۹۸؛ سالی که ختم به خیر نشد
کرونا و ماندن کارگران بر دو راهی حفظ جان یا نان
شرایط بحرانی ناشی از کرونا که بسیاری از کسب و کارها را تحت‌الشعاع قرار داده و رکود را چندین برابر کرده، کارگران کارگاه‌ها و پروژه‌های عمرانی کوچک و بزرگ را بیش از سایر اقشار متاثر کرده و آنان را بر سر دوراهی ماندن بر سر کار و تامین مایحتاج زندگی یا بیکاری و گرسنگی و حفظ جان در برابر کرونا قرار داده است.
شرایط در کارگاه‌ها و پروژه‌های عمرانی به گونه‌ای است که به دلیل مشکلات مالی و وسعت و ماهیت کار، امکان تامین همه ملزومات پیشگیری از کرونا ازجمله ضدعفونی کردن سطوح، تامین تجهیزات برای کارگران و بخش‌های دیگر بسیار سخت و تقریبا ناممکن است. شاید تعطیلی اجرای برخی پروژه‌های عمرانی یا ساختمانی در شرایط کنونی چندان در برنامه‌ریزی‌های اقتصادی اثرگذار نباشد و بتوان اجرای آنها را به سال بعد موکول کرد اما تعطیلی، معیشت کارگران روزمزد را به خطر انداخته و آنان را به نان شب محتاج می‌کند. از سوی دیگر تعطیلی کارگاه‌هایی که تولید مایحتاج روزانه مردم را برعهده دارند هم جامعه را در تامین کالاها و خدمات مورد نیاز دچار مشکل می‌کند و هم خطر ابتلا به کرونا را در بین کارگران افزایش می‌دهد. در واقع با توجه به شیوع کرونا، شرایط در جامعه کارگری مانند چوب دو سر آتش است که کارگر هر سوی چوب را بگیرد خواهد سوخت.
وضعیت جامعه کارگری در خراسان رضوی
به گزارش ایرنا، ۸۷۹ کارگاه تولیدی هر یک با افزون بر ۱۰ کارگر در استان خراسان رضوی دایر است. از این تعداد ۵۴۰ کارگاه بین ۱۰ تا ۴۹ کارگر، ۱۴۹ واحد بین ۵۰ تا ۱۰۰ کارگر و ۱۹۰ کارگاه نیز افزون بر ۱۰۰ کارگر شاغل دارند. ۴۰.۹درصد از واحدهای تولیدی استان در بخش خدمات، ۳۹،۹درصد در بخش صنعت و بقیه در بخش کشاورزی فعالیت دارند. همچنین طبق اعلام سازمان تامین اجتماعی، در مجموع بیش از ۲ میلیون و ۸۱۶هزار نفر شامل بیمه‌شده اصلی، مستمری‌بگیر و افراد تحت تکفل آنان در خراسان رضوی زیرپوشش این سازمان قرار دارند. تا پایان پاییز امسال ۱۸هزار و ۱۹۵ نفر از شهروندان ساکن نقاط مختلف این استان که بیکار بودند زیر پوشش بیمه بیکاری قرار گرفته و خدمات مرتبط با آن را دریافت می‌کنند. شمار شهروندان بیکار در خراسان رضوی که مشمول دریافت خدمات بیمه بیکاری هستند پارسال ۱۷هزار و ۵۵۹ نفر بود که امسال حدود 4درصد بیشتر شده است.
تعطیلی یا عدم تعطیلی پروژه‌های عمرانی
رئیس انجمن انبوه‌سازان خراسان رضوی در پاسخ به اینکه آیا امکان تعطیلی پروژه‌های عمرانی و ساختمانی در این شرایط وجود دارد یا خیر، می‌گوید: ضدعفونی کردن محل اجرای پروژه عمرانی به لحاظ تنوع فعالیت‌ها و نوع کار، بسیار دشوار و کنترل پیشگیری از کرونا در چنین شرایطی سخت است.
