خدیجه علامه‌زاده

دولت کمونیست کوبا روز جمعه (20 اردیبهشت ماه) اعلام کرد که فروش برخی از کالاهای اساسی و محصولات بهداشتی را با نظارت بیشتری انجام می‌دهد این اقدام شامل کارت‌های جیره‌بندی کالاها می‌شود. کوبا بخشی از دلیل این اتفاق را تحریم‌های تجاری سختی می‌داند که از سوی آمریکا اعمال شده است.

به نوشته رویترز، قفسه‌های فروشگاه‌های بزرگ‌ترین جزیره کاراییب، رفته رفته خالی‌تر و کمبود مواد غذایی اساسی از جمله تخم مرغ، آرد و مرغ به شدت احساس می‌شود و مردم مجبورند برای خرید، ساعت‌های طولانی در صف بایستند.

مردم با انتشار عکس‌های صف‌های طولانی خرید که در آن منتظر ایستاده بودند؛ با هشتگ‌ چالش صف خرید، تلاش می‌کنند اهمیت این مشکل را برجسته‌ کنند.

کوبا 60 تا 70 درصد مواد غذایی خود را وارد می‌کند؛ چندین برنامه اصلاح کشاورزی در سال‌های اخیر نیز نتوانست عدم توانایی‌های این کشور برای تامین نیازهایش را برطرف کند. اقتصاد تک بعدی و همچنین تحریم‌های چند دهه‌ای ایالات متحده، اقتصاد این کشور را فلج کرده است.

اما کاهش کمک‌ها از سوی ونزوئلا، متحد کلیدی این کشور، و همچنین کاهش صادرات، منجر به کشمکش این کشور برای تامین پول نقد به منظور واردات شده است. تحریم‌های بیشتر آمریکا از زمان روی کار آمدن دولت ترامپ نیز به بحران نقدینگی در کشور دامن‌‌ زده است.

بتسی دیاز، وزیر تجارت داخلی این کشور نیز روز چهارشنبه (هجدهم اردیبهشت ماه)، به موضوع دیگری که به این مسئله دامن زده است اشاره کرده و گفت که برخی از این کالاها به دلیل ترس مردم از کمبود کالاها و خرید بیش از حد افراد و برخی نیز به دلیل خرید دلالان و واسطه‌گری برای فروش دوباره آن کالا در بازار سیاه نایاب شده است.

وی در ادامه افزود که بر همین اساس سوپر مارکتی‌های موجود در کوبا محدودیت‌های خرید را برای برخی از کالاهای خاص، از جمله خرید مرغ و صابون برای هر نفر در نظر می‌گیرند. دیگر کالاها شامل تخم مرغ، برنج، لوبیا و سوسیس تنها با کارت‌های جیره‌بندی و در هر ماه به میزان مشخصی توزیع می‌شود.

بتسی روز جمعه (بیستم اردیبهشت ماه) در جریان بخش خبری در تلویزیون دولتی گفت ماموریت ما شکستن همه معیارهایی است که دولت آمریکا  علیه ما اعمال کرده است و امروز برای ما اولویت‌ها حائز اهمیت است. برخی از کوبایی‌‌‌ها به ویژه آن‌هایی که حقوق دولتی و یا حقوق بازنشستگی پائینی دریافت می‌کنند و توانایی قدرت خرید اجناس مصرفی خود را از بازار سیاه ندارند، از این اتفاق ابراز خرسندی کردند.

الیزابت اورتگا، زن 72 ساله بازنشسته دولت گفت چنین اقداماتی بیشتر برای کوبایی‌هایی که نیاز به این کالاها دارند بسیار حیاتی است.

برخی دیگر نیز معتقدند که این اقدامات نشان از عدم مدیریت صحیح اقتصادی دارد. یهوساوانی‌پرز رودریجز 34 ساله که مغازه کوچکی در هاوانا دارد، گفت که این اقدامات راهکاری موقتی است اما نمی‌تواند مشکل کوبایی‌ها را در دراز مدت حل کند. تولیدات کشور بسیار اندک است پس در نهایت اقتصاد کشور پول کافی ندارد.

رائول کاسترو، رهبر حزب کومونیست، مجموعه‌ای از اقدامات اصلاحی را یک دهه قبل با امید به گشایش بهبود اقتصاد این کشور انجام داده است. اقتصادی که یکی از آخرین بازماندگان شیوه مدیریت شوروی سابق به‌شمار می‌رود.

اگر چه این اصلاحات در چند سال اخیر کمرنگ‌تر شده است و بخشی از آن به دلیل عدم رضایت از نتایج و عواقب این اصلاحات از جمله افزایش نابرابری و کنترل نادرست دولت است؛ هرچند که نابرابری نرخ کمی در این کشور دارد.

اقدام روز جمعه (بیستم اردیبهشت ماه) دولت عقب‌نشینی از یکی از اصلاحات پیشنهادی بود که این اصلاحات با هدف پایان دادن به نظام جیره‌بندی همگانی پس از انقلاب 1959 معرفی شده بود را پایان دهد.