افزایش ۴۷درصدی سبد معیشت در فروردین ماه امسال
خطر سوءتغذیه کم‌درآمدها جدی‌تر شد
افزایش 47 درصدی هزینه‌های سبد حداقل معیشت در یک سال، زنگ هشدار تازه‌ای برای سیاست‌گذاران اقتصادی است.
به گزارش اکوایران، از فروردین ۱۴۰۳ تا فروردین ۱۴۰۴، روند تورم در سبد حداقل معیشت خانوارهای ایرانی تغییرات قابل توجهی را تجربه کرده است. بررسی شاخص‌های رشد ماهانه و نقطه به نقطه نشان می‌دهد که گرچه در نیمه نخست سال ۱۴۰۳ نوعی کاهش موقتی در شتاب رشد قیمت‌ها رخ داده اما از نیمه دوم سال 1403 به بعد، مجدداً فشارهای تورمی افزایش یافته و در ماه‌های پایانی به اوج خود رسیده است. این روند می‌تواند بازتابی از نوسانات سیاست‌های اقتصادی، تغییرات نرخ ارز، انتظارات تورمی و حتی چالش‌های ساختاری اقتصاد باشد.
بازگشت موج تورمی از نیمه دوم سال 1403
در ابتدای دوره یعنی فروردین ۱۴۰۳، رشد ماهانه سبد معیشت در سطح نسبتاً بالای ۴.۴درصد قرار داشت. در ادامه این نرخ در اردیبهشت به ۱.۹درصد کاهش یافت و در خرداد دوباره به ۴.۱درصد بازگشت. این نوسانات، یکی از واضح‌ترین سیگنال‌ها از بازار بی‌‌ثبات کالای خوراکی در کشور است که تحت تاثیر موارد متعدد ایجاد شده است. در ماه‌های میانی سال (مرداد تا شهریور)، رشد ماهانه قیمت این سبد به پایین‌ترین سطوح خود رسید (۰.۸درصد در شهریور) که ممکن است ناشی از کاهش تقاضا یا سیاست‌های مهار تورم بوده باشد اما از مهر به بعد، روند افزایشی در رشد ماهانه آغاز شد و در بهمن با ثبت نرخ بی‌سابقه ۶.۸درصد به اوج رسید. این افزایش در اسفند و فروردین ۱۴۰۴ نیز ادامه یافت و نشان داد که موج تورمی جدید در حال تثبیت است.
از سوی دیگر، بررسی رشد نقطه به نقطه که تغییر قیمت‌ها نسبت به ماه مشابه سال قبل را نشان می‌دهد، گویای یک تغییر ساختاری در مسیر تورم است. این شاخص از ۳۱.۳درصد در فروردین ۱۴۰۳ به‌تدریج کاهش یافت و در شهریور به ۲۲.۴درصد رسید اما از مهر به بعد، افزایش پیوسته‌ای را تجربه کرد و در فروردین ۱۴۰۴ به ۴۷.۳درصد رسید که بالاترین سطح در این بازه زمانی است. این افزایش شدید، به‌ویژه در ماه‌های پایانی زنگ خطری جدی برای معیشت اقشار کم‌درآمد و سیاست‌گذاران اقتصادی است. ادامه این روند، در صورت عدم اصلاح سیاست‌های پولی و مالی، می‌تواند به بی‌ثباتی اقتصادی و تعمیق فقر بینجامد.
افزایش چشمگیر هزینه سبد معیشت در پایان سال
هزینه تأمین «سبد حداقل معیشت» برای یک نفر در فروردین امسال به 3 میلیون و 157هزار تومان رسیده است. رشد نقطه‌ای 47درصدی این سبد در طول یک سال، نشان‌دهنده فشار فزاینده بر معیشت خانوارهاست. این سبد براساس الگوی «سبد غذایی بهینه» طراحی شده و شامل اقلامی مانند گوشت، لبنیات، غلات، سبزیجات و میوه‌هاست. با وجود تلاش برای انتخاب اقلام اقتصادی‌تر مانند برنج خارجی و حبوبات ارزان‌تر، هزینه این سبد همچنان برای بسیاری از خانوارها سنگین است. افزایش قیمت اقلام اساسی در ماه‌های پایانی سال قبل، به‌ویژه در دی و اسفند، نقش مهمی در این رشد هزینه داشته و دسترسی به تغذیه سالم را برای اقشار کم‌درآمد دشوارتر کرده است.
دیدگاه تان را بنویسید