محمد پژوم افزود: در صورتی که پیمانکاران برخی پروژه‌های عمرانی بزرگ بتوانند از وسایل تشخیص ابتلا به کرونا مانند کیت و تب‌سنج استفاده کنند شاید بتوان شیوع این بیماری را در بین کارگران کنترل کرد اما ضدعفونی کردن محل اجرای پروژه بسیار دشوار و تقریبا نشدنی است.
وی بیان کرد: «ماده ۴۳ شرایط عمومی پیمان» این اجازه را به پیمانکارانی که طرف قرارداد آنها دولت یا دستگاه‌های اجرایی است می‌دهد تا در حوادث قهریه‌ای مثل سیل و زلزله و شیوع انواع بیماری‌ها، اجرای پروژه را تعطیل کنند اما پیمانکاران طرف قرارداد با بخش خصوصی، اختیار تعطیلی پروژه‌ها با خود آنهاست.
رئیس انجمن انبوه‌سازان خراسان رضوی گفت: این انجمن بخشنامه یا اختیاری در وادار کردن متولیان بخش خصوصی به تعطیل کردن پروژه‌ها در شرایط کنونی ندارد و اختیار چنین موضوعی در دست حاکمیت است.
بلاتکلیفی جامعه کارگری
رئیس کانون انجمن‌های صنفی کارگران خراسان رضوی نیز در این باره گفت: شرایط جامعه کارگری در زمان شیوع کرونا و روزهای پایانی سال به گونه‌ای است که نمی‌توان به خاطر دغدغه معیشتی کارگران همه کارگاه‌ها و اجرای همه پروژه‌ها را تعطیل کرد.
هادی ابوی افزود: برخی از کارگران در بخش‌هایی فعالیت دارند که به سبب نیاز جامعه در بدترین و بحرانی‌ترین شرایط نیز ناگزیر به فعالیت هستند تا چرخ زندگی مردم بچرخد و نمی‌توان کار را تعطیل کرد.
وی اضافه کرد: از سوی دیگر برای پیشگیری از ابتلا به کرونا می‌توان فعالیت‌های عمرانی و ساختمانی را تعطیل کرد اما تکلیف معیشت و بیکاری کارگران روزمزد که چشم امیدشان به همین ساختمان‌سازی‌هاست، چه می‌شود؟
او اظهار داشت: کارگران تنها قادر به تامین نان روزانه خود هستند و به ندرت می‌توانند اقلام بهداشتی و پیشگیری از کرونا را تامین کنند.
رئیس کانون انجمن‌های صنفی کارگران خراسان رضوی گفت: در شرایطی قرار گرفته‌ایم که اگر پروژه‌های عمرانی و ساختمانی و کارگاه‌ها را تعطیل کنیم تامین نیازهای روزانه کارگران یا نیازهای جامعه روی زمین می‌ماند و اگر پروژه‌ها و کارگاه‌ها را تعطیل نکنیم خطر شیوع به بیماری کرونا در بین جامعه کارگری افزایش می‌یابد.
اگر پروژه‌های عمرانی و ساختمانی و کارگاه‌ها تعطیل شوند تامین نیازهای روزانه کارگران یا نیازهای جامعه روی زمین می‌ماند و اگر تعطیل نشوند، خطر شیوع به بیماری کرونا در بین جامعه کارگری افزایش می‌یابد
ابوی با اشاره به برخی بارقه‌های امید در شرایط کنونی افزود: پویشی تحت عنوان «نذر سلامت و معیشت» با حمایت برخی نمایندگان مجلس طراحی شده تا بسته معیشتی و بهداشتی برای کارگران مستاصل و بیکار فراهم شود اما چه قدر می‌توان از طریق این پویش‌ها به کارگران کمک کرد؟ باید به فکر چاره اساسی بود.
