اجرای تدریجی طرح تفکیک جنسیتی پارک‌ها، بدون تأیید یا تکذیب رسمی؛/ قالب کردن علایق و سلایق شخصی به نام مردم
ریحانه جولایی
در روزهای اخیر خبر تفکیک جنسیتی یا به عبارتی زنانه و مردانه شدن پارک‌ها موج گسترده‌ای از اعتراضات و انتقادات را به همراه داشته است.
خبری که هنوز نه کاملاً تکذیب شده و نه مقامی آن را به وضوح و صریحا تأیید کرده است.
این قضیه از آنجا شروع شد که محمد آقامیری، عضو شورای شهر تهران، در واکنش به انتشار بنری از سردر یک پارک در منطقه ۱۴ شهرداری تهران مربوط به ممنوعیت ورود مردان به پارک، برنامه حصارکشی جنسیتی در صدها پارک پایتخت ایران را تأیید کرد؛ این در حالی است که تفکیک جنسیتی و جدا کردن نیز نیمی از جامعه از نیمی دیگر؛ به زعم کارشناسان اقدامی نامتعارف و زمینه‌ساز بروز نگرانی در جامعه است.
جریان تفکیک جنسیتی شدن پارک‌ها چه بود؟
اقامیری روز شنبه ۲۰ فروردین گفت که ۲۰۰ پارک به بانوان و کودکان اختصاص خواهد یافت. این عضو شورای شهر تهران مدعی شد: «دلیل اجرای چنین طرحی، تقاضای زیاد مردم تهران بوده و ما فقط خواسته مردم را اجرا کردیم.» آقامیری همچنین ادعا کرده بود که این تصمیمات به این دلیل گرفته شده که جلوی دزدیده شدن کودکان در پارک گرفته شود! البته او شواهد مستندی در این خصوص ارائه نداد.
آقامیری پس از انتشار این مصاحبه و درج آن در خبرگزاری‌ها و صداوسیما، بامداد یک‌شنبه ۲۱ فروردین زبان به انتقاد گشود و گفت که منظور او جلوگیری از ورود مردان به «بخش‌هایی» از پارک‌ها بوده و نه تمام محوطه‌های پارک‌ها.
او بازتاب سخنانش در مورد زنانه و مردانه شدن بوستان‌ها در خبرگزاری‌ها و صداوسیما را «شایعه» دانست و گفت که بر اساس طرح شهرداری تهران قرار است از ۲۲۰۰ بوستان تهران، تنها در ۳۵۲ بوستان محلی ورود به فضاهایی از بوستان برای مردان ممنوع شود و مابقی فضای پارک در اختیار عموم مردم است.
این عضو شورای شهر در ادامه گفت: خبرگزاری‌ها و رسانه‌ها می‌بایستی اخبار خوب و امیدوارکننده منتشر کنند و واقعاً کار زشتی است که یک عده خبرنگار با اخبار جعلی، فیک و دروغ امرار معاش می‌کنند.
«تفکیک جنسیتی پارک‌ها»، طرح زاکانی است
هنوز چند روزی از اظهارنظر آقا میری در مورد فیک بودن خبرهای خبرگزاری نگذشته بود که این بار خبر جدیدی به گوش رسید.
علیرضا زاکانی، شهردار تهران پیش‌تر در توئیتی از آنچه مناسب‌سازی ۳۵۲ بوستان در تهران برای مادران، کودکان، زنان و دختران نامیده خبر داده بود. بر اساس آمارهای منتشرشده، طرح تفکیک جنسیتی پارک‌های تهران در ماه‌های گذشته به‌صورت جدی از سوی زاکانی که از اواسط تابستان ۱۴۰۰ سکان‌دار شهرداری تهران شد، پیگیری شده است، تا جایی که بنا بر اعلام شهرداری تهران، از اواخر دی‌ماه پارسال و شروع این طرح تا اواخر اسفند یعنی حدود دو ماه، از ۲۷ «بوستان مادر و کودک» در تهران بهره‌برداری شده است.
شهرداری تهران پیش‌تر در یک گزارش رسمی اعلام کرده بود که تا پایان سال ۱۴۰۱، ۳۲۵ بوستان محلی دیگر به زنان اختصاص خواهد یافت و ساخت دو بوستان جدید در دستور کار قرارگرفته است و بر این اساس شمار بوستان‌های اختصاصی بانوان در پایتخت تا پایان امسال به ۹ مورد می‌رسد.
