تک و پاتک به سبک اروپایی

فرشاد گلزاری

روز گذشته (شنبه) رویترز به نقل از کرملین اعلام کرد که رئیس جمهوری این کشور تخلیه غیرنظامیان از بخش‌هایی از منطقه خرسون جنوبی اوکراین را در روز جمعه تایید کرده است. به نوشته این خبرگزاری، ولادیمیر پوتین در مراسم گرامیداشت روز وحدت ملی روسیه اعلام کرده اکنون کسانی که در خرسون زندگی می‌کنند باید از منطقه اقدامات خطرناک خارج شوند، زیرا مردم غیرنظامی نباید آسیب ببینند.

این اظهارات رئیس جمهوری روسیه آن هم درباره منطقه‌ای مانند خرسون که برای مسکو از اهمیت بالایی برخوردار است به نوعی می‌تواند یک شکست و شاید هم یک تاکتیک مرکب نظامی- امنیتی باشد. در واقعیت این منطقه برای روس‌ها بسیار مهم است.

مسکو قبلاً مردم را از منطقه تحت کنترل خود در خرسون در ساحل غربی رودخانه دنیپرو خارج کرده و این هفته اعلام کرد که منطقه تخلیه شامل یک منطقه حائل ۱۵ کیلومتری در ساحل شرقی نیز می‌شود. اما به نظر می‌رسد این اولین بار است که پوتین شخصاً تخلیه را تأیید می‌کند و به همین دلیل است که می‌گوییم این اقدام کرملین آنهم با محوریت خرسون اهمیت بالایی در عرصه میدانی دارد. در این میان تاس گزارش داده که روسیه مدعی شده ساکنان را از مسیر پیشروی اوکراین به مناطق امن منتقل می کند، اما کی‌یف می‌گوید که این اقدامات شامل اخراج اجباری غیرنظامیان است که جنایت جنگی است، روسیه البته این اتهام را رد می‌کند. آنچه در این وضعیت اهمیت می‌یابد اظهارات مقامات محلی خرسون است.

روز پنجشنبه، کریل استرموسوف، معاون دستگاه روسیه در خرسون، گفت که روسیه احتمالاً نیروهای خود را از سواحل غربی خارج خواهد کرد و در اظهارات بعدی، او گفت که «امیدوارم عقب‌نشینی صورت نگیرد، اما ما باید تصمیمات بسیار دشواری اتخاذ کنیم.»

این مواضع و تاکید وی بر اینکه باید «تصمیمات دشوار» در مورد خرسون گرفته شود، به گونه‌ای نشان می‌دهد که اوضاع در این منطقه به نفع روسیه نیست. رئیس‌جمهور اوکراین هم چندی پیش گفته بود که شدیدترین درگیری‌ها در هفته گذشته در اطراف باخموت و سولدار، در منطقه دونتسک شرقی در حدود ۵۰۰ کیلومتری شمال شرقی خرسون رخ داده است و این حرف او را می‌توان یک تایید بر شکست نسبی روس‌ها در منطقه خرسون دانست. واقعیت این است که از حیث نظامی، دالان‌های تاریکی در پرونده اوکراین وجود دارد که نمی‌توان آن را به این راحتی ارزیابی یا به عبارت دیگر کالبدشکافی کرد؛ چراکه در عرصه میدانی هر چه که به عنوان دستاورد از آن یاد شود، در نهایت باید در پشت میز مذاکره کارآیی داشته باشد.

این در حالیست که تا به این لحظه هرگونه مذاکره میان آمریکا و روسیه یا روسیه و اوکراین رد شده و هنوز هم مشخص نیست که در محور سیاسی قرار است چه اتفاقی بیافتد.

این روند در حالی طی می‌شود که روز گذشته (شنبه) وزرای امور خارجه بزرگ‌ترین اقتصادهای توسعه‌یافته جهان پس از نشست در شهر مونستر آلمان در بیانیه‌ای مشترک اعلام کردند که «ما مکانیسم هماهنگی گروه هفت را برای کمک به تعمیر، بازسازی و حفاظت از زیرساخت‌های حیاتی آب و انرژی اوکراین تاسیس کردیم». این اقدام آنها به منزله ادامه حمایت از کی‌یف است اما مطمئناً کار در همینجا به پایان نخواهد رسید.

اینکه اعضای گروه هفت اعلام می‌کنند مکانیسم هماهنگی این بلوک سیاسی - اقتصادی را برای کمک به تعمیر، بازسازی و حفاظت از زیرساخت‌های حیاتی آب و انرژی اوکراین تاسیس کرده‌اند صرفاً یک جنبه است، زیرا آنها در محور نظامی هم حمایت‌های خود را افزایش داده‌اند

بازی جدید لندن  بیخ گوش مسکو!

