یک کارشناس مسائل بین‌المللی تاکید کرد: اظهارنظر وزیر دفاع فعلی بریتانیا در دفاع از تشکیل ائتلاف دریایی در خلیج فارس بیشتر جنبه سیاسی دارد تا نظامی و امنیتی.

مرتضی مکی در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی ایلنا، گفت: فکر نمی‌کنم این مساله بتواند کمک کند تا آمریکا اهداف نظامی و سیاسی خود را در خلیج فارس پیش ببرد و اتفاق خاصی بیافتد. وزیر دفاع قبلی بریتانیا هم اعلام کرده بود امکان ندارد که ناوهای آمریکایی و حتی بریتانیایی بتوانند امنیت همه نفتکش‌هایی که در تنگه هرمز تردد می‌کنند را تامین کنند.

به گفته وی، خروج بمب‌افکن‌های آمریکایی از پایگاه العدید قطر نشان‌دهنده این است که آمریکایی‌ها از تبعات هرگونه جنگ با جمهوری اسلامی ایران نگران هستند چون همه پایگاه‌هایی آمریکایی در منطقه در تیررس موشک‌های دوربرد ایران است و آمریکا راهی برای مقابله با توان موشکی ایران ندارد.

مکی درباره ابراز تمایل بریتانیا برای پیوستن به ائتلاف دریایی آمریکا در خلیج فارس عنوان کرد: این اظهارنظر وزیر دفاع بریتانیا حاکی از تغییر جهت در سیاست دولت جدید انگلیس است و تفاوت دیگاه‌های دولت بوریس جانسون را نشان می‌دهد. باید دید این این رویکرد با چه اهدافی صورت می‌گیرد.

آمریکا اصلی‌ترین گزینه برای تجارت آزاد با بریتانیا است

وی افزود: با توجه به اینکه انگلیس در حال خروج از اتحادیه اروپا است، مهم‌ترین گزینه‌ای که پیش رویش است برای اینکه بخشی از مراودات خود را با اروپا جایگزین کند، آمریکاست. آمریکا در واقع اصلی‌ترین گزینه برای تجارت آزاد با بریتانیا است.

این کارشناس مسائل بین‌الملل با اشاره به اینکه این پیش‌بینی هم می‌شد که جانسون رویکرد سخت‌گیرانه‌تر و تندتری در قبال ایران داشته باشد، یادآور شد: اینکه تا چه حد وی بتواند برای آمریکا موثر باشد جای بحث و بررسی دارد. با توجه به اینکه آمریکا نتوانست نظر هیچ‌کدام از متحدان خود را برای تشکیل ائتلاف در تنگه هرمز جلب کند، اعلام همراهی بریتانیا می‌تواند یک نقطه امیدواری برای آنها باشد.

موضع بریتانیا رایزنی‌ها را  برای حل بحران نفتکش‌ها تضعیف می‌کند

مکی در پاسخ به این سوال که این موضع بریتانیا چه تاثیری در تشدید تنش‌ها و مسدود شدن رایزنی‌ها برای آزادسازی نفتکش‌های توقیف شده دارد، خاطرنشان کرد: این موضع بریتانیا رایزنی‌ها برای حل بحران نفتکش‌ها میان ایران و انگلیس را تا حدی تضعیف می‌کند و نوعی ستیزه‌جویی را در دیدگاه‌های بریتانیا نسبت به ایران شاهد خواهیم بود اما بریتانیا نمی‌خواهد در شرایط فعلی از برجام خارج شود؛ چراکه همچنان به همراهی دولت‌های اروپایی نیاز دارد. برای همین هم سیاست پارادوکس و دوگانه بریتانیا مانع از آن می‌شود که آن جسارت و شهامت لازم را داشته باشند که بتوانند همراهی و همسویی کاملی با آمریکا داشته باشند. 

همانطور که می‌بینیم آنها هم تاکنون صحبتی درباره نقض برجام نکردند و این نشان می‌دهد که آنها همچنان می‌خواهند در چارچوب سیاست‌های اروپایی عمل کنند و همراهی بریتانیا با آمریکا بیشتر جنبه سیاسی دارد اما ابعادش باعث می‌شود رایزنی‌ها برای کاهش تنش با ایران تضعیف شود.

این کارشناس مسائل اروپا در پاسخ به این سوال که با توجه به آغاز روند تنش‌ها با امارات و عربستان چقدر آمریکا و اروپا خود را با تشکیل این ائتلاف منزوی خواهند کرد؟ گفت: احساس می‌کنم حرکت‌هایی که امارات و عربستان در جهت کاهش تنش‌ها با ایران انجام می‌دهند جدا از سیاست‌های آمریکا و بریتانیا نیست. آنها یک خط چندگانه را برای پیشبرد اهداف خود در خلیج فارس دنبال می‌کنند.

وی تاکید کرد: هم عربستان و هم امارات می‌دانند وقوع هرگونه جنگ و ناآرامی در منطقه متوجه اقتصاد و وضعیت سیاسی آنها هم خواهد بود و اولین کشورهایی که در این زمینه متضرر می‌شوند امارات و عربستان هستند که وابسته به سرمایه‌گذاری خارجی هستند. اگر این منطقه ناامن شود بیشترین زیان متوجه آنها خواهد بود.

مکی عنوان کرد: من احساس می‌کنم باتوجه به اینکه تمام سیاست‌ها و مواضع ضدایران با شکست مواجه شده شاید از طریق کانال امارات و عربستان تلاش می‌کنند راهی برای خروج از بن‌بست سیاسی و نظامی در خلیج فاس پیدا کنند. البته این‌ها همه گمانه‌زنی است شواهدی هم وجود دارد که نشان می‌‌دهد آنها سیاست چندمنظوره‌ای را در قبال ایران در پیش گرفتند که هم سخن از مذاکره می‌کنند و از سوی فشارهای سیاسی و نظامی را اعمال می‌کنند.

