هادی ابوی، دبیر کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران

گسترش ویروس کرونا در ماه‌های اخیر بسیاری از مشاغل و کسب وکارها را تحت تاثیر قرار داده‌ به نحوی که مشاغل ساختمانی و خدماتی تحت تاثیر کرونا به شدت آسیب دیده و کارگران فصلی و روزمزد نیز شغل خود را از دست داده‌ و از تامین هزینه‌های زندگی بازمانده‌اند. کارگران روزمزد کارگرانی هستند که حقوق و دریافتی خود را به صورت روزانه یا چند روزه دریافت می‌کنند و تفاوتی که با کارگران دیگر دارند این است که تمام مزایای قانونی یک مزد در حقوق یک روزه آنها مستتر است. این دسته از کارگران که جمعیتشان هم کم نیست با شیوع ویروس کرونا بیشتر از دیگر گروه‌ها آسیب دیدند و کرونا به وضع معیشت آنها ضربه زد. حتی در مکان‌هایی که برای کار مراجعه می‌کردند با نبود کار مواجه شده و بازار نسبی کار را از دست دادند. بخشی از کارگران ساختمانی، کارگران هتل‌ها، تالارها، مسافرخانه‌ها و رستوران‌ها، جزو این دسته از کارگران هستند. همچنین کارگرانی که در میادین میوه و تره‌بار مشغول کارند یا کارگرانی که در باربری‌های درون‌شهری فعالیت دارند هم روزانه دستمزد می‌گیرند.

با این حال باید دانست که بسیاری از مشاغل جزو این دسته قرار نمی‌گیرند. کسانی که بساط کالا متعلق به خودشان است و در واقع آن را تهیه می‌کنند و به فروش می‌رسانند و درآمدی برای خود دارند، در دسته کارگران روزمزد قرار نمی‌گیرند مگر دستفروشان مترو یا دستفروشانی که کالا متعلق به کارفرمایشان است یا مال دیگری را می‌فروشند و درصدی از آن را برمی دارند. کسانی که در روزبازارها و شب‌بازارها اجناس خود را به فروش می‌رسانند و پیک‌موتوری‌ها، گروهی از کارگران شاغل محسوب می‌شوند که به واسطه سرمایه‌ خود و کالایی که عرضه می‌کنند یا ابزار و وسیله نقلیه‌ای که در اختیار دارند امرار معاش می‌کنند و زندگیشان می‌گذرد لذا روزمزد نیستند ولی کارگران روزمزد از حداقل‌های زندگی هم برخوردار نیستند و ابزار و وسیله‌ای از خود ندارند و زندگی آنها با مزدی که روزانه دریافت می‌کنند، می‌چرخد. متاسفانه طرز تلقی و فرهنگی که در بین کارگران روزمزد و سرگذری وجود دارد این است که تصور می‌کنند که اگر از چهارراه‌ها یا میدان‌های شهر فاصله بگیرند از کار بیکار می‌شوند. از طرف دیگر مشکلات مالی باعث می‌شود که از خیر عضویت در انجمن یا گرفتن کارت مهارت منصرف شوند چون برای عضویت در انجمن صنفی باید هزینه عضویت بپردازد یا اگر یک کارگر ساده بخواهد از مزایای بیمه برخوردار شود و کارت مهارت فنی و حرفه‌ای بگیرد، ناچار است که پول بدهد تا ثبت‌نام کند و در آزمون شرکت کند و همه این کارها مستلزم پرداخت هزینه است که در توان کارگر گذری و روزمزد نیست. یکی از اقداماتی که می‌توان در جهت شناسایی کارگران روزمزد صورت داد، ایجاد سامانه‌ای برای ثبت اطلاعات و مشخصات آنهاست. این دسته کارگران می‌توانند به کانون‌های کارگری و انجمن‌های صنفی استان محل سکونت خود نیز مراجعه کنند همچنان که ما در راستای شناسایی و حمایت از کارگران روزمزد و فصلی مشهد با فراخوانی که از سال گذشته دادیم توانستیم بخش اعظمی از این کارگران را شناسایی و حمایت کنیم. از سال قبل که بحث دستمزد و معیشت مطرح بود در کانون جلسه‌ای ترتیب دادیم و به این فکر افتادیم که به صورت خودجوش و ابتکاری، برای معیشت کارگران استان کاری انجام بدهیم و کالای ارزان قیمت تنظیم بازاری برایشان تهیه کنیم. از طرفی سامانه نظارتی وزارت صمت هم بود که طی فراخوانی که دادیم از همه کارگران روزمزد و گذری، ‌کارگران باربری و فصلی خواستیم که در این سامانه ثبت‌نام کنند و کسانی هم که نمی‌توانستند و به ما مراجعه می‌کردند، کدملی آنها را در سامانه وارد و مشخصاتشان را تکمیل کردیم و یک بانک اطلاعاتی جامع تشکیل دادیم. در ۱۰ روز اول عید امسال از بانک اطلاعات جامعی که ایجاد شده بود، استفاده کردیم و لیستی را تهیه و جهت بررسی به کمیته امداد استان ارائه کردیم و توانستیم ۲۰۰۰ سبد کالایی به ارزش ۲۵۰ تا ۳۰۰هزار تومان تهیه و بین کارگران روزمزد و کارگران آسیب‌دیده از توزیع کنیم. اعتقاد داریم حمایت واقعی از کارگران روزمزد نیازمند به دست آوردن اطلاعات دقیق از کارگران و خانواده‌هایشان است تا عدالت در توزیع بسته‌های حمایتی صورت گیرد.