بررسی‌ها نشان می‌دهند در تمامی ماه‌های سال گذشته، بیشترین اثرگذاری بر تورم دهک اول در میان گروه‌های غیرخوراکی، به بخش مسکن تعلق دارد.

به گزارش اکونیوز، در ماه‌های فروردین تا بهمن سال گذشته، بخش مسکن سردمدار تورم در بین غیرخوراکی‌ها برای دهک اول بود. به عبارت دیگر، فقیرترین دهک جامعه، بیشترین تورم را میان گروه‌های غیرخوراکی از سمت گروه مسکن متحمل شد. در بین گروه‌های خوراکی در ماه‌های مختلف اما بین سه گروه عمده غذایی برای کسب عنوان اثرگذارترین بخش بر تورم دهک اول رقابت تنگاتنگی برقرار بوده است. این سه گروه غذایی عبارت بودند از نان و غلات، گوشت و فرآورده‌های آن و سبزیجات و حبوبات. در نهایت در این رقابت، بخش گوشت و فرآورده‌های آن نقش پررنگ‌تری ایفا کرده و به عبارت دیگر در بین گروه‌های خوراکی بیشترین فشار تورمی را بر دهک اول، گروه گوشت و فرآوری‌های آن داشته است.

طبق آمار هر چند در تمامی ماه‌های سال گذشته، تورم گروه مسکن در میان گروه‌های غیر خوراکی بیشترین تاثیر را داشت اما در هفت ماه از یازده ماه ابتدایی سال ۱۴۰۱، تورم گروه‌های بخش خوراکی نقش پررنگ‌تری از گروه مسکن در تورم کل دهک اول داشته‌اند. از آنجایی که بیشترین میزان مصرف در دهک اول به کالاهای اساسی و ضروری اختصاص دارد، انعکاس بیشتر تورم در بخش خوراکی‌ها در هفت ماه از یازده ماه سال به این معناست که سیاست‌ها و تکانه‌های اقتصادی این بار سفره‌های خانوارهای کم‌درآمدترین دهک جامعه را هدف گرفته است.

انعکاس بیشتر تورم در بخش خوراکی‌ها در هفت ماه از یازده ماه سال به این معناست که سیاست‌ها و تکانه‌های اقتصادی این بار سفره‌های خانوارهای کم‌درآمدترین دهک جامعه را هدف گرفته است

گرانی شدید کالاهایی که نمی‌توان  حذف کرد

طبق این گزارش، در الگوی مصرف خانوار با درآمدهای مختلف، تفاوت‌هایی وجود دارد. به دلیل وجود محدودیت در درآمد خانوار، با کاهش درآمد و در دهک‌های پایین‌تر، کالاهای غیرضروری را شاید بتوان از سبد مصرفی کنار گذاشت ولی کالاهای اساسی و ضروری برای زندگی را نمی‌توان حذف کرد. به همین دلیل سهم مصرف کالاهای خوراکی مثل گوشت، غلات و لبنیات نسبت به سهم مصرف کالاهایی مثل سینما، رستوران و هتل در دهک‌های کم‌درآمد جامعه بیشتر است. بیشتر بودن سهم مصرفی کالاهای خوراکی در دهک اول به معنای مصرف بیشتر خوراکی در این دهک نسبت به بقیه دهک‌ها نیست بلکه به دلیل پایین‌تر بودن درآمد دهک اول و ضروری بودن مواد خوراکی، سهم درآمد اختصاص داده شده به بخش خوراکی در خانوارهای کم‌درآمد بیشتر است. به همین دلیل سبد کالایی در دهک‌های مختلف جامعه متفاوت است و از همین رو تورم دهک‌های مختلف با یکدیگر یکسان نیست.

تورم شدید دهک اول در بخش خوراکی‌ها

بخش خوراکی‌ها شامل گروه‌های عمده نان و غلات، گوشت و فرآورده‌های آن، روغن و چربی‌ها، لبنیات، میوه و خشکبار، سبزیجات و حبوبات و آشامیدنی‌هاست.

در ماه‌های فروردین تا بهمن سال گذشته، بخش مسکن سردمدار تورم در بین غیرخوراکی‌ها برای دهک اول بود و فقیرترین دهک جامعه، بیشترین تورم را میان گروه‌های غیرخوراکی از سمت گروه مسکن متحمل شد

بیشترین تورم به ثبت رسیده دهک اول در میان ماه‌های سال گذشته، با ۱۹درصد به خرداد ماه تعلق دارد. از این میزان تورم، ۱۷درصد آن به دلیل تورم خوراکی‌ها بوده و به بیانی چنانچه دهک اول از سمت خوراکی‌ها متحمل هیچ تورمی نمی‌شد، تورم کل دهک اول حتی به ۲درصد هم نمی‌رسید. در میان خوراکی‌ها هم گروه گوشت و فرآورده‌های آن بیشترین اثرگذاری را داشته است.

یکی از اصلی‌ترین دلایل بالاتر بودن تورم در بخش خوراکی در خرداد و تیر، سیاست حذف نرخ ارز تریجیحی است. با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی که قبلا به تولیدکنندگان و واردکنندگان کالاهای اساسی تعلق می‌گرفت، هزینه‌ها و مواد اولیه تولید در بخش کالاهای اساسی خوراکی نسبت به بخش غیرخوراکی افزایش بیشتری یافت و این افزایش هزینه‌ها خود را به شکل افزایش در سطح قیمت کالاهای اساسی نشان داد.

به طور کلی در سال گذشته تورم بخش خوراکی‌ها در دهک اول پررنگ‌تر از تورم بخش غیرخوراکی بوده و حتی در ماه آذر که تورم این بخش به منفی ۰.۳۷درصد رسید هم ما در بخش سبزیجات و حبوبات شاهد تورم ۰.۱۸درصدی بودیم. در این میان به ترتیب سه گروه گوشت و فرآورده‌های آن، سبزیجات و حبوبات و نان و غلات بیشترین اثر را بر تورم دهک اول داشته‌اند.

مسکن، پیشتاز تورم بخش غیرخوراکی برای دهک اول

بخش غیرخوراکی شامل گروه مسکن و آب و برق، هتل‌داری و رستوران، تفریح و فرهنگ، آموزش، بهداشت و درمان، پوشاک و کفش و لوازم خانگی است.

مسکن نیز همچون خوراکی‌ها، کالایی ضروری برای خانوار به حساب می‌آید و ضریب اهمیت مسکن در محاسبه تورم دهک اول حدودا ۳۸درصد است. به بیان دیگر یک‌سوم تورم فقیرترین گروه جامعه متاثر از مسکن است.

به‌رغم اینکه بخش مسکن در نه ماه از ماه‌های ابتدایی سال بیشترین تورم را برای کل جامعه در بخش غیرخوراکی‌ها به همراه داشته است، کل دهک‌ها در بخش حمل‌ و نقل هم در هشت ماه از سال تورم چشمگیری را تجربه کرده‌اند طوری‌که حتی بخش حمل و نقل در ماه‌های اردیبهشت و دی، عنوان اثرگذارترین گروه در تورم بخش غیرخوراکی را به خود اختصاص داده است اما با این وجود برای دهک اول، بخش مسکن در همه ماه‌های ابتدایی سال ۱۴۰۲ بیشترین سهم تورم را در بخش غیرخوراکی به خود اختصاص داده است.

همچنین بیشترین میزان اثرگذاری تورم گروه مسکن برای دهک اول در ماه مهر به میزان یک درصد از ۲.۷درصد تورم کل و کمترین میزان آن ۰.۴۱درصد از ۳.۴درصد تورم در اردیبهشت ماه بوده است.