فرصت خوبی فراهم شده که ایران، امارات و عربستان را بیازماید

این کارشناس مسائل بین‌المللی با اشاره به اینکه من فکر می‌کنم این فرصت خوبی است که جمهوری اسلامی آنها را بیازماید و با طرح مذاکره بدون شرط با کشورهای منطقه از موقعیت استفاده کند تا بیش از پیش با سیاست‌های ستیزه‌جویانه آمریکا و بریتانیا مقابله شود.

وقوع هرگونه درگیری در خلیج فارس محدود نخواهد بود

وی در پاسخ به این سوال که در این شرایط چقدر احتمال بروز جنگ و درگیری نظامی وجود دارد، گفت: منطقه بسیار پرتنش است با توجه به تحریم ظریف و پالس‌هایی که آمریکایی‌ها می‌دهند در واقع در حال بستن همه راه‌های دیپلماسی هستند و به سمت اقدامات نظامی و امنیتی بیشتری پیش می‌روند. این اقدامات قطعا تنش در منطقه را افزایش می‌دهد و احتمال بروز اقدامات نسنجیده وجود دارد. شواهد دیگری هم نشان می‌دهد آمریکا و بریتانیا می‌دانند وقوع هرگونه درگیری در خلیج فارس محدود نخواهد بود و پیامدهای آن جهانی خواهد بود.

سناریوهای مقابله باید همواره در دستور کار باشد

مکی خاطرنشان کرد: با توجه اقدامات جمهوری اسلامی ایران در چند ماه گذشته و نمایش قدرت در ساقط کردن پهپاد آمریکایی و توقیف نفتکش‌ بریتانیا و بازرسی‌های صورت گرفته، شرایط نشان می‌دهد که ایران به هیچ عنوان حاضر نیست جایگاه خود را از دست بدهد و تقریبا همه کشورهای جهان مخالفتشان را با سیاست‌های آمریکا نشان دادند و این نشان‌دهنده این است که همه نگران بروز درگیری و ناامنی در منطقه هستند.

وی با بیان اینکه همه نسبت به تبعات هرگونه جنگ نظامی آگاه هستند، گفت: این نشان می‌دهد که احتمال بروز جنگ پایین است اما نباید با توجه به شرایطی که در کاخ سفید حاکم است این احتمال را نادیده گرفت و سناریوهای مقابله باید همواره در دستور کار باشد.

پایگاه‌هایی آمریکایی در منطقه در تیررس موشک‌های دوربرد ایران است

این کارشناس مسائل اروپا درباره خروج بمب‌افکن‌های آمریکایی از پایگاه العدید قطر آن هم در سکوت خبری گفت: در این مورد نمی‌توان از کشورهای عربی انتظار مقابله در برابر آمریکا را داشت به هر حال این پایگاه‌ها با مجوز این کشورها متعلق به آمریکا است و این کشور هم با توجه به منافع خود آنها را در اختیار گرفته است.

وی افزود: با این همه این اقدام نشان‌دهنده این است که آمریکایی‌ها از تبعات هرگونه جنگ با جمهوری اسلامی ایران نگران هستند چون همه پایگاه‌هایی آمریکایی در منطقه در تیررس موشک‌های دوربرد ایران است و آمریکا راهی برای مقابله با توان موشکی ایران ندارد.

بروز هرگونه جنگ، اقتصاد منطقه را با بحران جدی مواجه خواهد کرد

مکی با تاکید بر اینکه بروز هرگونه جنگ، اقتصاد منطقه را با بحران جدی مواجه خواهد کرد، گفت: محمد بن راشد مکتوم ولیعهد دوبی هم در این باره ابراز نگرانی کرده و گفته که کافی است یک موشک به این شهر بخورد و آن زمان کل سرمایه‌های خارجی از این منطقه خارج خواهد شد.

وی ادامه داد: این‌ها همه نشانه است که آمریکایی‌ها به خوبی از شرایط موجود آگاهند. به نظرم تهدیدهای سیاسی و نظامی فقط برای فشار به جمهوری اسلامی ایران است. آنها همچنان امیدوارند که تحریم‌های اقتصادی جواب بدهد و بتوانند حداقل امتیازهایی را در چارچوب توافق هسته‌ای از ایران بگیرند و در ذیل این توافق بحث موشک‌های تهران را مدنظر قرار دهند.

با ساقط شدن پهپاد آمریکایی ناتوانی آمریکا ثابت شد

این کارشناس مسائل بین‌المللی در پاسخ به این سوال که ساقط شدن پهپاد جاسوسی آمریکا از سوی ایران چقدر در عقب‌نشینی از پایگاه‌ العدید قطر تاثیر داشته است، گفت: قطعا یکی از متغیرهایی که باعث شده کشورهای عربی هم از مواضع خود عقب‌نشینی کنند، همین مسئله پهپاد بود که دیدند یک پهپاد چند ده میلیون دلاری آمریکا ساقط شد و آمریکا هیچ اقدامی نتوانست انجام دهد و این اقتدار ایران را نشان داد و تهدیدی جدی برای کشورهایی است که با ایران ستیزه‌جوبانه رفتار کردند و به رهبران جوان کشورهای منطقه هم ثابت شد که آمریکا پشتیبانی لازم را در قبال درگیری احتمالی نظامی از آنها نخواهد داشت و راه حل منطقه فقط مذاکره با جمهوری اسلامی ایران است.