اینکه طرح تفکیک جنسیتی پارک‌ها از سوی زاکانی بوده است را ناصر امانی، عضو شورای شهر تهران نیز تایید کرد.
او چند روز پیش با تأیید تلویحی اجرای طرح تفکیک جنسیتی در پارک‌ها، گفت طرحی که شهرداری دارد اجرا می‌کند یکی از ایده‌هایی است که آقای زاکانی از ابتدای حضورشان در شهرداری مطرح کرده بودند. نظر ایشان این است که برخی از خانم‌ها که با بچه‌های کوچکشان به پارک‌ها می‌آیند، راحت‌تر بتوانند با بچه‌هایشان بازی کنند و این کار در فضای عمومی پارک برایشان امکان‌پذیر نیست. لذا نظرشان این است که در هر محله‌ای از شهر تهران، بخشی از فضای یکی از پارک‌ها را به شکلی تغییر کاربری دهند که نیاز مادران و کودکانی که به پارک می‌آیند را برآورده کنند.
امانی ادامه داد: آنچه آقای زاکانی مطرح کردند و ما از ایشان شنیده‌ایم، همین است. البته گویا نزدیک به 20 و خرده‌ای از آنها را در برخی از مناطق اجرا کرده‌اند. من موفق نشده‌ام که این پارک‌ها را ببینم که به چه شکلی است ولی طرح زنانه و مردانه کردن پارک‌ها به‌هیچ‌عنوان مطرح نیست. نه شهرداری این موضوع را مطرح کرده است و نه ما به‌عنوان اعضای شورای شهر این را می‌پذیریم که پارک‌های تهران حالت جنسیتی بگیرد و تفکیک شود.
دیوارکشی برای سیل یا محافظت از بانوان؟
ایده پارک بانوان که در برخی شهرها ازجمله تهران به بهره‌برداری رسید در ابتدا موردتوجه بسیاری از بانوان قرار گرفت. اینکه بانوان بتوانند در فضایی مختص خود ورزش و تفریح کنند ایده خوبی بود، البته این در صورتی است که مثلاً یک یا دو پارک در کلان‌شهرها مختص بانوان شود و حضور در مابقی پارک‌ها مشکلی برای افراد خانواده ایجاد نکند. با منتشر شدن خبرها، دیروز مشخص شد در برخی از شهرستان‌های کوچک هم تفکیک فضای زنانه و مردانه عملی شده است.
خبرهای منتشرشده نشان می‌دهد یک پارک در بجنورد که پارک نسبتاً بزرگی است را دیوار کشیده‌اند و آقایان اجازه ورود به آن را ندارند. روز گذشته شهردار بجنورد درباره دیوارکشی در یک پارک در این شهر گفت: این پارک در ورودی شهر است و یک قسمتش به پل سواره‌رو می‌خورد. با توجه به محصور بودن پارک‌های بانوان طبیعتاً دورتادور این پارک دیوار کشیده شد و عملاً روی پل هم باید انجام می‌شد. متأسفانه شبکه‌های معاند، اقدام به فضاسازی کردند درصورتی‌که این امر اساساً کذب است و نه مبنای عقلانی دارد و نه مبنای فنی.
اما موردی که در رابطه با این پارک عجیب است اظهارنظرهای قبلی است که گفته شده دیوار این پارک برای جلوگیری از سیل بنا شده است در حالی که برخی دیگر دلیل دیوارکشی را محصور کردن فضای بانوان اعلام کرده بودند. جواد حمیدی راوری در پاسخ به این موضوع بیان کرد: در سه چهار سال گذشته این پارک با همین شیوه دیوارکشی شده بود. در برهه‌ای مدیریت شهری تصمیم گرفت که این دیوار را بردارد. الآن با توجه به نوع کاربری که قرار است پارک بانوان داشته باشد، این دیوار احداث شد.
مشکلات مردم با حصارکشی حل نمی‌شود
همان‌طور که به آن اشاره شد حواشی و نقدهای زیادی به این طرح زاکانی وارد شد. یکی از این واکنش‌ها از سوی ناهید خداکرمی، عضو سابق شورای شهر تهران صورت گرفت. او با تأکید بر عمومی بودن فضای پارک‌ها و بوستان‌های شهری، گفت: پارک‌ها و بوستان‌ها متعلق به همه شهروندان است. گفته‌هایی مانند جداسازی پارک‌ها برای بانوان نه تنها مشکلی را از مردم حل نمی‌کند بلکه مشکلات اجتماعی ما را هم بیشتر می‌کند. بسیاری از مردان و زنان از وضعیت مدیریت فرهنگی کشور ناراضی هستند. این نارضایتی با حرف‌های غیر ضروری و بدون مطالعه بیشتر می‌شود و این موضوع جای تأسف دارد.