اینکه می‌گوییم کمک غرب به اوکراین به این حرف و سخن‌ها خلاصه نمی‌شود دلایلی دارد که طی 48 ساعت گذشته خود را نمایان کرده است. به عنوان مثال روز گذشته (شنبه) پنتاگون بخش جدیدی از کمک‌های نظامی به اوکراین را اعلام کرد که بسته تسلیحاتی 400 میلیون دلاری شامل تانک‌های دوران شوروی، موشک‌های ضدهوایی قدیمی و پهپادهای کامیکازه مینیاتوری را دربرمی‌گیرد که آرگونومی این تسلیحات به نوعی شبیه جنگ‌ جهانی دوم است.

در همین راستا سابرینا سینگ، سخنگوی وزارت دفاع آمریکا به خبرنگاران اعلام کرد این بسته که از طرح 3 میلیارد دلاری پنتاگون برای کمک به اوکراین گرفته شده است، نشان دهنده آغاز یک فرآیند قراردادی برای ارائه قابلیت‌های اولویت‌دار اضافی به اوکراین است.

پنتاگون اعلام کرده که اوکراین همچنین 40 قایق تندروی نظامی، 1100 پهپاد کامیکازه فونیکس گوست و بودجه برای آموزش و نگهداری تجهیزات دریافت خواهد کرد که دریافت این تسلیحات و تجهیزات آبی- خاکی نشان می‌دهد احتمالاً طی ماه‌های آینده درگیری‌ها در سطح دریا هم تشدید می‌شود.

اظهارات رئیس‌جمهوری روسیه آن هم درباره عقب‌نشینی از منطقه‌ای مانند خرسون که برای مسکو از اهمیت بالایی برخوردار است به نوعی می‌تواند یک شکست و شاید هم یک تاکتیک مرکب نظامی- امنیتی باشد که خروجی آن به زودی مشخص می‌شود

در این میان اما دیروز (شنبه) جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا با ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین و دیگر مقامات ارشد در کی‌یف دیدار و بر ادامه حمایت‌های سیاسی- نظامی و حتی امنیتی واشنگتن از کی‌‌یف تاکید کرد.

اما در این راستا لندن هم بیکار ننشسته است. انگلیس که از زمان نخست‌وزیری بوریس جانسون تا به امروز با مواضع تند علیه روسیه سعی کرده خود را متمایز از اعضای اتحادیه اروپا به نمایش بگذارد حالا دست به اقدامی زده که یک «نبرد اروپایی» را نمایان می‌کند.

اخیراً رسانه‌های لندن گزارش داده‌اند که عاملان اطلاعاتی بریتانیا در حال کار برای ایجاد و آموزش یک نیروی مخفی در اوکراین هستند که به نمایندگی از دولت کی‌یف به اهداف روسیه در کریمه حمله کنند. در تکمیل این گزارش روزنامه Grayzone گزارش داده که سرویس اطلاعات نظامی بریتانیا با همکاری یک شرکت خصوصی اطلاعاتی قرار است این عوامل را با شعبه اودسای سرویس امنیتی اوکراین (SSU) برای ایجاد ارتش پارتیزانی هماهنگ کنند و در این راه توافق‌نامه‌هایی هم به امضا رسیده است.

براساس اسناد، این کار با هماهنگی نزدیک با سرویس امنیتی اوکراین انجام می‌شود و احتمالاً حداقل تا حدی توسط الیگارش اوکراینی آندری سادووی، که شهردار لوو و ریاست شرکت رسانه‌ای TRK Lux این کشور است، پیش برده می‌شود.

روزنامه مذکور اعلام کرده که برنامه‌های آنها استفاده از ارتش مخفی برای انجام عملیات خرابکاری و شناسایی (دقیقاً شبیه همان نوع حملاتی که در هفته‌های گذشته در کریمه شاهد بودیم) است که نشان می‌دهد بریتانیا همانند روش‌های مرسوم در جنگ‌های جهانی به دنبال ضربه زدن به دشمن خونی خود یعنی روسیه است.

بر اساس مستندات موجود باید گفت که در وضعیت کنونی آنچه در صحنه سیاسی مشاهده می‌شود، اتحاد نظامی و امنیتی علیه روس‌ها است؛ چراکه اگر عقب‌نشینی آنها از خرسون را مبدأ قرار دهیم و سپس رفتار بریتانیا و آمریکا را موردنظر قرار دهیم می‌بینیم که به صورت واضح تک و پاتک به سبک اروپایی علیه مسکو در حال تشدید شدن است.