد: مسلماً تخلفات لاپوشانی می‌شوند و برخورد متناسبی با آن‌ها صورت نمی‌گیرد. صاحب این مرکز نهایتا یک تا دو سال لغو مجوز می‌شود بعد از آن چه اتفاقی می‌افتد؟ من تاکنون ندیده‌ام که در اتفاقاتی هم که حتی منجر به قتل یا مرگ یک مددجو شده است یکبار روسای بهزیستی این اتفاق را محکوم کنند و یا به دلیل این اتفاق برکنار و یا بازخواست شوند. 

این فعال حوزه معلولان گفت: تا زمانی که روند به این صورت است من امیدی ندارم که اتفاق مثبتی بیفتد. ما بارها در این زمینه راهکارهای منطقی ارائه کرده ایم. اما متاسفانه سازمان بهزیستی تاکنون این راهکارها را به کار نبسته است. ما مسئله عدم نظارت کافی و عدم برخورد لازم با متخلفان را شاهد هستیم. همچنین سازمان بهزیستی به عنوان کسی که ذینفع است و یارانه مراکز را پرداخت می کند نمی‌تواند مشکلات این مراکز و تخلفات آنها را رسانه‌ای کند چرا که سوء مدیریت خودش در نظارت بر این مراکز زیر سوال می رود. 

آسیب به ناحیه تناسلی یک کودک نشان‌دهنده تعرض جنسی به اوست و نمی‌تواند صرفاً ناشی از ضرب و شتم عادی باشد. متأسفانه، مدیر مرکز مربوطه با وثیقه آزاد شده است

مروتی تصریح کرد: تا زمانی که نظارت بر مراکز تحت نظر بهزیستی توسط خود سازمان بهزیستی انجام می‌شود ما نمی‌توانیم امید داشته باشیم که در یک بازه زمانی مشخص این مشکلات حل شود. پیشنهادی هم که در این زمینه داده ایم این بودکه سازمان بهزیستی به منتخبینی از خانواده‌ها و منتخبینی از انجمن‌های معلولان اجازه دسترسی و نظارت آنلاین بر این مراکز را بدهد همچنین نظارت از سازمان بهزیستی منفک شود چراکه نمی‌شود یک سازمان هم متولی باشد و هم ناظر.

نظارت بر این مراکز به سازمان بازرسی 

کل کشور سپرده شود

وی ادامه داد: لازم است که این موضوع به سازمانی مانند سازمان بازرسی کل کشور سپرده شود و داده‌های مربوط به فیلم‌های دوربین‌های مداربسته در مراکز، که هر لحظه را نشان می‌دهد، در اختیار قرار گیرد. اولاً، مراکز باید هیچ نقطه کوری نداشته باشند و دوماً، دیتابیس سازمان بهزیستی باید به گونه‌ای تنظیم شود که فیلم‌های مراکز در خود سازمان نگهداری و دسترسی آنلاین به آن‌ها فراهم شود. در حال حاضر، سازمان بهزیستی به صورت آنلاین دسترسی ندارد و این باعث می‌شود که تخلفات به آسانی صورت بگیرد و ادعا کنند که دوربین‌ها خراب بوده و هیچ اتفاقی نیفتاده است.

این فعال حوزه معلولان گفت: متأسفانه، علی‌رغم وجود گزارش‌های دردناک از فاجعه‌ها و تجاوزات، هیچ اقدام مثبتی صورت نمی‌گیرد. چراکه حاکمیت به افراد دچار معلولیت برخلاف موازین شرعی و ملی هیچ توجهی ندارد و وقتی هیچ جایگاهی بر این افراد قائل نیست به نظر می‌رسد که حقوق این افراد به سادگی نادیده گرفته می‌شود. افراد سیاسی، فعالان رسانه‌ای و سلبریتی‌ها هیچ مسئولیتی در قبال این قشر احساس نمی‌کنند و به دغدغه‌های این کودکان مظلوم توجهی ندارند. این کودکان از جامعه طرد شده و در مراکز ایزوله نگهداری می‌شوند. بهزیستی هم صرفا یک یارانه به این مراکز پرداخت می‌کند و نسبت به ظلم و ستمی که به این افراد می‌شود بی تفاوت است.

مروتی تصریح کرد: در نهایت، هیچ نماینده‌ای از مجلس تاکنون نسبت به این موارد واکنشی نشان نداده و وزرا نیز جرات نداشته‌اند رئیس سازمان بهزیستی را به دلیل بروز چنین حوادثی برکنار کنند. از سوی دیگر شاهد هیچ واکنشی از سوی رئیس سازمان بهزیستی نبوده‌ایم کدام رئیس بهزیستی تاکنون به دلیل این بروز چنین مواردی استعفا داده است یا حتی آن را محکوم کرده است. تا زمانی که این رویه ادامه داشته باشد، امیدی به تغییرات مثبت وجود ندارد و شاهد فاجعه‌های بدتری خواهیم بود.

متهم اصلی در تعرض جنسی و آزار درسا، سازمان بهزیستی و مدیر کل استان مازندران است که باید پاسخگو باشند. سوال اصلی این است که چرا با وجود گزارش‌های کارشناسی، سازمان بهزیستی بی‌توجهی کرده و اجازه فعالیت به این مرکز را داده است؟

وی درباره احکام قضایی صادر شده برای متخلفان در موارد مشابه گفت: متأسفانه حکمی متناسب به دلایل مختلف صادر نمی‌شود و اگر هم حکمی صادر شود، به اطلاع عموم نمی‌رسد. اگر شیوه‌نامه‌های سخت‌گیرانه‌ای برای صدور مجوزهای روانشناسی و نظارت بر این مراکز وجود داشته باشد، شاید بتوان از بروز این حوادث جلوگیری کرد. این وضعیت بسیار دردآور است و هر چه بیشتر درباره این اتفاقات بشنویم، روح انسان جریحه‌دار می‌شود. متأسفانه، مسئولان نسبت به این قشر بی‌تفاوت هستند و چشمانشان را بر این مسائل بسته‌اند. اگر فرزندان خودشان در این مراکز بودند، قطعاً واکنش متفاوتی نشان می‌دادند.