همزمان با درخواست خویشتن‌داری شورای امنیت، مرجعیت عراق تنشهای اخیر را محکوم کرد؛
مرزبندی و نقد صریح صدری‌ها
فرشاد گلزاری
علیرغم اینکه حامیان مقتدی صدر با دستور وی به خانه‌های خود بازگشته و منطقه سبز بغداد را به حال خود رها کرده‌اند، اما همچنان به نظر می‌رسد که در محور میدانی و همچنین در فاز سیاسی، عراق درگیر تنش‌هایی است که نمی‌توان آنها را عادی قلمداد کرد. در حوزه امنیتی و مسائل میدانی رسانه‌های عراقی چهارشنبه شب گزارش دادند که مجدداً درگیری‌هایی میان نیروهای سرایا السلام و عصائب اهل الحق در بصره واقع در جنوب عراق به وقوع پیوسته است. در همین حال، گروه اطلاع‌رسانی امنیتی عراق اعلام کرد، آنچه که برخی از رسانه‌های اجتماعی مطرح کرده‌اند، اخباری ضد و نقیض از وقوع رخدادهای امنیتی و تنش‌ها در استان بصره است. این موضوع عبارت از یک قتل در مرکز استان بصره و زخمی شدن یک فرد دیگر است و نیروهای امنیتی افراد مظنون را بازداشت کرده‌اند و به وظایف خود و تحقیق در خصوص این رخداد عمل می‌کنند. این ادبیات و اینکه نهادهای امنیتی عراق سعی می‌کنند به هر ترتیب جو روانی و به خصوص فضای رسانه‌ای این کشور را آرام کنند یک موضوع حساس و به شدت حیاتی به حساب می‌آید؛ چراکه در عراق و به صورت عمده در کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس و منطقه، فضای مجازی به شدت در میان عوام و حتی نخبگان جایگاه بالایی دارد و اساساً این جایگاه تا جایی اهمیت پیدا می‌کند که یک جریان برای کنار زدن رقبای خود از صحنه سیاست به همین شبکه‌ها و فضای مجازی بسنده می‌کنند. در مورد اخیر هم کاربران شبکه‌های اجتماعی فایل‌های تصویری را از درگیری‌های شدید میان افراد مسلح در شهر بصره منتشر کردند که برخی از آنها به دروغ و برای تشویش و تحریک افکار عمومی شکل گرفت و بخی دیگر هم به عنوان یک راهبرد حکومتی و دولتی در این میان رخ عیان کرد. پس از اتفاقاتی که در بصره افتاد، اسعد العیدانی، استاندار بصره نیز اعلام کرد که وضعیت در استان بصره تحت کنترل است و نیروهای امنیتی در این استان مستقر شده‌اند.
محکوم کردن اقدامات اخیر صدری‌ها در بغداد توسط آیتالله سیستانی نشان می‌دهد که یک مرزبندی جدید میان جریان صدر با سایر چهره‌های ذی‌نفوذ عراق به وجود آمده است که شاید این جریان را بیش از گذشته عصبانی کند
از سوی دیگر، منابع المیادین روز پنجشنبه اعلام کردند که صدای سه انفجار در اطراف کاخ‌های ریاست جمهوری در شهر بصره در جنوب عراق شنیده شد. این در حالیست که چهارشنبه شب منابع خبری عراق اعلام کرده بودند که مجدداً درگیری‌هایی میان نیروهای سرایا السلام و عصائب اهل‌الحق در بصره واقع در جنوب عراق به وقوع پیوست. سایت بغداد الیوم گزارش داده بود که دو فرمانده برجسته در سرایا السلام، وابسته به جریان صدر کشته شدند اما بسیاری این موضوع را تکذیب کردند. به موازات همین اخبار، روز گذشته (جمعه) یک منبع امنیتی اعلام کرد که افراد مسلح ناشناس به سمت مقر سرایا السلام در الناصریه واقع در استان ذی‌قار تیراندازی کردند. نکته‌ای که در اینجا باید مطرح شود این است که اکثر شهروندان در عراق مسلح به سلاح گرم هستند و این خود یک جو ضدِ امنیتی را به وجود آورده است؛ اما خطر این موضوع زمانی مشخص می‌شود که یکباره جریان‌های رسانه‌ای منتسب به مقتدی صدر پس از آنکه صدری‌ها از منطقه سبز بغداد خارج می‌شوند، به صورت متناوب اخبار درگیری یا توطئه علیه این جریان را مخابره می‌کنند. برخی از رسانه‌های عراقی که تا حدی با صدر هماهنگ هستند، در طول چند روز اخیر بارها و بارها این اخبار را منتشر کرده‌اند ولی بحث اینجاست که واقعاً چه کسانی علیه شاخه نظامی زیر مجموعه تشکیلات صدر کار می‌کنند و اساساً آیا نمی‌توان این موضوع را ساختگی دانست؟
اکثر شهروندان عراق مسلح به سلاح گرم هستند، اما خطر این موضوع زمانی مشخص می‌شود که یکباره جریان‌های رسانه‌ای منتسب به صدر پس از خروج از منطقه سبز بغداد به صورت متناوب اخبار توطئه مسلحانه یا غیر مسلحانه علیه این جریان را مخابره می‌کنند
هشدارهای پی‌درپی به بغداد!
