فرشاد گلزاری

2022 در تقویم نظام بین‌الملل بدون شک به عنوان یک سال پرآشوب ثبت و ضبط خواهد شد. از تجاوز نظامی روسیه به اوکراین گرفته تا بحران‌های پی در پی در افغانستان و همچنین کم‌آبی و گرمای شدید در اروپا، همه و همه نشان از آن دارد که سال 2022 میلادی یک دوره خطرناک و شاید عبرت‌آموز برای ساکنان زمین است. اگرچه سیاستمداران سراسر دنیا عادت کرده‌اند که از خاک کشورشان کشورهای متخاصم را تهدید کنند و در نهایت اوضاع را آرام و تحت کنترل جلوه دهند، اما باید بگوییم در حالی فقط یک ماه و چند روز از عمر سال جاری میلادی باقی مانده که هنوز برخی مقامات سیاسی- امنیتی در سراسر دنیا قصد ندارند پرونده‌های خود را برای جمع‌بندی آخر سال به نتیجه برسانند. در این میان هنوز برخی منازعات نظامی در مقیاس جهانی و منطقه‌ای به قوت خود باقیست اما آنچه در این چند ماه توجه همه را به خود جلب کرده، تغییرات سیاسی در برخی نقاط دنیا است. از انتخابات میان‌دوره‌ای آمریکا گرفته تا کنست اسرائیل و سایر رویدادهای سیاسی- اجتماعی در منطقه، همه و همه تغییرات و تهدیداتی را به وجود آورده‌اند که در نتیجه آن رفت و آمد مقامات ارشد دولت‌ها شدت گرفته است. در این میان پنجشنبه شب دفتر رئیس رژیم صهیونیستی اعلام کرد که اسحاق هرتزوگ ماه آتی میلادی به دعوت پادشاه بحرین قصد سفر به این کشور و از آن‌جا به امارات را دارد. طبق این بیانیه رئیس رژیم صهیونیستی قرار است در روز چهارم دسامبر با حمد بن عیسی آل‌خلیفه، پادشاه بحرین و مقامات این کشور دیدار کند و فردای آن روز برای حضور در کنفرانس فضایی امارات در روزهای پنجم و ششم دسامبر راهی ابوظبی شود. هاآرتص در اخبار تکمیلی خود در مورد این سفر اعلام کرد که هرتزوگ همچنین قرار است در ابوظبی با محمد بن زاید آل نهیان، رئیس امارات دیدار کند و همان روز نیز به تل‌آویو باز‌گردد. اینکه چرا هرتزوگ قرار است به بحرین سفر کند یک پاسخ مشخص بیشتر ندارد و آن این است که اسرائیل و بحرین در سال 2020 زمانی که نتانیاهو نخست‌وزیر و دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا بود، توافق عادی‌سازی روابط موسوم به «توافق ابراهیم» را امضا کردند و پس از آن هم امارات عربی متحده و مراکش و سودان به آن اضافه شدند اما در مورد سودان ملاحظاتی وجود دارد که هنوز هم به صورت علنی این روابط عادی اعلام نشده است. در همین راستا شبکه ۱۳ رژیم صهیونیستی هم اعلام کرده که هرتزوگ در این سفر نشست‌هایی با پادشاه، مسئولان ارشد بحرین و یهودیان مقیم این کشور خواهد داشت و تقویت روابط، اهمیت صلح و گسترش همکاری دوجانبه را بررسی خواهد کرد که واکنش بسیاری از جریان‌های سیاسی و فعالان مدنی در منامه را برانگیخته است.

معترضان بحرینی اعلام کرده بودند شرکت در انتخابات پارلمانی به معنی تایید حضور اسرائیلی‌ها در کشورشان است و حالا هرتزوگ هم شاید برای همین موضوع به منامه سفر می‌کند تا از غلبه پادشاهی بحرین بر این مشکلات درجهت منافع اسرائیل مطمئن شود

هرتزوگ به دنبال چیست؟!

