دیدن سگ‌های لاغر و گرسنه در کنار جاده‌ها یا گربه‌هایی ریزجثه در میان سطل‌های زباله یا حتی پرندگان شهری کنار پنجره، گاهی هر عابر یا شهروندی را ترغیب می‌کند که از سر مهربانی، باقیمانده‌های غذای خود را برای این حیوانات کنار بگذارند یا حتی برای آنها غذای مخصوص خریداری کنند و در جای جای پیاده‌راه‌ها و کناره پنجره‌ها بریزند.

در حالی که بسیاری از ما این اعمال را از روی دلسوزی برای حیوانات انجام می‌دهیم، اما به اعتقاد کارشناسان، این عمل می‌تواند برای آنها صدمات جبران‌ناپذیری داشته باشد.

در این‌باره، محمد درویش، کارشناس محیط زیست، با اشاره به اینکه نگاه کارشناسی در این زمینه آن است که تلاش کنیم تا حیات وحش، حیات وحش باقی بماند، گفت: نباید با عملکردهایمان کاری کنیم که حیات وحش بیش از حد به انسان‌ها اعتماد کنند و مطمئن شوند؛ کسی هست که برای آنها غذا تامین کند، چون این موضوع باعث می‌شود تاب‌آوری حیوانات در برابر شرایط سخت کاهش پیدا کند.

وی با بیان اینکه هم پرندگان و هم سگ‌ها و گربه‌ها تحت تاثیر این رفتار شهروندان قرار می‌گیرند، گفت: غذا و آب دادن به حیوانات به تدریج باعث می‌شود آنها در معرض آسیب‌های جدی‌تری قرار بگیرند.

به گفته او کاری که می‌تواند با اخلاق محیط زیستی سازگارتر باشد آنست که در صورتی که افراد با حیوان مجروحی روبه‌رو می‌شوند اقدامی برای بهبود وضعیت آن انجام دهند یا در شرایط یخبندان و سرمای شدید که امکان پیدا کردن غذا وجود نداشت و حیوانات نمی‌توانستند از پوشش گیاهی و برگ‌ها تغذیه کنند و منابع آبی یخ زده بود و حیوانات نمی‌توانستند آب بخورند؛ شهروندان یخ منابع آبی را بشکنند و آبشخورهای موقت ایجاد کنند یا علوفه دستی یا غذا بریزند.

او تاکید کرد: این اقدامات تنها باید در شرایط سخت آب و هوایی که حیوانات در آستانه شرایط بحرانی قرار دارند، اتفاق بیافتد، در غیر این صورت بهتر است اجازه دهند حیوانات به تدریج با شرایط سخت پیرامون خود سازگار شوند. نباید حیوانات را شرطی بکنیم و کاری کنیم که آنها از تلاش برای بهبود وضعیت خود فاصله بگیرند.

به گفته درویش، دلیل اینکه در شهر تهران موش‌ها در حال گسترش هستند آنست که ما برای گربه‌ها غذا فراهم می‌کنیم. از سوی دیگر زباله‌ها هم در دسترس این حیوانات قرار دارد. همه اینها باعث می‌شود که گربه‌ها انگیزه لازم برای گرفتن موش نداشته باشند که این موضوع می‌تواند خسارتی به اکوسیستم وارد کند.

تغییر رژیم غذایی پرندگان

جمع شدن پرندگان در یک فضا شاید صحنه زیبایی باشد؛ اما به طور کلی با خطراتی نیز همراه است. به گفته این کارشناس محیط زیست حتی وقتی ما به یک پرنده غذا‌رسانی می‌کنیم، چند مشکل به وجود می‌آید. نخست این که رژیم غذایی آن را تغییر می‌دهیم. به طور مثال اگر یک پرنده در طبیعت درصدی کربوهیدرات می‌خورد و بقیه را از حشرات تغذیه می‌کرد، با خوردن برنج و نانی که ما به آنها می‌دهیم کربوهیدرات بدن‌شان بالا می‌رود، در حالی که باید از پروتئین هم استفاده کنند.

به گفته این کارشناس محیط زیست این تغییر رژیم غذایی در دراز مدت برای پرندگان مشکل ایجاد می‌کند؛ در حالی که پرندگان نقش مهمی در دفع حشرات دارند؛ بنابراین برای طبیعت هم مشکل ایجاد می‌کنند. نکته دیگر این که وقتی ما به پرندگان غذا می‌دهیم، آنها را در یک نقطه جمع می‌کنیم و اگر یکی از آنها بیماری داشته باشد، از این طریق به بقیه پرندگان هم انتقال داده می‌شود.

به پرنده‌ها تنها در شرایط یخبندان غذا بدهید

درویش گفت: به پرنده‌ها باید تنها در شرایطی که هوا به شدت سرد و یخبندان است و غذایی در اختیار ندارند به اندازه محدود غذا داده شود یا آب در اختیار آنها قرار گیرد و این موضوع نباید به شکل یک رویه درآید. تا زمانیکه آب یخ نزده و حیوانات از جمله پرنده‌ها می‌توانند غذای خود را تامین کنند غذا دادن به آنها درست نیست و باید شرایطی باشد که حیوانات، خود بتوانند این شرایط سخت را کنترل و مدیریت کنند.