اینکه در عراق عده‌ای سلاح به دست می‌گیرند و به مقر صدری‌ها حمله می‌کنند و سپس هیچ آثاری از مهاجمین به جای نمی‌ماند و سپس فضای رسانه‌ای و روانی شهری مانند بصره یا حتی ذی‌قار یکباره ملتهب می‌شود و هزاران جوان یا پیرمرد متعصب با تصاویر مقتدی صدر به خیابان‌ها می‌آیند شاید برای بسیاری عادی باشد، اما این بسیجِ یکباره توسط صدری‌ها بدون شک مطالباتی در پس خود دارد که به نظر می‌رسد فعلاً بی‌پایان باشد. تا جایی که صالح محمد العراقی، سخنگوی مقتدی صدر در بیانیه‌ای اعلام کرد که برای حفاظت از اقتدار نهاد حکومت و پایان دادن به حضور شبه نظامیان در اماکن حساس، به نخست‌وزیر و فرمانده کل نیروهای مسلح عراق پیشنهاد داده‌اند تمام گروه‌های مسلح که مدعی عنوان مقاومت هستند را منحل کنند! این دقیقاً همان اتفاقی است که بسیاری از کشورهای دنیا، نهادها و جریان‌های عراقی آن را مصداق بارز تقابل خطرناک سیاسی می‌دانند.
بر همین اساس، شورای امنیت سازمان ملل روز گذشته (جمعه) در بیانیه‌ای اعلام کرد که اعضای این نهاد خشونت‌های عراق در روزهای ۲۹ و ۳۰ آگوست را محکوم و نسبت به اخباری مبنی بر کشته و زخمی شدن چندین تن ابراز نگرانی شدید می‌کنند، ضمن‌آنکه از تلاش‌های دولت عراق برای بازگرداندن نظم به کشور مطلع هستند. این نهاد بین‌المللی طرف‌های درگیر را به آرامش و خویشتن‌داری فراخواند و از دعوت طرف‌ها به امتناع از خشونت‌های بیشتر استقبال کرد. در بیانیه شورای امنیت آمده است که اعضای این نهاد، تمامی طرف‌ها را به حل اختلافات سیاسی‌شان به صورت مسالمت‌آمیز و احترام به حاکمیت قانون و حق تجمع مسالمت‌آمیز و اجتناب از خشونت دعوت کردند. در راستای مواضع شورای امنیت سازمان ملل متحد هم حسین نوری، نماینده آیتالله سیدعلی سیستانی، مرجع شیعیان عراق طی حضور در مجلس عزاداری کشته‌شدگان ناآرامی‌های اخیر عراق، اندوه و تسلیت آیتالله سیستانی را به دلیل این امر منتقل کرد. آنچه در سخنان نوری بسیار مهم و به نوعی حائز اهمیت بود، این است که او اعلام کرد آیتالله سیدعلی سیستانی از این اقدامات شرم‌آور راضی نیست و آن را محکوم می‌کند! استفاده از الفاظی مانند «اقدامات شرم‌آور» و یا محکوم کردن اقدامات اخیر در بغداد توسط صدری‌ها به خوبی نشان می‌دهد که یک مرزبندی جدید میان جریان صدر با سایر چهره‌های ذی‌نفوذ عراق به وجود آمده است که شاید این جریان را بیش از گذشته عصبانی کند. اما آنچه که به نظر صدری‌ها را بیش از پیش عصبانی خواهد کرد و به نوعی می‌تواند یک تنش جدید را رقم بزند تصمیم چارچوب هماهنگی شیعیان عراق است. روز پنجشنبه فاضل موات، یکی از رهبران چارچوب هماهنگی شیعیان عراق اعلام کرد پس از عقب‌نشینی حامیان جریان صدر از ساختمان پارلمان، همه شرایط برای از سرگیری جلسات پارلمان جهت تکمیل روند تشکیل کابینه جدید آماده است! این دقیقاً همان موضوعی است که صدری‌ها را احتمالاً دوباره به خیابان‌های بغداد خواهد کشاند. به همین دلیل تحرکات اخیر این طیف را باید برای فرار از بار مسئولیت اتفاقی دانست که حاصل آن چیزی حدود 25 کشته و ده‌ها زخمی بوده است!
دیدگاه تان را بنویسید