در چین باستان و مغولستان به عنوان وسیله اعلام خطر حمله دشمن استفاده ‌می‌شد. در قرن نوزدهم از این وسیله در پلیس انگلستان و در میادین ورزشی این کشور استفاده شد. در دنیای فوتبال اما با تاریخچه و کاربردی که سوت در هر زمان و مکان و به هر دلیل و منطقی داشته کاری نداریم. فلسفه‌ اهمیت سوت در ورزش، مخصوصا ورزش فوتبال را رابطه‌ سوت‌ها و آدم‌ها می‌سازد. رابطه‌ سوت‌ها و تیم‌ها. هیجانی که یک سوت می‌تواند در یک ورزشگاه ایجاد کند و آب سردی که می‌تواند بر پیکر هزاران نفر بریزد. و وقتی از طرفداری حرف می‌زنیم، می‌دانیم ماجرا چیست؛ یک موجود نامرئی مدام توی سر هوادار می‌گوید:«آنها با ما دشمنی دارند»، «اشتباهات علیه ما عامدانه است» و جملات خبری قاطعانه‌ این‌چنینی. اما ماجرا واقعا چیست؟

همه چی آرومه؟

حالا فدراسیون و کمیته داوران هر هفته مجبورند بهانه‌های مختلفی برای عادی جلوه دادن شرایط بیاورند. مشکلات داوری پیچیده‌تر از این حرف‌هاست. تعداد سوت‌های اشتباه به قدری زیاد شده که دیگر از دست VAR هم کاری برنمی‌آید. کمک‌داور ویدئویی در جریان هر مسابقه تنها چند صحنه حساس منجر به گل، پنالتی یا اخراج را مورد بازبینی قرار می‌دهد. در حال حاضر اگر در لیگ برتر ایران این تکنولوژی به شکل جدی و کارآمد وجود داشت نیز باز فرقی به حال‌مان نمی‌کرد. در واقع داور در هر میدان ورزشی باید آنقدر دانش و آمادگی لازم را داشته باشد تا در لحظات حساس بهترین تصمیمات را بگیرد، بدون اینکه حقی از تیمی ضایع شود. منتها بحران داوری در فوتبال ما به جایی رسیده که در هر بازی حداقل چند اشتباه تاثیرگذار وجود دارد و با هیچ ترفندی نمی‌توان این اشتباهات را پنهان کرد.خودمان را گول نزنیم! درباره‌ اشتباهات داوری که جزئی از داوری است حرف نمی‌زنیم.

کیفیت سوت

تعارف که نداریم؛ همه‌ ما که کم و بیش در جریان بازی‌های لیگ برتر قرار داریم، متوجه کیفیت ضعیف داوری‌ها شده‌ایم. اشتباهاتی که در هر هفته‌ای از لیگ سراغ‌شان را بگیریم، به در بسته نخواهیم خورد. برای اینکه راحت‌تر آدرس بدهیم همین بازی‌های آخر تیم‌های اول و دوم! اصلا قرار نیست در این مطلب دنبال این بگردیم که چه تیمی از این اشتباهات نفع برده و چه کسی ضرر کرده است. این‌ها آدرس غلطی است که خوراکِ مناسب صفحه‌های هواداری باشگاه‌ها و لیدرهای افراطی است. مفقود مغفول این ماجرا کیفیت پایین سطح داوری در لیگ برتر فوتبال است. مشکلات جامعه‌ داوری که مانع تمرکز داوران می‌شود و موارد دیگری که در این مقال نمی‌گنجد، بر کسی پوشیده نیست. اما نباید انتظار داشت که بگذاریم و بگذریم. کدام داور فعال در لیگ را از نظر کیفی تضمین می‌کنید؟

قطعا بهبود وضعیت موجود تدابیر خاص خود را می‌طلبد. فدراسیون فوتبال و کمیته‌ داوران باید به هر روشی که می‌توانند به وضع موجود سر و سامان دهند. هنوز هیچ اتفاق مثبت و جدی در زمینه‌ تجهیز ورزشگاه‌های میزبان لیگ برتر رخ نداده است. در همین سالی که گذشت چندین مورد اتفاق افتاد که یک جایی، یک جوری داور بازی را پیدا کنند و وسط مسابقه‌ رسمی فوتبال سطح اول کشور صحنه‌ آهسته‌ مورد بحث مدنظرشان را از زاویه‌ای که معلوم نیست چقدر مناسب و کارآمد باشد به او نشان دهند.

فوتبال‌دوستِ منطقی در ایران متوجه است که مقایسه لیگ ما با لیگ‌های معتبر دنیا کار بیهوده‌ای‌ است. اما با پیشرفت فوتبال و زیرساخت‌های فوتبال در کشورهای آسیا، دیگر مانده‌ایم که با کدام کشور و کدام لیگ خودمان را مقایسه کنیم؟ قطر؟ عربستان؟ امارات؟ شوخی می‌کنید لابد؟!

کیفیت سوت دو روزه بالا نرفته که انتظار تغییر وضعیت موجود ظرف دو روز را داشته باشیم اما با توجه به حساسیت‌های لیگ برتر در بالا و پایین جدول انتظار می‌رود که از ظرفیت موجود به بهترین شکل و تا حداکثر ممکن استفاده کنید تا کیفیت سوت به ماهیت‌ آن در ورزش که هرچه نزدیکتر شدن نتیجه به عدالت است، کمک کند.