آنچه در این میان باید موردتوجه قرار بگیرد نتایج انتخابات اخیر اسرائیل است که به نظر می‌رسد در این دیدارها بی‌تاثیر نیست. به عبارتی دیگر باید گفت که این اولین سفر رئیس اسرائیل به بحرین از زمان امضای توافق ابراهیم در حالی است که منابع رسانه‌ای در فلسطین خبر دادند که بنیامین نتانیاهو، رهبر حزب لیکود و نخست‌وزیر مکلف به تشکیل کابینه این رژیم با ولیعهد و نخست‌وزیر بحرین تماس تلفنی داشت و از او برای سفر به تل‌آویو دعوت کرد.

اینکه هرتزوگ قرار است در ابوظبی با محمد بن‌زاید دیدار کند، یک موضوع عادی به نظر می‌آید اما باید توجه داشت که این دو آخرین‌بار در ابتدای ماه جاری در نشست تغییرات آب و هوایی در شرم‌الشیخ مصر با یکدیگر دیدار کرده بودند و حالا باز هم این دیدار تجدید شده است

برخی دیگر از رسانه‌های منطقه‌ای و عبری هم گفته‌اند مقامات بحرین بعد از انتخابات اخیر در اسرائیل اعلام کردند که به تقویت روابط با تل‌آویو ادامه خواهند داد؛ تا جایی که رویترز به نقل از شیخ خالد بن احمد آل‌خلیفه، مشاور پادشاه بحرین گزارشی منتشر و به نقل از او اعلام کرده که پیروزی نتانیاهو موضوعی «عادی و همیشه محتمل» است. آنچه در گزارش رویترز جلب توجه می‌کند این است که مشاور پادشاه بحرین صریحا اعلام کرده که «ما به عنوان اعضای توافقنامه ابراهیم، با اسرائیل یک توافق داریم و به توافق خود پایبند خواهیم بود؛ چراکه می‌خواهیم با هم یک نمونه بسازیم تا موفق شویم و با همه تهدیدها مقابله کنیم». اینکه منظور از تهدید در نظر بحرینی‌ها چه جریان یا چه کشوری است، مشخص نیست، چراکه اخیراً در این کشور انتخابات پارلمانی برگزار شد که از سوی جریان الوفاق و شیعیان این کشور مورد تحریم قرار گرفت. آنها اعلام کرده بودند که شرکت در این انتخابات به معنی تایید حضور اسرائیلی‌ها در بحرین است و به نظر می‌رسد که هرتزوگ هم برای همین موضوع به منامه سفر خواهد کرد تا بتواند از غلبه پادشاهی بحرین بر این مشکلات به نفع منافع اسرائیل مطمئن شود. اما این سفر و به صورت کلی تحرکات منطقه‌ای اسحاق هرتزوگ از آنجا کمی رنگ و بوی شک و شبهه به خود می‌گیرد که او قرار است از بحرین عازم امارات شود. اینکه او قرار است در ابوظبی با محمد بن‌زاید دیدار کند، یک موضوع عادی به نظر می‌آید اما باید توجه داشت که این دو آخرین‌بار در ابتدای ماه جاری در نشست تغییرات آب و هوایی در شرم‌الشیخ مصر با یکدیگر دیدار کرده بودند. از سوی دیگر هرتزوگ حدود 10 ماه پیش (ژانویه 2022) برای اولین بار وارد ابوظبی شد و حالا سوال این است که چرا شخصِ اولِ موجود در ساختار سیاسی اسرائیل تا این حد در سفرهای خود تعدد دارد؟ در این میان چند احتمال مطرح است؛ نخست اینکه احتمال دارد به روی کار آمدن نتانیاهو برای هرتزوگ و برخی مهره‌های پشت‌پرده اسرائیل خوشایند نباشد و یا اینکه برعکس او با سفر به این دو کشور به دنبال تشدید همکاری منامه و ابوظبی با نتانیاهو باشد. دلیل دوم هم می‌تواند همگرایی امنیتی و اقتصادی در شرایط فعلی نظام بین‌الملل و منطقه باشد؛ چراکه باید بدانیم برای مقامات تل‌آویو اقتصاد بر پایه امنیت و آرامش تجاری مهمترین اصول حکمرانی به حساب می‌آیند و بر تامین این دو گزینه به صورت دوام‌دار حساسیت دارند. دلیل سوم هم شاید تحولات داخلِ ایران باشد، اما در نهایت باید گفت که رفت و آمدهای هرتزوگ و تعدد سفرهای او نمی‌تواند امری عادی تلقی شود.