خداکرمی در ادامه به مشکلات محیط‌زیستی، اقتصادی و اجتماعی تهران اعم از آلودگی هوا، ریزگردها، کمبود آب، نبود انرژی پاک، تورم، گرانی و خشونت اشاره و بیان کرد: فکر و ذکر مسئولین ما این است که در امور خانواده‌ها دخالت و مسائل بی‌ربط به مأموریت‌های مدیریت شهرى را مطرح کنند. مشکلات شهر تهران با حصارکشی پارک‌ها حل نمی‌شود.
زهرا شمس احسان، عضو شورای شهر تهران هم در جلسه شورای شهر به ناکارآمد بودن «بوستان‌های مادر و کودک» اشاره کرد و گفت: موضوع ممنوعیت حضور مردها در این بوستان‌ها باید منتفی شود. او بیان کرد: این بوستان‌ها نیازمند اصلاح و بازنگری در انتخاب و تجهیز است. چرا که بازدید همکارانمان از این بوستان‌ها نشان داده که عموماً بوستان‌های محلی زیر ۵۰۰۰ متر با هدف حداقل هزینه‌های تجهیز انتخاب شدند و فارغ از استقبال و رضایت شهروندان این پارک‌ها در مناطقی واقعند که از نظر سرانه فضای سبز در مضیقه هستند. به‌گونه‌ای که خانواده‌ها برای استفاده از بوستان‌های دیگر باید مسافت زیادی را طی کنند. لذا موضوع محدودیت حضور آقایان باید منتفی شود و از طرفی دیگر فلسفه وجود اتاق مادر و کودک در بوستان‌های فرامنطقه‌ای است، نه اینکه آنها را بوستان‌های محلی که ساکنان محله از این بوستان‌ها استفاده می‌کنند راه‌اندازی کنیم.
اولویت‌های مهم‌تر از جنسیتی کردن پارک‌ها وجود دارد
در آخر اما باید یک‌بار دیگر خاطرنشان کرد که شهرداری و شورای شهر شهری به بزرگی تهران، با مشکلات اساسی‌تری چون آلودگی هوا، ریزگردها، ترافیک و... مواجهند که باید به حل آنها اقدام کنند. جداسازی زنان و مادران در پارک‌ها به‌هیچ‌وجه اولویت این شهر و مردم آن نیست. از سوی دیگر باید دید چنین موضوعاتی اصلاً دغدغه مادران هست یا نه؟ چند نفر از زنانی که فرزندان خود را به پارک می‌برند دوست دارند یا اصلاً برایشان اهمیت دارد که در فضایی کاملاً زنانه و بدون حضور همسرشان با کودکشان وقت بگذارند؟
همچنین باید به این نکته توجه داشت که تهران ۲ هزار و ۲۷۷ بوستان دارد که مساحت آنها در حالت کلی به پنج هزار و ۹۴۹ هکتار می‌رسد و با توجه به مساحت و جمعیت این شهر سرانه فضای سبز به‌اندازه‌ای نیست که نیمی از آن تنها به یک جنسیت اختصاص یابد. موضوعی که اثبات می‌کند طرح تفکیک جنسیتی پارک‌ها، طرحی بدون برنامه‌ریزی و مطالعه دقیق است.
سوتیترها:
طرح تفکیک جنسیتی پارک‌های تهران در ماه‌های گذشته به‌صورت جدی از سوی زاکانی که از اواسط تابستان ۱۴۰۰ سکان‌دار شهرداری تهران شد، پیگیری شده است تا جایی که بنا بر اعلام شهرداری تهران، از اواخر دی‌ما پارسال و شروع این طرح تا اواخر اسفند یعنی حدود دو ماه، از ۲۷ «بوستان مادر و کودک» در تهران بهره‌برداری شده است
عضو سابق شورای شهر تهران با بیان اینکه مشکلات محیط‌زیستی تهران اعم از آلودگی هوا، ریزگردها، کمبود آب، نبود انرژی پاک و... با حصارکشی پارک‌ها حل نمی‌شود، گفت: فکر و ذکر مسئولین ما این است که در امور خانواده‌ها دخالت و مسائل بی‌ربط به مأموریت‌های مدیریت شهرى را مطرح کنند
دیدگاه تان را بنویسید