وی بیان کرد: رفع مشکلات معیشتی و تامین زندگی کارگران خود به تنهایی یک مساله بزرگ و معضل اساسی است. در این شرایط، کارگاه‌های تولیدی برخی صنوف یا پروژه‌های ساختمانی که خیلی ارتباطی با تامین مایحتاج عمومی مردم ندارند، تعطیل شده و کارگرانی که همه امیدشان به روزهای پایانی سال بود، بیکار مانده‌اند.
وی اضافه کرد: کارگران نانوایی‌ها، حمل و نقل و مراکز بهداشتی و درمانی که در زیر بمب باران خطرهای ناشی از کرونا هستند حداقل امکانات بهداشتی برای پیشگیری از کرونا را در اختیار دارند.
رئیس کانون انجمن‌های صنفی کارگران خراسان رضوی گفت: بر سر دوراهی مانده‌ایم. در این شرایط شاید بهتر باشد دولت و تامین اجتماعی تدبیر کرده و شرایط را برای جامعه کارگری به عنوان بحران در نظر گیرد و حداقل بیمه بیکاری را برای چند ماه به کارگران پرداخت کند.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان رضوی نیز در این باره می‌گوید: رفع مشکلات حوزه کارگری در مواجهه با شیوع کرونا با تصمیم‌گیری مسئولان در سطح کلان میسر است و در حوزه استانی نمی‌توان اقدام چندان موثری انجام داد.
محمد سنجری افزود: با این حال براساس آنچه در حوزه اختیارات اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان رضوی است، پویش «نذر سلامت و معیشت» با همراهی کمیته امداد امام خمینی(ره) و استانداری خراسان رضوی برنامه‌ریزی و آغاز شد.
وی بیان کرد: در قالب این پویش، آمار و اطلاعات مربوط به کارگرانی که در بخش‌های مختلف تولیدی و خدماتی مشغول فعالیت هستند در حال گردآوری است تا به تعداد آنها بتوان در سه ماهه بهار سال آینده بسته سلامت شامل مواد شوینده، ماسک و برخی کالاهای کمک معیشتی تهیه و به کارگران هدیه کرد.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان رضوی گفت: با پیگیری و پیشنهادات نمایندگان مجلس به دولت مبنی بر رفع مشکلات معیشتی و حفظ سلامتی کارگران، به زودی در سطح کلان کشور مسئولان دولتی تصمیم قطعی برای کمک به کارگران خواهند گرفت.
اگر پیمانکاران بتوانند از وسایل تشخیص ابتلا به کرونا مانند کیت و تب‌سنج استفاده کنند شاید بتوان شیوع این بیماری را در بین کارگران کنترل کرد اما ضدعفونی کردن محل اجرای پروژه بسیار دشوار و تقریبا نشدنی است
مدیرکل تامین اجتماعی خراسان رضوی نیز در این باره گفت: با توجه به تداوم تمهیدات لازم برای مهار شیوع بیماری کرونا، کاهش رفت و آمدها و جلوگیری از هرگونه وقفه در ارائه تعهدات قانونی، پیش‌بینی‌هایی برای تسهیل ارائه خدمات به بیمه‌شدگان این سازمان در نظر گرفته شد.
سیدمحسن نظام خیرآبادی افزود: در این راستا مهلت‌های مقرر مربوط به فرآیندهای بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد، ادامه بیمه اختیاری، باربران، خادمین ثابت مساجد، قالیبافان و شاغلان صنایع دستی شناسه‌دار نیز اعم از مهلت درخواست، انعقاد قرارداد و پرداخت حق بیمه که از تاریخ اول اسفند ماه جاری به بعد منقضی شده، تا پایان فروردین ماه ۹۹ تمدید شد.
وی ادامه داد: مهلت مقرر در برگ پرداخت حق بیمه بهمن ماه ۹۸ بیمه‌شدگان توافقی فعال انفرادی، رانندگان، خادمین ثابت مساجد، باربران، کارگران ساختمانی نیز تا پایان فروردین ماه سال آینده تمدید شده است.
دیدگاه تان را بنویسید